Sosyal Güvenlik Kurumundan:
5510 SAYILI KANUNUN 4 ÜNCÜ MADDESÄ°NÄ°N BÄ°RÄ°NCÄ° FIKRASININ
(a) VE (b) BENDÄ° KAPSAMINDA SÄ°GORTALI OLANLAR Ä°LE BUNLARIN
HAK SAHÄ°BÄ° ÇOCUKLARININ MALULÄ°YET Ä°ÅžLEMLERÄ° HAKKINDA
TEBLÄ°Äž
|
Resmi Gazete Sayısı
|
27011
|
|
Resmi Gazete Tarihi
|
28.09.2008
|
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu TebliÄŸin amacı, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun malullük sigortası hükümleriyle getirilen hak ve yükümlülükler ile malullük iÅŸlemlerine iliÅŸkin usul ve esasları belirlemek ve düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu TebliÄŸ, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendine göre sigortalı olanlar ile bunların hak sahibi çocuklarının malullük iÅŸlemlerine iliÅŸkin usul ve esasları kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu TebliÄŸ, 5510 sayılı Kanunun 20, 25, 26, 27, 34, 35, 94 ve 95 inci maddesi hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –(1) Bu TebliÄŸin uygulanmasında;
a) Aylık: Malullük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarından yapılan sürekli ödemeyi,
b) Gelir: Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı halinde sigortalıya veya sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine yapılan sürekli ödemeyi,
c) Hak sahibi: Sigortalının veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri ile malûllük veya yaÅŸlılık aylığı almakta olanların ölümü halinde, gelir veya aylık baÄŸlanmasına veya toptan ödeme yapılmasına hak kazanan eÅŸ, çocuk, ana ve babasını,
ç) Kanun: 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununu,
d) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,
e) Kurum SaÄŸlık Kurulu: Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularının saÄŸlık kurullarınca düzenlenecek raporlardaki teÅŸhis ve bu teÅŸhise dayanak teÅŸkil eden belgeleri incelemek suretiyle, çalışma gücü kaybı ve meslekte kazanma gücü kaybı oranlarını, erken yaÅŸlanma hali ve vazifelerini yapamayacak ÅŸekilde meslekte kazanma gücü kaybını, malullük derecelerini belirlemeye yetkili hekimlerden ve/veya diÅŸ hekimlerinden oluÅŸan kurulları,
f) Ödeme dönemi: Bu Kanuna göre baÄŸlanan gelir ve aylıkların, ödeme tarihinden takip eden ödeme tarihine kadar geçen süreyi,
g) SaÄŸlık hizmeti sunucusu: SaÄŸlık hizmetini sunan ve/veya üreten; gerçek kiÅŸiler ile kamu ve özel hukuk tüzel kiÅŸilerini ve bunların tüzel kiÅŸiliÄŸi olmayan ÅŸubelerini,
ifade eder.
Malul sayılma
MADDE 5- (1) Sigortalının veya iÅŸverenin talebi üzerine, Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularının saÄŸlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin Kurum SaÄŸlık Kurulunca incelenmesi sonucu, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını kaybettiÄŸi tespit edilen sigortalı malul sayılır.
(2) Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60'ını kaybettiÄŸi önceden veya sonradan tespit edilen sigortalı, bu hastalık veya özrü sebebiyle malullük aylığından yararlanamaz.
Yararlanma şartları
MADDE 6- (1) Sigortalılara malullük aylığı baÄŸlanabilmesi için;
a) Kanunun 25 inci maddesine göre malul sayılması,
b) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul olan sigortalılar için ise sigortalılık süresi aranmaksızın 1800 gün malullük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olması,
c) Maluliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı iÅŸten ayrıldıktan veya iÅŸyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,
şarttır.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların kendi sigortalılığı nedeniyle genel saÄŸlık sigortası primi dahil, prim ve prime iliÅŸkin her türlü borçlarını ödemiÅŸ olması gerekir.
(3) Birden fazla sigortalılık haline tabi olarak çalışan veya prim ödeyen sigortalıların malullük aylığı baÄŸlanmasına iliÅŸkin talepleri, son defa tabi olduÄŸu sigortalılık haline göre sonuçlandırılır.
Sevk iÅŸlemleri
MADDE 7- (1) Kanunun 25 inci maddesine göre sigortalıların veya iÅŸverenlerin malullük durumunun tespiti için Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularına sevk istemesi durumunda, 1800 gün malullük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olması ÅŸartıyla sigortalıların sevkleri yapılır.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlardan prim ödeme gün sayısı 1800 gün olduÄŸu halde, kendi sigortalılığı nedeniyle genel saÄŸlık sigortası primi dahil, prim ve prime iliÅŸkin her türlü borçları bulunan sigortalıların sevkleri, masrafları kendilerince karşılanmak üzere yapılır.
(3) Sigortalıların sevk için gerekli olan asgari 1800 gün prim gün sayısını Kanunun 41 inci maddesine göre hizmet borçlanması yaparak tamamlamaları halinde, borçlanma taleplerinin alınması kaydıyla sevk iÅŸlemleri yapılır. Ancak, borçlanma bedeli ödenmeden sevk iÅŸlemi yapılmış ise sevk iÅŸlemlerine iliÅŸkin her türlü masrafları kendilerince ödenir.
(4) Bu maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarındaki sigortalıların sevk iÅŸlemi yapılıp da aylık baÄŸlanmadan önce prim borçlarını ödemesi ve malul sayılmaları durumunda, sevk iÅŸlemlerine iliÅŸkin masraflar Kurumca karşılanır.
(5) Sevk iÅŸlemlerine iliÅŸkin diÄŸer hususlar Kurumca belirlenen usul ve esaslar dahilinde yürütülür.
Sağlık kurulu raporlarının değerlendirilmesi ve itirazlar
MADDE 8- (1) Sigortalının, malullük durumu, kendisinin veya iÅŸverenin talebi üzerine;
a) Sigortalının ilk iÅŸe giriÅŸ tarihini gösterir belgenin,
b) Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularının saÄŸlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin,
c) Varsa ilk defa sigortalı olarak çalışmaya baÅŸladığı tarihteki saÄŸlık durumunu gösteren raporun,
ç) Erkek sigortalıların askerliÄŸe baÅŸlayış ve terhis tarihlerini gösteren askerlik süresine ait belge veya askerliÄŸe elveriÅŸli olmadığını gösterir raporun,
d) Varsa sigortalının malûliyetine sebep olduÄŸu ileri sürülen hastalığı ile ilgili daha önce baÅŸvurulan saÄŸlık hizmeti sunucularından temin edilecek rapor, tıbbi belge ve epikrizlerin,
e) Sigortalı hakkında daha önce Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulu veya Kurum SaÄŸlık Kurulunca verilmiÅŸ bir karar mevcut ise, bu kararın bir örneÄŸi ile dayanağı rapor ve tıbbi belgelerin,
Kurum SaÄŸlık Kurulunca Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit Ä°ÅŸlemleri YönetmeliÄŸinde belirlenen usul ve esaslara göre incelenmesi sonucunda tespit edilir.
(2) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendi kapsamındaki sigortalılardan geçirdiÄŸi iÅŸ kazası veya tutulduÄŸu meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60’ını kaybettiÄŸi Kurum SaÄŸlık Kurulunca tespit edilenlerden malullük aylığı baÄŸlanması için ayrıca, yeni bir saÄŸlık kurulu raporu istenmez.
(3) Kontrol muayenesi yapılmasına ihtiyaç olup olmadığı ile kontrol muayenesinin süresi Kurum SaÄŸlık Kurulunca belirlenir.
(4) Kurum SaÄŸlık Kurulunca malul sayılmayan sigortalıya, durum ilgili ünite tarafından bir yazı ile bildirilir. Daha önce malul sayılmayanlardan, yeni hastalık, maluliyete esas hastalığında artma ve eksik muayene gerekçeleri ile malullük durumunun yeniden tespitini yazılı olarak isteyenlerin, Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularının saÄŸlık kurullarına sevkleri yapılır. Temin edilecek yeni tarihli saÄŸlık kurulu raporu Sosyal Sigorta Ä°ÅŸlemleri YönetmeliÄŸinin 55 inci maddesinde belirtilen belgeler ile birlikte yeniden deÄŸerlendirilmek üzere Kurum SaÄŸlık Kuruluna gönderilir.
(5) Kurum SaÄŸlık Kurulu tarafından malul sayılmayan sigortalıların aynı hastalık ve özrü nedeniyle bu karara karşı itirazda bulunmaları halinde, itiraz dilekçeleri Sosyal Sigorta Ä°ÅŸlemleri YönetmeliÄŸinin 55 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgeleri de içeren dosyası ile birlikte deÄŸerlendirilmek üzere Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kuruluna intikal ettirilir.
Malullük aylığının baÅŸlangıcı
MADDE 9- (1) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalıların malullük aylığı;
a) Malul sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini,
b) Malul sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,
takip eden ay başından başlar.
(2) Sigortalı, aylığın baÅŸlangıç tarihinde geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi almakta ise, malullük aylığı geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸinin verilme süresinin sona erdiÄŸi tarihten sonraki ay başından baÅŸlar.
(3) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının; (b) bendi kapsamında geçen hizmetlerle birlikte (a) veya (c) bendi kapsamında malullük aylığı baÄŸlanacağı durumlarda, (b) bendi kapsamında geçen hizmetler prim ve prime iliÅŸkin her türlü borçların ödendiÄŸi tarih itibariyle geçerli sayılır ve aylık, bu tarihi takip eden aybaşından baÅŸlar.
Malullük aylığının kesilmesi ve yeniden baÄŸlanması
MADDE 10- (1) Malullük aylığı almakta iken;
a) Kanuna tabi sigortalı olarak veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya baÅŸlayanların, çalışmaya baÅŸladığı tarihi,
b) Kanunun 94 üncü maddesine göre yapılan kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun kalktığı anlaşılanların, bu durumlarını gösterir rapor tarihini,
takip eden ödeme dönemi başında aylıkları kesilir.
(2) Çalışmaya baÅŸlamaları nedeniyle aylıkları kesilenlerden, Kanuna tabi çalıştıkları süre zarfında Kanunun 80 inci maddesine göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden Kanunun 81 inci maddesi gereÄŸince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel saÄŸlık sigortasına ait prim alınır. Bunlardan sigortalılığı sona erip malullük aylığı baÄŸlanması için yeniden yazılı istekte bulunanlara, kontrol muayenesine tabi tutulmak ve ilk aylığına esas malullüÄŸünün devam ettiÄŸi anlaşılmak kaydıyla, istek tarihlerini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden malullük aylığı baÄŸlanır.
(3) Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılara çalışma sonrasında yeniden baÄŸlanacak aylıkların hesabında; ilk baÄŸlanan malullük aylığına esas prim gün sayısı dikkate alınarak Kanunun 27 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki hükümler esas alınır. Söz konusu bentlerdeki 9000 prim ödeme gün sayısı, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılar için 7200 gün olarak uygulanır.
Kontrol muayene iÅŸlemleri
MADDE 11- (1) Kontrol muayeneleri;
a) Kurum SaÄŸlık Kurulunca ihtiyaç duyulması,
b) Kurum Sağlık Kurullarınca verilen kararlara sigortalı ve hak sahiplerinin itirazları,
c) Sigortalı ve hak sahipleri dışında bu kararlara yapılan itiraz, ihbar ve şikayetler,
ç) Kurumca yürütülen inceleme, denetim ve soruÅŸturmalarda ihtiyaç duyulması,
hallerinde, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit Ä°ÅŸlemleri YönetmeliÄŸine göre düzenlenmiÅŸ yeni tarihli saÄŸlık kurulu raporu ve daha önce Kurum tarafından verilmiÅŸ kararlara iliÅŸkin tüm belgelerin birlikte deÄŸerlendirilmesi ile yapılır.
(2) Malullük aylığı baÄŸlanmış sigortalılar baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç olduÄŸunu ileri sürerek aylık miktarlarında deÄŸiÅŸiklik yapılmasını isteyebilecekleri gibi, Kurum da bunlar ile hak sahibi malul çocukların bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen hallerde kontrol muayenesine tâbi tutulmasını talep edebilir.
(3) Kurumca yaptırılan kontrol muayenesinde veya sigortalının isteÄŸi üzerine ya da iÅŸe alıştırma sonunda yapılan muayenesinde yeniden tespit edilecek malullük durumuna göre, malullük aylığı yeni malullük durumuna esas tutulan raporun tarihini takip eden ödeme dönemi başından baÅŸlanarak artırılır, azaltılır veya kesilir.
(4) Çalışma gücünün en az % 60'ını yitiren malul çocukların kontrol muayenesi sonunda malul olmadıklarının tespit edilmesi halinde, baÄŸlanmış bulunan aylıkları rapor tarihinden sonraki ödeme dönemi başından itibaren kesilir.
(5) Kurumun yazılı bildiriminde belirtilen tarihten sonraki ödeme dönemi başına kadar kabul edilebilir bir özrü olmadığı halde kontrol muayenesini yaptırmayan sigortalı ile hak sahibi malul çocuklara baÄŸlanmış olan aylıklar, kontrol muayenesi için belirtilen tarihten sonraki ödeme dönemi başından itibaren kesilir. Ancak, Kurumun yazılı çaÄŸrısı üzerine kontrol muayenesi tarihinden önceki en az 45 gün içinde sevk için baÅŸvuruda bulunmak kaydıyla aylıkların kontrol muayene tarihine göre durdurulması dört aya kadar Kurumca ertelenebilir.
(6) Sigortalı ve hak sahibi malul çocukların kontrol muayenesini, Kurumun yazılı bildiriminde belirtilen tarihten baÅŸlayarak;
a) Üç ay içinde yaptırmaları halinde, kesilen aylığın, kesildiÄŸi tarihten,
b) Üç ay geçtikten sonra yaptırmaları halinde ise almakta oldukları aylıkları rapor tarihinden sonraki ay başından,
başlanarak yeniden bağlanır.
(7) Kontrol muayenesi için, temin edilen saÄŸlık kurulu rapor ve dayanağı belgeler, sigorta sicil veya tahsis dosyaları ile birlikte Kurum SaÄŸlık Kuruluna gönderilir.
(8) Yeni tarihli saÄŸlık kurulu raporunun Kurum SaÄŸlık Kurulunca Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit Ä°ÅŸlemleri YönetmeliÄŸine göre deÄŸerlendirilmesi sonucu, gerekli görülen hallerde, ek bilgi-belge ve/veya yeniden muayenesiyle Kurumca yetkilendirilmiÅŸ saÄŸlık hizmet sunucuları tarafından düzenlenen saÄŸlık kurulu raporu istenir.
Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olanlar ile malullük aylığına hak kazananlar
MADDE 12- (1) Sigortalılara Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önceki sosyal güvenlik kanunlarına göre baÄŸlanan veya hak kazanılan gelir ve aylıkların durum deÄŸiÅŸikliÄŸi nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi veya yeniden baÄŸlanmasında, Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili hükümler uygulanır.
(2) Kanunun geçici 10 uncu maddesinin beÅŸinci fıkrasında, Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce, malullük durumlarının tespiti için talepte bulunan ve Kanunun yürürlük tarihinden sonra malul olduklarına karar verilenler hakkında 506 ve 2925 sayılı Kanunlardaki diÄŸer ÅŸartları da taşımaları halinde, bu kanunlara göre aylık baÄŸlanacağı öngörüldüÄŸünden, Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalılardan, Kanunun yürürlük tarihinden önce malullük durumlarının tespiti için sevk talebinde bulunanlardan Kanunun yürürlük tarihinden sonra malul olduÄŸuna karar verilenlere toplam olarak 1800 gün veya 5 yıldan beri sigortalı bulunup sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak 180 gün prim ödeme gün sayısı bulunması halinde, eski hükümlere göre malullük aylığı baÄŸlanır.
(3) Kanunun yürürlük tarihinden önce mülga/bazı hükümleri mülga sosyal güvenlik kanunlarından;
a) 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre malullük aylığı alanlardan, Kanunun yürürlük tarihinde veya sonrasında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmaya baÅŸlayanların aylıkları kesilmez. Bunların (a) bendi kapsamında çalışmaları halinde ise Kanunun geçici 14 üncü maddesindeki sosyal güvenlik destek primine iliÅŸkin hükümler uygulanır.
b) 506 ve 2925 sayılı Kanunlara göre malullük aylığı alanlardan, Kanunun yürürlük tarihinde ve sonrasında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya baÅŸlayanların aylıkları kesilir. Bunların (b) ve (c) bentleri kapsamında çalışmaları halinde ise aylıkları kesilmez, (b) bendi kapsamında çalışanların Kanunun geçici 14 üncü maddesi hükümleri doÄŸrultusunda aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilir.
(4) Kanunla yürürlükten kaldırılan mülga/bazı hükümleri mülga kanunlara göre sigortalı olanlardan, Kanunun yürürlük tarihinden önce malullük aylığı baÄŸlananlar ile malullük aylığına hak kazanarak malullük durumlarının tespiti için talepte bulunan, ancak, Kanunun yürürlük tarihinden sonra malul olduÄŸuna karar verilerek malullük aylığı baÄŸlanan sigortalılar hakkında, sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 13- (1) Bu TebliÄŸ 2008 yılı Ekim ayı başında yürürlüÄŸe girer.
Yürütme
MADDE 14 – (1) Bu TebliÄŸ hükümlerini Sosyal Güvenlik Kurumu BaÅŸkanı yürütür.
