Türkiye Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler ve Yeminli Mali MüÅŸavirler Odaları BirliÄŸinden:
SERBEST MUHASEBECÄ°LER, SERBEST MUHASEBECÄ° MALÄ° MÜÅžAVÄ°RLER VE YEMÄ°NLÄ° MALÄ° MÜÅžAVÄ°RLERCE TUTULACAK DEFTER VE KAYITLAR Ä°LE MESLEK MENSUPLARININ BÄ°LDÄ°RÄ°M MECBURÄ°YETÄ° HAKKINDA YÖNETMELÄ°K
(15 Temmuz 1992 tarih ve 21285 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmıştır.)
BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
AMAÇ
Madde 1- Bu YönetmeliÄŸin amacı, serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci mali müÅŸavirler ve yeminli mali müÅŸavirlerin iÅŸlemleri dolayısıyla ve görevleri sırasında tutacakları defter ve kayıtlar ile meslek mensuplarının bildirime tabi iÅŸlemlerini belirlemektir.
KAPSAM
Madde 2- Bu Yönetmelik, meslek mensuplarının mesleki faaliyetleri ile ilgili iÅŸlemleri hakkında defter ve kayıt düzeni ile bildirim zorunluluÄŸu olan konuları kapsamaktadır.
HUKUKÄ° DAYANAK
Madde 3- Bu Yönetmelik, 3568 sayılı Kanun’un 50/j maddesi hükmüne dayanılarak hazırlanmıştır.
TANIMLAR
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
Kanun: 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirlik ve Yeminli Mali MüÅŸavirlik Kanunu’nu,
Bakanlık: Maliye ve Gümrük Bakanlığı’nı,
Bakan: Maliye ve Gümrük Bakanını,
Birlik: Türkiye Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler ve Yeminli Mali MüÅŸavirler Odaları BirliÄŸini,
Odalar: Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler Odaları ile Yeminli Mali MüÅŸavirler Odalarını,
Meslek Mensubu: Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavir ve Yeminli Mali MüÅŸaviri,
Mesleki Faaliyet: Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavir ve Yeminli Mali MüÅŸavir ünvanı ile faaliyette bulunmayı,
ifade eder.
Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM
KAYIT DÜZENÄ°
DEFTERLER VE KAYIT DÜZENÄ°
Madde 5- Meslek mensupları, ilgili kanunlardaki defter, belge ve kayıt düzenlerine uyarlar.
GELEN-GÄ°DEN EVRAK
Madde 6- Meslek mensupları, kendilerine gelen ve kendilerinin yolladığı ve mesleki faaliyetleri ile ilgili her türlü yazıyı bir gelen-giden evrak defterine kaydederler.
Bu defterlere, yazışmaların ilgili olduÄŸu dosya sayıları yazılır ve yazı aslı ya da örnekleri ilgili dosyalarda saklanır.
DOSYA DÜZENÄ°
Madde 7- Meslek mensupları, gelen ve giden evrak ile mesleki faaliyetlerle ilgili, düzenlenmesi gerekli belgelerin örneklerini dosyalarda toplarlar. Dosyalara yıl başından sonuna kadar teselsül eden numaralar verilir.
Her mesleki faaliyet konusu için ayrı bir çalışma dosyası açılır. Çalışma dosyasının kapsamı Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavir ve Yeminli Mali MüÅŸavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte açıklanmıştır.
Genel konularla ilgili yazılar ayrıca dosyalanır.
BaÅŸka meslek mensuplarınca istenilen iÅŸlemler için de ayrı dosya açılır.
DÄ°ÄžER KAYITLAR
Madde 8- Bu Yönetmelik gereÄŸi düzenlenen tutanak ve raporlar da gelen–giden evrak defterine yazılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
BELGE DÜZENÄ°
YAZIÅžMALAR
Madde 9- Yazışmalar; ihtiyaç duyulan durumlarda hizmet sunulan firmaya, üçüncü ÅŸahıslara, diÄŸer resmi olan ve olmayan kuruluÅŸlara gönderilen yazılar ile gelen cevaplardır.
Yazışmaların meslek mensubunun imzasını ve varsa mührünü taşıması gerekir.
TUTANAKLAR
Madde 10- Yeminli mali müÅŸavirlerin tasdik iÅŸlemleri ile ilgili olarak düzenleyecekleri tutanaklarda; bilgi verenin kimliÄŸi, tutanağın düzenlendiÄŸi yer ve tarihin bulunması zorunludur. Tutanaklar bilgi verenler ve yeminli mali müÅŸavirler tarafından imzalanır ve mühürlenir.
YAZIÅžMALARIN SAYILANDIRILMASI
11- Meslek mensuplarının yazışmalarına verecekleri sayılarda; meslek mensuplarının kısaltılmış ünvanı, sicil numarası ve giden evrak defteri Sıra Numarası yer alır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
EMANET PARA MAKBUZU
Madde 13- (22.8.1997 tarih ve 23088 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmeliÄŸin 1. Maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır.)(*)
BEŞİNCÄ° BÖLÜM
RAPORLAMA SÄ°STEMÄ°
RAPOR TÜRLERÄ°
Madde l3- Meslek mensupları, yaptıkları çeÅŸitli hizmetler dolayısıyla özet standart raporu, tasdik raporu, özel amaçlı rapor ve yardımcı rapor düzenlerler. Özel mevzuatla istenen diÄŸer raporlar da ilgili hükümlere göre düzenlenir.
Raporların özellikleri ile standartları ve raporlara eklenecek cetveller Odalar BirliÄŸince belirlenir ve ilan edilir.
Özet Standart Denetim Raporu; ayrıntılı denetim raporundan yararlanılarak düzenlenir. Bu rapor incelemenin kapsamını, genel kabul görmüÅŸ muhasebe ve standartları ile iliÅŸkisini, mali tabloların gerçekliÄŸini gösterir ve ilgililere verilecek özet bilgiyi içerir. Özet standart denetim raporunda muhasebe denetiminin kapsamı, yorumlama ve görüÅŸ bölümleri bulunur.
Ayrıntılı Denetim Raporu; denetim kapsamını, yapılışını, gerekli dipnotlarını, mali tabloları ve istatistik verileri içerir ve raporda tarih, dayanaklar, görüÅŸ ve imza bölümlerinin bulunması zorunludur.
Tasdik Raporları; ilgili Yönetmelikte belirtilen tasdik iÅŸlemleri dolayısıyla Yeminli Mali MüÅŸavirlerin düzenledikleri raporlardır. Tasdik raporlarının kazıntısız, silintisiz ve açık ifadeleri içerir biçimde düzenlenmesi gerekir.
Tasdik raporlarının en az üç örnek düzenlenmesi zorunludur. Bu üç örneÄŸin biri saklanır, ikisi hizmet sunulan firmaya verilir.
Özel Amaçlı Raporlar; meslek mensupları, hizmet verdikleri firmaların ya da resmi mercilerin isteÄŸine uyarak yaptıkları denetimler sonunda özel amaçlı raporlar düzenlerler. Dönemsel raporlar bu tip raporlardan olup, aylık ya da üçer aylık bilgileri kümülatif olarak gösterirler.
Yardımcı Raporlar; mali analiz, denetleme ve tasdik iÅŸlemleri sırasında baÅŸka meslek mensuplarınca düzenlenmiÅŸ teknik ve mali raporlardır.
Meslek mensuplarınca denetim ve tasdik raporlarında, yardımcı raporlardaki bilgiler esas alınır.
RAPORLAMA Ä°LKELERÄ°
Madde 14- Raporların kaç örnek düzenleneceÄŸi sözleÅŸmelerde belirtilir. Raporlar, en az üç örnek düzenlenip iki örneÄŸi firmaya verilir. Bir örneÄŸi de meslek mensubunca ilgili dosyada saklanır. Raporların alınıp verilmesi tutanakla ya da rapor örneÄŸine konulan ÅŸerhle yapılır. Rapor ekleri, raporun parçası olup tüm örneklerine eklenir.
Raporlarla ilgili olarak ÅŸu kurallara uyulur:
a) Raporlarda düzenleme amacı belirtilmelidir.
b) Yardımcı raporlar, ayrıntılı denetim raporları ve özet standart denetim raporları birbiriyle iliÅŸkili ve uyumlu olmalıdır.
c) Raporlar kısa sürede hazırlanmalıdır.
d) Raporlar belirli standartlara bağlanmalıdır.
e) Raporların dili, maliye ve muhasebe dili olmalı ve raporlarda tablolar, grafikler ve benzeri elemanlar kullanılmalıdır.
ALTINCI BÖLÜM
ÇEŞİTLÄ° HÜKÜMLER
GÄ°ZLÄ°LÄ°K
Madde 15- Meslek mensuplarının yaptıkları mali analiz, denetleme, tasdik iÅŸleri dolayısıyla düzenledikleri dosyalar gizlidir. Bu dosyalarla ilgili yazışmalar da gizli yapılır. Gerek duyulduÄŸu takdirde ilgili Disiplin Kurulları ile Maliye ve Gümrük Bakanlığı, dosyaları incelemek üzere isteyebilir.
ÖRNEK ÇIKARMA
Madde 16- Ä°ÅŸ sahibi firmalar, meslek mensuplarından, daha önce yaptıkları mali analiz, denetleme ve tasdik iÅŸlerine ait raporlardan örnek isteyebilirler.
Söz konusu örnekler ücret tarifesindeki ücretin % 1’i karşılığında meslek mensuplarınca onaylanıp verilir.
Tasdikli rapor örnekleri, asılları gibi iÅŸlem görürler.
YÜRÜRLÜKTEN KALDIRMA
Madde 17- 2/1/1990 gün ve 20390 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Serbest Muhasebeciler, Serbest Muhasebeci Mali MüÅŸavirler ve Yeminli Mali MüÅŸavirlerce Tutulacak Defter ve Kayıtlar ile Meslek Mensuplarının Bildirim Mecburiyeti Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
YÜRÜRLÜK
Madde 18- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüÄŸe girer.
YÜRÜTME
Madde 19- Bu Yönetmelik hükümlerini Birlik Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Yürütür.
--------------------------------------------------------------------------------
(*) (Kaldırılmadan önceki ÅŸekli)
EMANET PARA MAKBUZU
Madde 12- Meslek mensupları,
a) MüÅŸteriden alınan iÅŸ giderleri, yolluklar ve konaklama giderleri ve diÄŸer gider karşılıkları için alacakları paralar,
b) MüÅŸteri adına iÅŸ sözleÅŸmesi gereÄŸi yaptırılacak vergi, resim, harç, SSK primi, BaÄŸ-Kur primleri,
c) MüÅŸteri adına 3. kiÅŸilere ödeme yapmak üzere alınan mali deÄŸerler (para, çek, senet, menkul deÄŸerler ve benzeri)
d) MüÅŸteri adına sözleÅŸme hükümleri gereÄŸi yapılacak devir ve temlikler,
e) MüÅŸteri adına alınmış iade edilmesi gereken her türlü paralar,
için baÄŸlı bulunduÄŸu oda tarafından her sayfası onaylı "Emanet Para Makbuzu" kullanmak zorundadır. Emanet Para Makbuzunda en az aÅŸağıdaki bilgilerin bulunması zorunludur:
1- Parayı verenin adı, soyadı, adresi,
2- Vergi dairesi ve sicil numarası,
3- Hangi maksatla alındığı,
4- Paranın miktarı,
5- Teslim alanın adı ve soyadı.
