Maliye ve Gümrük Bakanlığından:

SERBEST MUHASEBECİ, SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜÅžAVİR VE YEMİNLİ MALİ MÜÅžAVİRLERİN ÇALIÅžMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK

(3 Ocak 1990 tarih ve 20391 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.)

(DeÄŸiÅŸiklik, 21. 11. 2007 tarih ve 26707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yürürlük: 21. 11. 2007)

BİRİNCİ BÖLÜM

AMAÇ VE KAVRAMLAR

AMAÇ

Madde 1- Bu YönetmeliÄŸin amacı, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müÅŸavir ve yeminli mali müÅŸavirlerin çalışma usul ve esaslarına belirlemektir.

HUKUKİ DAYANAK

Madde 2- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanun'un 50. maddesi ve Geçici 4. maddesi hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.

KAVRAMLAR

Madde 3- Bu Yönetmelikte geçen:

Kanun: 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirlik ve Yeminli Mali MüÅŸavirlik Kanunu'nu,

Bakan: Maliye Bakanını,

Geçici Kurul: Kanun'un Geçici 4. maddesi ile ilgili Yönetmelik uyarınca kurulan Geçici Kurulu,

Odalar: Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler Odaları ile Yeminli Mali MüÅŸavirler Odalarını,

Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler ve Yeminli Mali MüÅŸavirler Odaları BirliÄŸi'ni, (TÜRMOB)

Meslek Mensubu: Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavir ile Yeminli Mali MüÅŸaviri,

Mesleki Faaliyet: Kanun hükümleri uyarınca, Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavir ve Yeminli Mali MüÅŸavir unvanı ile faaliyette bulunmayı

Serbest Muhasebeci: Kanun’un 2/A-a maddesinde belirtilen iÅŸleri yapan meslek mensuplarını,

Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavir: Kanun’un 2/A-a-b-c maddesinde belirtilen iÅŸleri yapan meslek mensuplarını,

Yeminli Mali MüÅŸavir: Kanun’un 2/B maddesindeki iÅŸleri yapan meslek mensuplarını,

Ortaklık Bürosu veya Åžirket: Kanun’un 45. maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen aynı unvana sahip birden çok meslek mensubunun kurduÄŸu adi ortaklıklar veya ÅŸirketleri,

Ruhsat: Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirlik ve Yeminli Mali MüÅŸavirlik Ruhsatlarını veya İzin Belgelerini,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

MESLEK MENSUPLARININ ÇALIÅžMA USUL VE ESASLARI

A- GENEL MESLEKİ STANDARTLAR

MESLEK UNVANI İLE YETERLİLİK İLKESİ

Madde 4- Mesleki unvanları alarak, Kanun’un belirttiÄŸi mesleki yeterliliÄŸi kanıtlamış olan meslek mensupları meslek unvanlarının gerektirdiÄŸi saygı ve güvene yakışır bir ÅŸekilde hareket etmek zorundadırlar.

MESLEKİ EĞİTİM VE BİLGİ

Madde 5- Mesleki bilgi, mesleki konularda eğitim yapılarak geliştirilir.

Bu eÄŸitim çalışmaları Birlik ve Odalarca yürütülür.

DÜRÜSTLÜK, GÜVENİLİRLİK VE TARAFSIZLIK

Madde 6- Dürüstlük, güvenilirlik ve tarafsız olma ÅŸartı mesleÄŸin temelini oluÅŸturur.

Meslek mensuplarının, mesleki konulardaki çalışmalarında baÅŸarıya ulaÅŸmaları dürüstlük, güvenilirlik ve tarafsız olmaları ile mümkündür.

Meslek mensupları çalışmaları sırasında çıkar çatışmalarından uzak kalırlar ve görevlerini sürdürürken gereken mesleki özen ve titizliÄŸi gösterirler.

SIR SAKLAMA

Madde 7- Meslek mensupları ve bunların yanlarında çalışanlar mesleki faaliyetleri dolayısıyla öÄŸrendikleri bilgi ve sırları mesleki faaliyetlerine son verseler bile ifÅŸa edemezler, çeÅŸitli kanunlarla muhbirlere tanınan hak ve menfaatlerden faydalanamazlar; ancak adli yargıya göre suç teÅŸkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir.

Adli veya idari her türlü inceleme veya soruÅŸturma birinci fıkra hükmünün dışındadır.

Tanıklık sırrın ifşası sayılmaz.

Yukarıdaki hükümler Odalar ve Birlik personeli hakkında da uygulanır.

SORUMLULUK

Madde 8- a) Sosyal Sorumluluk:

Meslek mensupları; mesleği ifa ederken toplum ve Devlete karşı sorumluluk taşırlar.

b) İşletme sahip ve yöneticilerine karşı sorumluluk:

Meslek mensupları, iÅŸletme sahip ve yöneticilerine, isabetli karar alabilmeleri için doÄŸru ve güvenilir bilgiler saÄŸlarlar.

c) Meslektaşlara karşı sorumluluk:

Meslek mensupları, ilgili yönetmelikler çerçevesinde ve mesleki eÄŸitimde birbirlerine her türlü bilgiyi vermek ve aktarmak sorumluluÄŸunu taşırlar. MesleÄŸin geliÅŸmesi ve saÄŸlam temellere oturtulması için aralarında gerekli dayanışmayı kurarlar.

BAÄžIMSIZLIK

Madde 9- Meslek mensupları, çalışmalarını kendi sorumlulukları altında tam bir bağımsızlıkla yürütürler. Bağımsızlık mesleÄŸin temeli ve vazgeçilmez bir unsurudur.

Meslek mensupları bağımsızlıklarına gölge düÅŸürecek iliÅŸkilerden ve davranışlardan kaçınmalıdırlar.

HAKSIZ REKABET

Madde 10- Meslek mensupları, mesleki dayanışma sorumluluÄŸunun bilincinde olarak haksız rekabete neden olacak durum ve davranışlardan kaçınırlar.

Meslek mensupları, baÅŸka bir meslek mensubu ile mesleki sözleÅŸmesi devam eden gerçek ve tüzel kiÅŸilere mesleki hizmet vermeye giriÅŸemezler.

Aynı ÅŸekilde ücret ve eleman temini gibi konularda meslek mensupları birbirlerine zarar verecek davranışlarda bulunamazlar.

B- BAÅžVURMA USUL VE ESASLARI

BAÅžVURMA VE EKLENECEK BELGELER

Madde 11- Ruhsat almış olan meslek mensupları; bağımsız olarak tek başına veya ortaklık veyahut ÅŸirket kurarak mesleki faaliyette bulunmak istedikleri takdirde; "çalışanlar listesine" kayıt olmak üzere iÅŸyerlerinin baÄŸlı olduÄŸu ilgili odaya baÅŸvururlar.

BaÅŸvurma dilekçe ile olur. BaÅŸvuru dilekçesi 2 nüsha düzenlenir.

Dilekçenin, kayıt ve tarih numarasını havi nüshası ilgiliye verilir, diÄŸer nüsha dosyada saklanır ve dilekçeye aÅŸağıdaki belgeler eklenir.

1. (Örnek 1)'de gösterilen ÅŸekilde düzenlenmiÅŸ bildirim formu.

2. Ruhsatın verildiÄŸi tarihten, ruhsatın verildiÄŸi tarihte kamu görevlisi ise kamu görevinden ayrıldığı tarihten itibaren 12 ay geçtikten sonra yapılacak baÅŸvurular için Cumhuriyet Savcılığından alınacak sabıka kaydı belgesi.

3. Yeminli mali müÅŸavirlerin yemin ettiklerine dair yemin belgesi.

DOSYANIN GETİRTİLMESİ

Madde 12- Ruhsat aldığı odadan başka bir odaya başvuranların dosyası getirtilerek incelenir. Noksan belge varsa tamamlattırılır.

KURULAN ORTAKLIK BÜROSU VEYA ŞİRKETİN BİLDİRİLMESİ

Madde 13- Meslek Mensupları ortaklık bürosu veya ÅŸirket kurdukları takdirde;

a) Ortaklık bürolarında; ortaklık sözleÅŸmesinin noterden tasdikli bir örneÄŸi,

b) Åžirketlerde; ÅŸirket sözleÅŸmesinin yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslı veya Ticaret Sicilinden alınmış onaylı bir örneÄŸi veya aslı görülerek ilgili odasınca onaylanmış bir sureti,( )

c) (21. 11. 2007 Tarihin de eklenen fıkra) Åžirket ortaklarının, ortaklık paylarının veya adresinin deÄŸiÅŸmesi hâlinde, konuya iliÅŸkin kararın noterden onaylı nüshası ile kararın yayımlandığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslı veya Ticaret Sicilinden alınmış onaylı bir örneÄŸi veya aslı görülerek ilgili odasınca onaylanmış bir sureti,

Bu ortaklık bürosu veya ÅŸirketlerin merkez ve ÅŸubelerinin baÄŸlı olduÄŸu odalara ortaklar tarafından bir ay içinde bir dilekçe ekinde verilir.

BÜRO EDİNME ZORUNLULUÄžU

Madde 14- Her meslek mensubu meslekî faaliyetine baÅŸlamadan önce baÄŸlı olduÄŸu oda bilgisinde iÅŸ yeri açmak zorundadır.

Büro standartları ve buna iliÅŸkin usul ve esaslar Birlik Genel Kurulu'nda belirlenir. Açılan iÅŸyerleri bağımsız büro ÅŸeklinde olup, baÅŸka bir serbest meslek faaliyeti veya ticarethane ile içiçe olamaz. Meslekî faaliyetler aynı zamanda ev olarak kullanılan ikametgâhlarda yürütülemez. Bir meslek mensubunun birden fazla bürosu olamaz. Birlikte çalışan meslek mensupları da ayrı büro edinemezler.

Ortaklık bürosu veya ÅŸirket kurulması hâlinde de iÅŸyeri açılması mecburidir. Meslekî faaliyette bulunmayan meslek mensupları ikametgâhlarının bulunduÄŸu bölgenin odasına kaydolurlar.

Meslek mensuplarının Türk Ticaret Kanununa göre bir meslek ÅŸirketi kurmaları hâlinde, ÅŸirket, kayıtlı olduÄŸu odanın bulunduÄŸu ilin sınırları içinde ÅŸube ve irtibat bürosu açamaz. Bir ÅŸirketin bir baÅŸka ilde ÅŸube açabilmesi, o ildeki ilgili meslek odasının çalışanlar listesine kayıtlı, ÅŸirketi temsil ve ilzama yetkili bir ortak görevlendirmesi hâlinde mümkündür.

İşyerini veya ikamet adresini deÄŸiÅŸtiren meslek mensupları ile bunların kurdukları ortaklık büroları ve ÅŸirketler, onbeÅŸ gün içinde yeni adreslerini baÄŸlı oldukları odalara bildirmek zorundadırlar.

İşyeri açılışına iliÅŸkin gerekli yoklama odalar tarafından yapılır. Vergi dairelerince mükellefiyet tesisinde oda sicil belgesi aranır. Büro edinen meslek mensupları odaya kayıt olduktan itibaren üç ay içinde Büro Tescil Belgesi almak zorundadırlar. Büro Tescil Belgeleri iki yılda bir vize ettirilir.( )

TABELA ASILMASI ZORUNLULUÄžU

Madde 15- Her meslek mensubu; iÅŸyerinin bulunduÄŸu binanın herkesin kolaylıkla görebileceÄŸi biçimde bir yerine, sadece adı ve soyadı ile meslek unvanını taşıyan bir tabela asmak zorundadır.

Birden çok meslek mensubu çalışmalarını ortaklık bürosu veya ÅŸirket ÅŸeklinde birleÅŸtirdikleri takdirde; tabelaya ayrıca ortaklık bürosu veya ÅŸirket unvanı yazılır. Ayrıca ortaklar ad ve soyadları ile unvanlarını da tabelaya yazabilirler.

KİMLİK BELGESİ ALINMASI VE DEĞİŞTİRİLMESİ

Madde 16- Meslek mensuplarına, baÄŸlı oldukları odalar tarafından kimlik belgesi verilir. İşyerinin baÅŸka bir odaya nakli hâlinde yeni kimlik belgesi verilir ve eskisi iptal edilir. Meslek unvanından baÅŸka nüfus cüzdanında belirtilen bilgiler ile iÅŸ ve ikamet adreslerini içeren bu kimlik belgesi oda baÅŸkanı tarafından imzalanır ve mühürlenir. Kimlik belgeleri, tek tip olarak Birlik tarafından bastırılır ve odalara dağıtılır. İstifa ve diÄŸer sebeplerle meslekten ayrılanlar, kimlik belgelerini iptal edilmek üzere odaya teslim eder. ( )

C- ÇALIÅžMA KONULARI

SERBEST MUHASEBECİLERİN ÇALIÅžMA KONULARI

Madde 17- Serbest muhasebecilerin çalışma konuları, gerçek ve tüzel kiÅŸilere ait teÅŸebbüs ve iÅŸletmelerin; genel kabul görmüÅŸ muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereÄŸince defterlerini tutmak, malî tablolar ve beyannameleri ile diÄŸer belgelerini düzenlemek ve benzeri iÅŸleri yapmaktır ( )

SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜÅžAVİRLERİN ÇALIÅžMA KONULARI

Madde 18- Serbest muhasebeci mali müÅŸavirlerin çalışma konuları ÅŸunlardır:

a) Gerçek ve tüzel kiÅŸilere ait teÅŸebbüs ve iÅŸletmelerin, genel kabul görmüÅŸ muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereÄŸince defterlerini tutmak, malî tablolar ve beyannameleri ile diÄŸer belgelerini düzenlemek ve benzeri iÅŸlerini yapmak.( )

b) Gerçek ve tüzel kiÅŸilere ait teÅŸebbüs ve iÅŸletmelerin, muhasebe sistemlerini kurmak, geliÅŸtirmek, iÅŸletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili iÅŸlerini düzenlemek veya bu konularda müÅŸavirliklerini yapmak,

c) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak, inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüÅŸ vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkiÅŸilik, deÄŸerleme, derecelendirme ve benzeri iÅŸleri yapmak( )

d) (21. 11. 2007 Tarihin de eklenen fıkra) İlgili mevzuatın öngördüÄŸü iÅŸler ile resmî mercilerce belirlenecek iÅŸleri yapmak.

YEMİNLİ MALİ MÜÅžAVİRLERİN ÇALIÅžMA KONULARI

Madde 19- Yeminli Mali MüÅŸavirlerin Çalışma Konuları ÅŸunlardır:

a) Gerçek ve tüzel kiÅŸilere ait teÅŸebbüs ve iÅŸletmelerin, muhasebe sistemlerini kurmak, geliÅŸtirmek, iÅŸletmecilik, muhasebe, finans, mali mevzuat ve bunların uygulamaları ile ilgili iÅŸlerini düzenlemek veya bu konularda müÅŸavirliklerini yapmak,

b) Yukarıdaki bentte yazılı konularda, belgelerine dayanılarak inceleme, tahlil, denetim yapmak, malî tablo ve beyannamelerle ilgili konularda yazılı görüÅŸ vermek, rapor ve benzerlerini düzenlemek, tahkim, bilirkiÅŸilik, deÄŸerleme, derecelendirme ve benzeri iÅŸleri yapmak( )

c) Mali tabloların ve beyannamelerin mevzuat hükümleri muhasebe prensipleri ile muhasebe standartlarına uygunluÄŸunu ve hesapların denetim standartlarına uygunluÄŸunu ve hesapların denetim standartlarına göre incelendiÄŸini tasdik etmek,

d) İlgili mevzuatın öngördüÄŸü iÅŸler ile resmî mercilerce belirlenecek iÅŸleri yapmak( )

D- BİLDİRİM MECBURİYETİ

Madde 20- Meslek mensupları hizmet verdikleri müÅŸterilerini kayıtlı oldukları odalara 6 ayda bir iliÅŸikteki form ile bildirmek zorundadırlar.

Serbest muhasebeciler ve serbest muhasebeci mali müÅŸavirler teÅŸebbüs veya iÅŸletme sahiplerinin defterlerini kendi bürolarında tutarlar.

Serbest muhasebeci mali müÅŸavirler Kanun’un 2. maddesinin a ve b fıkralarında belirtilen iÅŸleri bürolarında yapabilecekleri gibi teÅŸebbüs veya iÅŸletme sahiplerinin iÅŸyerlerinde de yapabilirler.

Serbest muhasebeciler ve serbest muhasebeci mali müÅŸavirler tuttukları defterleri ve bunlarla ilgili belgeleri itinalı ÅŸekilde muhafaza altına almak zorundadırlar.

HUKUKİ SORUMLULUK

Madde 21- Meslek mensupları verdikleri hizmet sırasında Vergi Usul Kanunu’nda yer alan iÅŸtirak, teÅŸvik ve yardım hükümlerine uyan fiilleri sebebiyle sorumludurlar. Kanun ve yönetmeliklerde belirtilen ceza hükümleri ayrıca uygulanır

.

İŞYERLERİNDE ÇALIÅžTIRILABİLECEK KİŞİLER

Madde 22- Meslek mensupları; yalnız mesleki faaliyetlerini yapabilmek için gerekli olan yardımcı elemanları çalıştırabilirler. Yetkili mercilerce bu mesleÄŸi yapmaları yasaklananları, yanlarında çalıştıramazlar. (21. 11. 2007 Tarihin de eklenen fıkra) Çalıştırılacak kiÅŸilerde öncelik, ruhsatlı meslek mensubu veya stajyer meslek mensubunundur.

İŞ KABULÜ

Madde 23- Meslek mensubu, gerek duyması hâlinde, kendisine gelen müÅŸterinin kim olduÄŸunu önceki meslek mensubundan sorup öÄŸrenerek, gerekli görüÅŸmeleri yaptıktan sonra iÅŸi kabul eder.

Meslek mensupları getirilen iÅŸ teklifini gerekçe göstermeden reddedebilirler, red kararı iÅŸ sahibine gecikmeden bildirilir.

İki meslek mensubu tarafından reddedilen iÅŸ sahibi ilgili odaya müracaat eder. Oda kendisine meslek mensubu belirler.

Staj ve sınav sürecini tamamlayarak, mesleÄŸi yapmaya hak kazanan meslek mensupları, meslek ruhsatlarını aldığı tarihten itibaren iki yıl geçmedikçe, staj yaptıkları meslek mensuplarının rızası olmadan onların müÅŸterilerine hizmet veremezler.

İş kabulü ve reddi ile ilgili uygulama esasları, Birlik tarafından bir mecburi meslek kararı ile belirlenir.( )

SÖZLEÅžME YAPILMASI

Madde 24- Taraflar, mesleki konularda yapılacak iÅŸler için sözleÅŸme yapabilirler.

AÅŸağıdaki çalışma konularında sözleÅŸme yapılması zorunludur.

a) Defter tutmak,

b) Süreklilik arz eden müÅŸavirlik hizmetinde,

c) İnceleme, tahlil ve denetim yapmak ve bunlarla ilgili rapor ve benzerlerini düzenlemek,

d) Yeminli Mali MüÅŸavirlerin tasdik iÅŸlemleri.

SÖZLEÅžMEDE BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER

Madde 25- SözleÅŸmelerde en az aÅŸağıdaki yazılı hususlara yer verilir;

a) Tarafların açık adresleri, vergi daireleri ve vergi daireleri sicil numaraları,

b) Yapılacak işlerin amacı, kapsamı,

c) Tarafların karşılıklı sorumluluk ve yükümlülükleri,

d) Ücret tutarı ve ödeme ÅŸekli,

e) SözleÅŸme yeri, tarihi ve süresi.

SÖZLEÅžMENİN FESHİ

Madde 26- Taraflar haklı nedenlerle veya karşılıklı rızaları ile aralarındaki sözleÅŸmeyi her zaman feshedebilirler.

Bu takdirde alınmış olan defter ve belgeler bir ay içinde devir teslim tutanağı düzenlenmek suretiyle sahiplerine geri verilir. Devir teslim gerçekleÅŸmediÄŸi takdirde durum meslek mensubu tarafından odaya bildirilir.

Tarafların tazminat hakları genel hukuk kurallarına tabidir.

Ücretin ödenmemesi ve meslek mensubuna tevdi edilen belgelerin saÄŸlıklı ve güvenilir olmaması fesih de meslek mensubunun haklı gerekçesidir.( )

DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI VE İADESİ

Madde 27- Meslek mensupları kendilerine tevdi edilen defter ve belgeleri iÅŸlerinin gerektirdiÄŸi süre içinde iyi niyetle muhafaza etmek ve iÅŸin bitiminde iade etmek zorundadırlar. Åžu kadar ki, defter ve belgelerin geri alınması, sahibine yazı ile bildirilmiÅŸ olduÄŸu hallerde saklama mükellefiyeti bildirme tarihinden itibaren bir ay içinde sona erer. İşin bitiminden itibaren bir ay içinde sahipleri tarafından alınmayan defter ve belgeler bir yazı ile ilgililerin baÄŸlı olduÄŸu vergi dairesine teslim edilir.

DOSYA DÜZENİ

Madde 28- Meslek mensupları iÅŸlerini yaptığı gerçek ve tüzel kiÅŸiler için düzenli dosya tutmak zorundadırlar. Bu dosyalarda çalışma kâğıtları, yazışmalar ve diÄŸer lüzumlu bilgileri kapsayan belgeler saklanır.

MESLEK MENSUPLARININ YAPABİLECEĞİ İŞLER VE UNVANLARIN KULLANILMASI

Madde 29- Kanun’un 2. maddesindeki mesleÄŸin konusuna giren iÅŸleri, serbest meslek faaliyeti olarak yalnız mesleki faaliyette bulunan meslek mensupları yapabilirler.

Kanun ve ilgili yönetmelik hükümlerine göre yetkili olmayanlar, meslek mensuplarının çalışma konularına giren iÅŸleri yapamazlar.

Kanunen kullanmaya yetkisi olmayanlar tarafından meslek unvanlarının veya bu unvan veya kavramlara karışacak veya onlara benzer her türlü unvan, ibare veya remizlerin kullanılması yasaktır.

ORTAKLIK BÜROSU VEYA ŞİRKET KURARAK MESLEKİ FAALİYETTE BULUNMA

Madde 30- Birden çok meslek mensubu, ortaklık bürosu veya ÅŸirket kurarak mesleki faaliyette bulunabilirler.

Bu takdirde;

a) Meslek mensuplarının bu büro veya ÅŸirketlerde sürdürdükleri faaliyetler ticari faaliyet sayılmaz.

b) Ortaklık bürosu veya ÅŸirket ancak aynı unvana sahip meslek mensupları arasında kurulabilir.

c) Kanunda belirtilen kendi faaliyet konuları dışında başka işlerle uğraşamazlar.

d) Åžirket veya ortaklık bürosu, mesleÄŸin icrasına taalluk eden iÅŸlerde ancak ortak veya ortaklar tarafından temsil edilebilir.

e) Varislere intikal eden hisselerin en geç bir yıl içinde tasfiye edilmeleri gerekir. Bu müddet içinde mirasçılar meslek mensubu sayılmaz ve mesleki faaliyette bulunamazlar.

f) Ortaklık bürosu veya ÅŸirketlerde yapılan iÅŸlerden doÄŸacak cezai sorumluluk iÅŸi yapan meslek mensubuna aittir.

g) Ortaklık bürosu veya ÅŸirketlerin unvanında meslek unvanının açık ÅŸekilde kullanılması zorunludur.

h) Ortaklık bürosu veya ÅŸirketlerin unvanlarında yabancı isim ve unvanlar kullanılmaz. Kanun’un 8. madde hükmü saklıdır.

GÖREVLE İLGİLİ SUÇLAR

Madde 31- Çalışan meslek mensupları görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle iÅŸledikleri suçlardan dolayı fiillerin niteliÄŸine göre Türk Ceza Kanunu’nun Devlet Memurlarına ait hükümleri uyarınca cezalandırılırlar.

BAŞKA ODAYA NAKİL

Madde 32- Meslekî faaliyette bulunan meslek mensupları nakil için yeni iÅŸ yeri merkezinin bulunduÄŸu oda yönetim kuruluna yazı ile baÅŸvurur. Meslekî faaliyette bulunmayan meslek mensuplarının ikametgâh deÄŸiÅŸikliklerinde nakil suretiyle kayıt yaptırmaları ihtiyaridir. İşyeri ve ikametgâh deÄŸiÅŸikliklerinde baÅŸvuru yazısında, istekte bulunan meslek mensubunun kayıtlı olduÄŸu odanın adı, sicil numarası, ruhsatname numarası ve tarihi, nakletmek istediÄŸi oda bölgesi içindeki iÅŸyeri ve ikamet adresi bildirilir( )

İNCELEME VE NAKİL TALEBİNİN KABULÜ

Madde 33- BaÅŸvurulan oda yönetim kurulu, nakil baÅŸvurusu üzerine gerekli incelemeleri yapar. Talebin kabulü hâlinde meslek mensubunu odaya kayıt eder. Kayıt günü, BirliÄŸe ve meslek mensubunun önceden kayıtlı olduÄŸu odaya bildirilir. Eski oda, bu bildiri üzerine meslek mensubunun adını kayıtlardan siler ve dosyasını naklettiÄŸi odaya gönderir. Varsa, devam eden disiplin soruÅŸturması eski odaca sürdürülür. Sonuçları ayrıca nakil gittiÄŸi odaya bildirilir. ( )

BaÅŸvurulan oda yönetim kurulu nakil talebinin odaya varış tarihinden itibaren 1 ay içinde bir karar vermezse nakil talebi kabul edilmiÅŸ sayılır.

NAKİL TALEBİNİN REDDİ

Madde 34- Nakil talebinin, baÅŸvurulan odaca reddi hâlinde, meslek mensubu kararın kendisine tebliÄŸinden itibaren onbeÅŸ gün içinde BirliÄŸe itiraz edebilir.

Birlik bu itirazı onbeÅŸ gün içinde karara baÄŸlar. BirliÄŸin vereceÄŸi karar nihaidir ( )

ÇALIÅžANLAR LİSTESİNDEN SİLİNMEYİ GEREKTİREN HALLER

Madde 35- AÅŸağıdaki hâllerde meslek mensubunun adı çalışanlar listesinden yönetim kurulu kararıyla silinir ( )

a) Meslek mensubunun, meslekî faaliyette bulunmayacağını yazılı olarak bildirmesi veya çalışma bürosunu kapatmış olması ya da bu durumun oda tarafından tespit edilmiÅŸ olması ( )

b) Çalışma bürosunu oda bölgesi dışına nakletmiÅŸ bulunması,

c) Kanun’a göre meslekten çıkarmayı gerektiren cezalara çarptırılması,

d) Meslek mensubu olmak için Kanun’un aradığı ÅŸartların sonradan kaybedilmiÅŸ olması,

e) Ruhsatnamenin verildiği tarihte, verilmemesini gerekli kılan sebeplerin varlığının sonradan tespit edilmiş olması.

(21. 11. 2007 Tarihin de eklenen fıkra) Meslekî ÅŸirketlerin, tasfiyesine karar verildiÄŸi hâlde tasfiye iÅŸlemlerinin üç yılda tamamlanmaması veya ÅŸirketin üç yıl gayri faal durumda olduÄŸunun tespit edilmesi hâlinde, bu ÅŸirketlere ait kayıtlar yönetim kurulu kararıyla çalışanlar listesinin ÅŸirketler bölümünden silinir. Üye olmanın hukukî yükümlülüklerini yerine getiren ÅŸirketler gayri faal sayılmaz

ÇALIÅžANLAR LİSTESİNDEN SİLİNME

Madde 36- Çalışanlar listesinden, silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiÄŸini ispat eden meslek mensubu bu listeye yeniden yazılır. Karar yazılı olarak ilgiliye tebliÄŸ edilir.

Bu YönetmeliÄŸin 35 inci maddesinin (c), (d) ve (e) bentlerine göre verilen çalışma listesinden silme kararı, gerekçeli olmak zorundadır. Meslek mensubu kendi talebi doÄŸrultusunda alınan çalışanlar listesinden silme kararı dışındaki kararlara karşı kararın tebliÄŸi tarihinden itibaren onbeÅŸ gün içinde BirliÄŸe itirazda bulunabilir. Birlik, bu itirazı onbeÅŸ gün içinde karara baÄŸlar. BirliÄŸin kararına karşı itiraz mercii Bakandır . İtiraz süresi, Birlik kararının ilgiliye tebliÄŸ tarihinden itibaren onbeÅŸ gündür. Bakanın vereceÄŸi karar nihaidir.( )

Meslek mensubu, silme kararı kesinleÅŸinceye kadar mesleÄŸini yapma hakkına sahiptir, ancak, karar kesinleÅŸtikten sonra mesleki faaliyette bulunamaz. Åžu kadar ki; oda disiplin kurulu, kamu yararı bakımından gerekli gördüÄŸü hallerde, yönetim kurulunun çalışanlar listesinden silme kararı üzerine, meslek mensubunun geçici olarak mesleki faaliyette bulunmasını yasaklayabilir.

ÇALIÅžANLAR LİSTESİNE YENİDEN YAZILMA

Madde 37- Çalışanlar listesinden silinmeyi gerektiren hallerin sona erdiÄŸini ispat eden meslek mensubu, bu listeye yeniden yazılmaya hak kazanır.

E- YEMİNLİ MALİ MÜÅžAVİRLERE İLİŞKİN HÜKÜMLER

TASDİKE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

Madde 38- Yeminli malî müÅŸavirlerin tasdik edecekleri belgeler, tasdik konuları ile tasdike iliÅŸkin usul ve esaslar, gerçek ve tüzel kiÅŸilerin mükellefiyet ÅŸekilleri, iÅŸ kolları ve ciroları, döviz kazandırıcı iÅŸlemleri, ithalat ve ihracatları, yatırım miktarları ve nevileri ile belgelerin ibraz edileceÄŸi merciler esas alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.( )

TASDİK EDEMEYECEĞİ İŞLER

Madde 39- Yeminli mali müÅŸavirler kendisinin, eÅŸinin (boÅŸanmış dahi olsa) usul ve füruundan birinin ve 3. dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarının veya bunların yönetici oldukları veya yönetimde görev alarak ortak oldukları firmaların iÅŸlerine bakamazlar. Yukarıda sayılan yakınlıktaki akrabaları olan serbest muhasebecilerin ve serbest muhasebeci mali müÅŸavirlerin baktığı iÅŸleri tasdik edemezler.

YEMİNLİ MALİ MÜÅžAVİRLİK MÜHRÜNÜN ÅžEKİL VE TEMİNİ

Madde 40- Yeminli malî müÅŸavirler tasdik iÅŸlerinde mühür kullanırlar. Mühürler çalışma izni olan yeminli malî müÅŸavirlere Birlik tarafından verilir. Mühürler içiçe iki daireden müteÅŸekkil olup; en üste "T.C." rumuzu, ay ve yıldız ile 1923 tarihini ve Yeminli Malî MüÅŸavir ibaresini ve mühür numarasını taşır.

Meslekten ayrılanlar veya herhangi bir nedenle yeminli malî müÅŸavir sıfatını kaybedenler, mühürlerini ayrılma veya yapılacak tebligat tarihinden itibaren on gün içinde BirliÄŸe iade etmek zorundadırlar.

Vefat hâlinde, aynı yükümlülük yasal mirasçıları tarafından yerine getirilir. Bu takdirde iade süresi, yapılacak tebligat tarihinden itibaren bir aydır. ( )

SORUMLULUK

Madde 41- Yeminli mali müÅŸavirler, ilgili Kanunlar, yönetmelikler ve tebliÄŸlere göre yaptıkları tasdikin doÄŸruluÄŸundan sorumludurlar. Yaptıkları tasdikin doÄŸru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uÄŸratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müÅŸtereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.

Yeminli mali müÅŸavirler yaptıkları tasdikin kapsamını raporda açıkça belirtirler.

F- YASAK HALLER VE İSTİSNALARI

MESLEKLE VE MESLEK ONURU İLE BAĞDAŞMAYAN HALLER

Madde 42- Meslek mensuplarının aşağıda belirtilen davranışlarda bulunmaları meslekle ve meslek onuru ile bağdaşmayan hallerden sayılır.

a) Yanında çalıştırdığı kiÅŸilere karşı uygunsuz davranışlarda bulunmak,

b) Aşırı içki ve kumar düÅŸkünlüÄŸü ile tanınmak,

c) İlgili mevzuat gereÄŸince meslektaÅŸlarına, müÅŸterilerine ve kanunlara göre bilgi vermek zorunda olduÄŸu kiÅŸi ve kuruluÅŸlara bilgi vermemek veya kasten yanıltıcı bilgi vermek ( )

d) Kanunlara göre yapılması yasak olan iÅŸlerden herhangi birini yapmak.

e) (21. 11. 2007 Tarihin de eklenen fıkra) Meslekî etik ve meslekî bağımsızlık kurallarını ihlal etmek.

TİCARİ FAALİYETTE BULUNAMAMA

Madde 43- Meslek mensupları, Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamazlar. Meslek mensupları kendi mesleki faaliyetleri dışında serbest meslek faaliyetinde bulunamazlar. Ticari mümessillik, ticari vekillik ve acentelik yapamazlar. Adi ve kollektif ÅŸirketlerde ortak veya komandit ÅŸirketlerde komandite ortak olamazlar. Limited ve anonim ÅŸirketlerin yönetim kurulu üyeliÄŸi ve baÅŸkanlığı görevlerinde bulunamazlar.

HİZMET AKDİ VE ÇALIÅžAMAMA

Madde 44- Serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci mali müÅŸavirler ve yeminli mali müÅŸavirler gerçek ve tüzel kiÅŸilere tabi ve onların iÅŸyerlerine baÄŸlı olarak hizmet akdi ile çalışamazlar.

REKLAM YASAÄžI

Madde 45- Meslek mensupları; iÅŸ elde etmek için, açık ve kapalı dolaylı veya dolaysız yöntemlerle reklamlarını yapamazlar ve yaptıramazlar.

Meslek mensuplarının; tabelalarına, kartvizit, rapor ve bunlara benzer diÄŸer yazışma kâğıtlarına; meslek unvanlarını, akademik unvanlarını, iletiÅŸim araçlarının numaralarını, açık adreslerini, internet adresi ile elektronik posta adresini yazmaları reklam sayılmaz.( )

Meslek mensupları, unvanlarını kullanarak mesleki konularda ve bilimsel nitelikte, gazete ve dergilerde devamlılık arz etmemek üzere yazı yazabilirler. Yayıncılık yapamazlar.

Sadece iÅŸ tekliflerinde kullanılmak ve yazılı, sözlü ve görüntülü yayın araçları ile yayınlanmamak üzere kendilerinin, ortaklık veya ÅŸirket kuruluÅŸlarında görev yapan diÄŸer meslek mensuplarının öz geçmiÅŸlerini kapsayan tanıtıcı broÅŸür bastırabilirler. Bu broÅŸürlerde evvelce veya halen iÅŸ yaptıkları müÅŸteriler açıklanamaz.

Kendileri veya mesleki ortaklık veyahut şirketleri adına işin gerektirdiği ciddiyet ve boyutta eleman arama ilanı verebilirler.

İş ilişkisinde bulunduğu firmalar adına bu ilanları veremezler.

EN AZ ÜCRETİN ALTINDA İŞ KABUL EDEMEME

Madde 46- Meslek mensuplarının hizmetlerine karşılık alacakları ücretin en az miktarının tespitine dair usul ve esaslar ayrı bir yönetmelikle belirlenir. Bu miktarın altında iÅŸ kabulü yasak olup, bunun üzerindeki ücret, meslek mensubu ile iÅŸ sahipleri arasında serbestçe belirlenebilir.

MESLEKLE BAĞDAŞAN İŞLER

Madde 47- Aşağıda belirlenen işler meslekle bağdaşan işlerden olup yapılmasında bir sakınca yoktur.

a) BilirkiÅŸilik, tasfiye memurluÄŸu, hayri ve ilmi kuruluÅŸların yönetim kurulu üyeliÄŸi görevlerinde bulunmak,

b) Limited ve anonim şirketlerde ortak, komandit şirketlerde komanditer ortak olmak veya murakıplık yapmak,

c) Meslek mensuplarının, üyesi oldukları ve kurumlar vergisinden muaf olan yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ve yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevlerinde bulunmak,

d) Kadrolu olarak çalışmamak ÅŸartıyla öÄŸretim ve eÄŸitim amacı ile ders vermek,

e) Devamlılık arz etmemek kaydı ile gazete ve dergilerde yazı ve makale yazmak,

f) Seminer ve konferanslara katılmak.

g) (21. 11. 2007 Tarihin de eklenen fıkra) Her türlü yazılı ve görsel sanat ve edebiyat faaliyetinde bulunmak

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜÅžAVİRLER İLE YEMİNLİ MALİ MÜÅžAVİRLERİN YAPACAKLARI DENETİMLERLE İLGİLİ ÇALIÅžMA USUL VE ESASLARI

DENETİMİN TANIMI

Madde 48- Muhasebe; kurum ve kuruluÅŸların ekonomik faaliyetlerinin rakamsal kayıtlarını düzenler, bu bilgileri faaliyetler ve sonuçları ile ilgililere doÄŸru ve açık ÅŸekilde iletir.

Denetim ise; bu bilgilerin ilgili mevzuat ve genel kabul görmüÅŸ muhasebe prensiplerine uygun olarak ekonomik olayların gerçek mahiyetinin kayıtlarda yer alıp almadığını tarafsız olarak kanıtları ile araÅŸtırarak sonuçlandıran ve onaylayan sistematik çalışmadır.

DENETİMİN AMACI

Madde 49- Firma, kurum ve kuruluÅŸların sahip ve ortaklarına, alacaklıları ile kredi kuruluÅŸlarına, iÅŸçi ile iÅŸveren kuruluÅŸlarına, Devletin ekonomik ve idari birimleri ile ayrıca vergi idaresine bunların mali tablolarında yer alan kayıtların gerçeÄŸe uygun, doÄŸru ve güvenilir olduÄŸunu ortaya koymaktır.

DENETİM FAALİYETLERİ

Madde 50- Kurum ve kuruluÅŸların ilgililere sundukları bilgilerin gerçeÄŸe uygun, doÄŸru ve güvenilir olduÄŸu tarafsız meslek mensubunca;

a) Kurum ve kuruluşların varlıklarının kurum ve kuruluşların yararına kullanılıp kullanılmadığının,

b) Varlıkların adet ve deÄŸer olarak kayıtlarda gösterilip gösterilmediÄŸinin,

c) Varlıkların ilgili mevzuat ve muhasebe prensiplerine uygun ve doğru olarak değerlendirilip, değerlendirilmediğinin,

d) Varlıklara giren ve çıkan deÄŸerlerin kayıtlarda tam ve doÄŸru olarak yer alıp almadığının,

e) İşletmenin borç ve alacaklarındaki artış ve azalışların tam ve doÄŸru olarak gösterilip gösterilmediÄŸinin,

f) Kurum ve kuruluşların ekonomik faaliyetleri sonucu varlık artış ve azalışlarının kayıtlar ile mali tablolarda tam ve doğru olarak hesaplanıp hesaplanmadığının,

g) Mali tabloların ilgili mevzuat ve genel kabul görmüÅŸ muhasebe prensiplerine uygun düzenlenip düzenlenmediÄŸinin,

h) Malî tablolara dayalı vergi beyannameleri ile diÄŸer beyanname ve belgelerin ilgili mevzuata uygun olup olmadığının denetim standartlarına göre,( )

tespiti ile gerçekleÅŸir.

DENETİM SÖZLEÅžMESİ

Madde 51- Firma, kurum ve kuruluÅŸların serbest muhasebeci malî müÅŸavirler ile yeminli malî müÅŸavirlere yaptıracakları denetim, yazılı sözleÅŸme ile belirlenir. Bu sözleÅŸmenin yapıldığı tarih ile sözleÅŸmede yer alan ve Birlikçe lüzum görülen hususlar, baÄŸlı oldukları odalara bilgi formu ile bir ay içinde bildirilir .( )

Yeminli mali müÅŸavirlerce sözleÅŸmelerde denetimin tasdik iÅŸlemine baÄŸlı olup olmadığı denetime baÅŸlamadan önce tespit edilir ve her husus sözleÅŸmede açık olarak belirtilir.

SözleÅŸmede en az aÅŸağıdaki hususların gösterilmesi mecburidir.

SözleÅŸmeyi yapan ilgililer,

Denetimin kapsamı,

Hazırlanacak tablolar,

Hesaplanan insan/saat,

Denetimin yapılacağı yerler,

Denetim kapsamına alınacak süre ve dönem,

Varsa önceki dönem denetim yapan meslek mensubu,

Denetimin baÅŸlama ve bitiÅŸ tarihleri,

Raporun teslim edileceÄŸi tarih,

Denetimde görev alacak elemanlar.

DENETİM ÖNCESİ SAPTANACAK HUSUSLAR

Madde 52- Meslek mensupları, uzmanlık deneyimlerini ve yeteneklerini göz önünde bulundurarak, teklif edilen iÅŸi kabul edip etmemekte serbesttirler. Bunun için denetlenecek kurum ve kuruluÅŸ hakkında araÅŸtırma yaparak aÅŸağıdaki bilgilerden yararlanırlar.

a) Genel bilgi;

aa) Åžirketin ünvanı,

bb) Hissedarlar ve hisse nispetleri,

cc) Faaliyet konusu,

dd) İşyerlerinin adresleri,

ee) ÖzetlenmiÅŸ mali bilgiler (Bir önceki yıl),

Sermaye

İhtiyatlar

Vergi öncesi kar

Cirolar

ff) Organizasyon şeması,

b) Personel Durumu;

aa) Ödeme metodu,

bb) Yan ödemeler,

cc) Personel sayısı ve dağılımı,

c) Muhasebe departmanı;

aa) Çalışan muhasebe personel sayısı,

bb) Muhasebe organizasyon şeması,

cc) İdari ve muhasebe prosedürleri,

dd) Hesap planı,

ee) Muhasebe uygulama araçlarının tespiti (elle yazım veya bilgisayar),

ff) Yönetime verilen raporlar,

gg) İç kontrol organizasyonunun durumu,

d) Satışlar;

aa) Satış cirosunun mamullere göre dağılımı,

bb) Satış ve tahsil metotları,

cc) Satış sözleÅŸmeleri ile ihracat dosyalarının düzeni,

dd) Ortalama müÅŸteri sayısı,

ee) Kendi grubuna dahil şirketlere satışlar,

e) Satın alma;

aa) Yıllık satın almanın parasal değeri,

bb) Satıcıların adet olarak miktarı,

cc) Satın alma departmanının çalışma usulü,

dd) İthalat dosyalarının düzeni,

ee) Kendi grubuna dahil şirketlerden satın almalar

f) Envanter;

aa) Envanter sayımı metodu,

bb) Fiziki sayımın süresi,

cc) Fiziki sayımın denetimi,

g) Üretim faaliyetlerinin muhteviyatı,

h) Maliyet sisteminin saptanması,

i) Sabit kıymetlerin durumu;

aa) Yıllara göre dağılımı,

bb) Değer kayıpları,

cc) Sayımların kontrolü,

j) Åžirket borç ve alacaklarının durumu,

k) Vergi idaresi ve diÄŸer resmi kuruluÅŸlarla iliÅŸkileri,

l) Son iki yıl bilanço ve kar/zarar tablolarının fotokopileri,

m) Özel bilgiler.

Meslek mensupları yukarıda belirtilen bilgilerin ışığında denetim ücretini, denetiminin kapsamı ve planlamasını tespit ederler.

DENETİMİN PLANLAMASI

Madde 53- 52. maddede belirlenen hususlar bu deÄŸerlendirmede dikkate alınarak planlama yapılır. Denetimin zaman sürecini, denetimde görevlendirilecek eleman sayısını ve iÅŸ bölümünü, iç kontrol organizasyonundan yararlanıp yararlanılmayacağını, denetimde ağırlık verilecek hususları içeren yazılı bir denetleme programı yetkili meslek mensubu tarafından hazırlanır ve çalışma dosyası açılarak denetime baÅŸlanır.

DENETİM KONTROLÜ

Madde 54- Meslek mensupları denetimin her safhasında planlama ve kontrolü etkin ve yeterli ÅŸekilde yerine getirmelidirler. Denetim faaliyetinde görev alan elemanların çalışmalarının yönlendirilmesi ve denetimin amacına uygun bitirilmesi, denetim sorumluluÄŸunu üstlenen meslek mensubunun görevidir.

BİLGİ VE BELGELERİN TOPLANMASI

Madde 55- Meslek mensubu, kurum ve kuruluÅŸların mali tablolarında yer alan; varlık, kaynak, gelir ve giderlerinin gerçeÄŸi yansıtıp yansıtmadığının ve kayıtlara doÄŸru geçirilip geçirilmediÄŸinin tespiti için gerekli bilgi ve belgeleri toplamak ve deÄŸerlendirmek amacı ile aÅŸağıdaki çalışmaları yerine getirmelidir.

a) Muhasebe denetimi;

aa) Muhasebede kayıt ve matematiksel hataların tespiti,

bb) Muhasebe hesaplarında hata ve hilelerin tespiti,

cc) Muhasebe hesaplarına intikal etmeyen kayıt dışı işlemlerin tespiti,

dd) Muhasebe kayıtlarının genel kabul görmüÅŸ muhasebe prensipleri ile mevzuata uygunluÄŸunun tespiti,

ee) Muhasebe yöntem ve politikalarının geçmiÅŸ yıllar ile mukayesesi ve deÄŸiÅŸikliklerin nedeninin araÅŸtırılması.

b) Bilanço denetimi;

aa) Aktif ve pasif hesapların denetimi,

bb) Dönem içi mizanlar ile hesapların bilançoya doÄŸru yansıtılıp yansıtılmadığının kontrolü,

cc) Bilanço gününden önce meydana gelen ve sonradan tespit edilen iÅŸlemlere ait kayıtların kontrolü,

dd) Envanter iÅŸlemlerinin yapılması ve kontrolü,

ee) Kapanış kayıtlarının kontrolü,

c) Gelir tablosunun denetimi,

aa) Hasılat ve maliyet hesapları ile randıman ve firelerin kontrolü,

bb) Gelirlerle bu gelirlerin elde edilmesinde yapılan giderlerin karşılaştırılması,

cc) Gelir ve gider hesaplarının ilgili mevzuata uygunluÄŸunun kontrolü,

d) Vergi Denetimi;

aa) Muhasebe belgelerinin mevzuata uygunluÄŸu,

bb) Muhasebe defterleri ve kayıtlarının mevzuata uygunluğu,

cc) Muhasebe kayıtlarına geçmeyen iÅŸlemlerin ve belgelerin tespiti,

dd) Aktif ve pasif hesapların değerlemelerinin mevzuata uygunluğu,

ee) Alış, satış, dış ticaret, gelir ve giderlerde hata ve hilelerin tespiti,

ff) Vergi matrahının doğruluğunun tespiti,

gg) Vergi beyannamelerinin (yıllık, münferit ve özel) mevzuata uygunluÄŸunun tespiti,

e) Tabloların mali analizleri,

f) Bilançoların muhasebe kayıtlarına uygunluÄŸunun kontrolü,

g) Bilanço kalemlerinin standart ÅŸekle uygunluÄŸunun kontrolü,

h) Dönem sonuçlarının yıllık beyannameye intikalinin mevzuata uygunluÄŸunun kontrolü.

Kurum ve kuruluşlarca istenilecek denetim hizmetlerinde yukarıda belirtilen denetim ilkelerinden, ilgili olanları uygulanır.

DENETİM ÇALIÅžMA KAÄžITLARI VE ÇALIÅžMA DOSYASI

Madde 56- Meslek mensubu, denetimini düzenli bir kayıt sistemi içinde yapmalıdır. Bu kayıt düzeni, çalışma kağıtları ve bunları toplayan çalışma dosyası ile yerine getirilir.

Çalışma kağıtları; meslek mensuplarının denetleme yöntem ve teknikleri ile toplanan kanıt ve deÄŸerlendirmeleri sonucu ulaşılan kanaatı ihtiva eden kağıtlar olup uygulamada kullanılması mecburidir. Ayrıca, yeminli mali müÅŸavirlerin yaptığı tasdik iÅŸlemi ile gizli denetimlerde, resmi defterler ile gerekli görülen belge ve kayıtlar tarih ve imza atılarak mühürlenir.

Çalışma kağıtlarının formu, en az aÅŸağıdaki bilgileri ihtiva etmesi ÅŸartı ile; meslek mensubunca serbestçe düzenlenebilir.

a) Denetlenen müÅŸteri, denetimin dönemi, hazırlandığı tarih, hazırlayan meslek mensubunun adı ile sorumlu meslek mensubunun imzası yer almalıdır.

b) İleride denetim faaliyeti araÅŸtırıldığında; meslek mensubunun savunmasını temin edecek ÅŸekilde; yapılan denetim çalışmalarının tüm safhalarını ve sorumluluk safhalarını göstermelidir. Bir yılı kapsayan denetimlerde denetimin en az her ay yapılması ve çalışma kağıtlarının aylık denetim faaliyetlerini göstermesi zorunludur.

c) Hesapların tetkikinde kullanılan özel iÅŸaretlerin açıklanması, hesap teyitleri, meslek mensubunun iç kontrol sisteminden yararlanıp yararlanmadığı veya düÅŸünceleri açıkça gösterilmelidir.

d) Denetim programına göre denetimi yapılan hususlar ile aksayan denetim faaliyeti konuları nedenleri ile belirtilmelidir.

Çalışma kağıtları çalışma dosyası içinde on yıl süre ile yetkililerin isteÄŸi ile ibraz edilmek üzere saklanmalıdır.

Çalışma dosyası: Çalışma, kağıtlarının, doÄŸruluk testlerinin, yazışmaların, denetlenen kuruluÅŸa ait mukavelelerin, talimatların, yönetim karar suretleri gibi meslek mensubunun denetlenen kurum ve kuruluÅŸtan ibrazını istediÄŸi belgelerin muhafaza edilmesi amacıyla kullanılan denetim dosyasıdır.

KANUNSUZ İŞLEMLERİ BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜÄžÜ

Madde 57- Meslek mensupları, mesleki sorumluluÄŸun bilincinde, denetim faaliyeti sırasında mevzuat hükümlerine aykırı hatalı ve hileli iÅŸlemleri tespit ettikleri takdirde, müÅŸterilerine hata ve hilelerin düzeltilmesini teklif ederler. Bu teklife raÄŸmen, hata ve hilelerin düzeltilmemesi halinde durum YönetmeliÄŸin 59. maddesinin (c) bendinde belirtilen olumsuz raporla ilgili mali mercilere aksettirilir. Adli yargıya, intikali gerekli olan ve suç teÅŸkil eden hallerin yetkili mercilere duyurulması mecburidir.

DENETİM RAPORU

Madde 58- Denetim Raporu;

a) Genel bilgi bölümü; ilgililerin belirtildiÄŸi,

b) Denetim kapsam bölümü; dönemi belirtilen mali tabloların genel kabul görmüÅŸ denetim standartlarına göre düzenlenip düzenlenmediÄŸinin belirtildiÄŸi,

c) Meslek mensubunun açıklama ve görüÅŸ bölümü; denetiminin sonucunda meslek mensubunda oluÅŸan kanaatının belirtildiÄŸi,

d) Rapor tarihi bölümü; denetimin bittiÄŸi tarihin gösterildiÄŸi,

e) Meslek mensubunun imzası; sözleÅŸmeyi imzalayan denetimin sorumluluÄŸunu yüklenen meslek mensubu tarafından raporun imzalandığı,

bölümleri içerir.

DENETİM RAPORU ÇEŞİTLERİ

Madde 59- Denetim raporları meslek mensubunun denetim sonucu oluÅŸan görüÅŸüne göre;

a) Olumlu rapor; denetim faaliyetinin bitiminde meslek mensubunun olumlu görüÅŸünü ihtiva eden raporudur.

b) Şartlı denetim raporu; meslek mensubunun denetim sırasında karşılaştığı denetim kapsamındaki sınırlamalar ile denetlenmesini istediği halleri ihtiva eden rapordur.

c) Olumsuz rapor; meslek mensubunun, denetim sırasında incelenen yerlerin ve kuruluÅŸların gerçek durumunu yansıtmadığı kanaatına varması sonucu düzenlediÄŸi rapordur.

DENETLEME RAPORU İLE İLGİLİ DİĞER HUSUSLAR

Madde 60- Serbest muhasebeci mali müÅŸavirlerce düzenlenen raporlar ile yeminli mali müÅŸavirlerce tasdiki ihtiva etmeyen raporlarda "ilgili mevzuata uygundur" ibaresi kullanılmaz. Bunun yerine ilgili olan mevzuat hükümlerinin açıkça yazılması zorunludur. Bu ibare ancak yeminli mali müÅŸavirlerce tasdiki ihtiva eden raporlarda kullanılır.

Tasdik iÅŸlemine baÄŸlı olsun olmasın denetim raporlarının denetimden sorumlu meslek mensubunca bizzat imzalanması esastır. İmzaları yanında meslek ünvanı, baÄŸlı olduÄŸu oda ve oda sicil kayıt numarası belirtilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

RUHSAT ALAN MESLEK MENSUPLARININ HAK VE ÖDEVLERİ

HAKLAR

Madde 61- Ruhsat almış olan meslek mensupları bağımlı veya meslek konusu dışında baÅŸka iÅŸlerde çalıştıkları, ya da mesleki faaliyette bulunmadıkları hallerde;

a) Meslek kütüÄŸündeki kayıtları, kanunlarında mani bir durum yoksa veya kendi istekleri dışında silinemez.

b) Meslek kütüÄŸüne kayıtlı olmaları halinde;

aa) Odalar ve birliğin faaliyetlerine katılırlar,

bb) Üyelikten doÄŸan haklarını kullanırlar.

ÖDEVLER

Madde 62- Ruhsat alan meslek mensupları bağımlı veya meslek dışında çalıştıkları ya da mesleki faaliyette bulunmadıkları takdirde unvanlarını ve tasdik yetkilerini kullanamazlar. Oda ve BirliÄŸe karşı üyelikten doÄŸan ödevlerini yerine getirirler.

RUHSAT ALAN MESLEK MENSUPLARININ MESLEK KÜTÜÄžÜNDEN SİLİNMESİ

Madde 63- Ruhsat alan meslek mensupları aÅŸağıdaki hallerde meslek kütüÄŸünden silinir.

a) Bu YönetmeliÄŸin 35. maddesinin b, c, d ve e bentlerinde yazılı hallere göre meslek mensuplarının çalışanlar listesinden silinmesi,

b) Ruhsatın herhangi bir sebeple iptal edilmesi,

c) Kendi isteği ile kaydını sildirmesi,

d) Ölümü,

e) DiÄŸer sebepler.

Yeniden müracaat edenlerden istenecek belgeler kaydın silinme nedenleri dikkate alınarak ilgili odaca belirlenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER

TEBLİĞLERLE UYGULAMA BİRLİĞİNİ SAĞLAMAK

Madde 64- Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen meslekî konularla ilgili olarak yapılacak çalışmalar hakkında, meslek mensupları arasında uygulama birliÄŸini saÄŸlamak için Birlik tebliÄŸler çıkarmak suretiyle düzenlemeler yapabilir.( )

Madde 65- Kanun’un 2. maddesinin (a), (b) ve (c) fıkralarında sayılan iÅŸleri, meslek mensubu unvanını kazanmaksızın birden fazla müessese veya kuruluÅŸta yapanların faaliyetleri, Kanun’un 3. maddesinde hükme baÄŸlanan meslek unvanlarının haksız kullanılması sayılır.

Geçici Madde 1- Çalışmaları Maliye ve Gümrük Bakanlığı dışındaki Bakanlık, kurum ve kuruluÅŸlarca düzenlenen bağımsız denetleme kuruluÅŸları ve denetçiler 30.6.1990 tarihine kadar Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre gerekli düzenlemeleri yapmaları halinde mesleki faaliyetlerine devam edebilirler.

Geçici Madde 2- Bu YönetmeliÄŸin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar; serbest muhasebeci ve serbest mali müÅŸavir gibi çeÅŸitli sıfatlarla Kanun’un 2. maddesinde belirtilen mesleki faaliyetlerde bulunan kiÅŸiler Geçici Kurul'dan izin almadıkça; kuruluÅŸlar ise Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine göre ortaklık bürosu veya ÅŸirket olarak çalışmak üzere gerekli düzenlemeleri yapmadıkça 1.1.1990 tarihinden itibaren hiçbir mesleki faaliyette bulunamazlar.

Geçici Madde 3- Birlik kurulup, YönetmeliÄŸi yayınlanıncaya kadar, bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 4- (21. 11. 2007 Tarihin de eklenen madde ) Bu YönetmeliÄŸin yayımlandığı tarihte faaliyette bulunan ÅŸirketlerden daha önce ortaklık yapısındaki deÄŸiÅŸiklikleri bildirmeyenler, YönetmeliÄŸin yayımlandığı tarihten itibaren üç ay içinde deÄŸiÅŸikliÄŸin yapıldığı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin aslını bir dilekçe ekinde baÄŸlı oldukları odalara vermek zorundadırlar.

Meslek mensupları, bu Yönetmelikle yapılan düzenlemelere, YönetmeliÄŸin yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde durumlarını uygun hale getirmek zorundadırlar

YÜRÜRLÜK

Madde 66- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüÄŸe girer.

YÜRÜTME

Madde 67- Bu Yönetmelik hükümlerini Türkiye Serbest Muhasebeci Malî MüÅŸavirler ve Yeminli Malî MüÅŸavirler Odaları BirliÄŸi Yönetim Kurulu yürütür.

Örnek: 1

................................. ODASI

MÜÅžTERİ BİLDİRİM FORMU

ODA SİCİL NO :

DÖNEM

MESLEK ÜNVANI :

ADI-SOYADI :

İMZA

VERGİ DAİRESİ :

VERGİ HESAP NO :

SIRA NO: MÜÅžTERİ

ÜNVANI VERGİ DAİRESİ VE HESAP NO: HİZMETİN NEVİ SÜRESİ

Örnek: 2

BİLDİRİM FORMU

................................ Odası Başkanlığına

.......................

Meslek mensubu olabilmenin genel ve özel ÅŸartlarını taşıdığımı, gerçek veya tüzel kiÅŸilere tabi ve onların iÅŸyerlerine baÄŸlı olarak hizmet akdi ile çalışmadığımı, ticari faaliyette bulunmadığımı, meslekle ve meslek onuru ile baÄŸdaÅŸmayan iÅŸlerle uÄŸraÅŸmadığımı, cezai ve inzibati bir kovuÅŸturma altında bulunmadığımı ve mesleÄŸi yapmama engel baÅŸka bir halim olmadığını beyan ederim.

.../...../20....

İmza

Beyan Edenin:

Adı ve Soyadı :

İş Adresi :

İkametgah Adresi :

İletiÅŸim Araçlarının numaraları:

TekirdaÄŸ Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler Odası
Adres : Cumhuriyet Mah. Sami Efendi  Sok. No:12  59030 SüleymanpaÅŸa TEKİRDAÄž
E-Posta : info@tekirdagsmmmo.org.tr   KEP: tekirdagsmmmo@hs03.kep.tr
Telefon : +90(282) 293 14 77 - 29314 78
Faks : +90(282) 293 14 76
 

Tasarım 59