Kanun No.

Kabul Tarihi

a) Ä°ÅŸçi sendikalarının yönetim kurullarına seçilenler,

b) Bir veya birden fazla iÅŸveren tarafından çalıştırılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diÄŸer uÄŸraÅŸları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlardan, düÅŸünürlerden ve yazarlardan hizmet akdi ile çalışanlar,

c) Mütekabiliyet esasına dayalı olarak uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmesi yapılmış ülke uyruÄŸunda olanlar hariç olmak üzere, yabancı uyruklu kiÅŸilerden hizmet akdi ile çalışanlar,

d) 2/7/1941 tarihli ve 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanuna göre çalıştırılanlar,

e) 24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanununda belirtilen umumî kadınlar,

f) Milli EÄŸitim Bakanlığı tarafından düzenlenen kurslarda usta öÄŸretici olarak çalıştırılanlar, kamu idarelerinde ders ücreti karşılığı görev verilenler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (C) bendi kapsamında çalıştırılanlar,

hakkında da uygulanır.

Birinci fıkranın (c) bendi gereÄŸi sigortalı sayılanlara iliÅŸkin hükümler;

a) KuruluÅŸ ve personel kanunları veya diÄŸer kanunlar gereÄŸince seçimle veya atama yoluyla kamu idarelerinde göreve gelenlerden; bu görevleri sebebiyle kendilerine ilgili kanunlarında Devlet memurları gibi emeklilik hakkı tanınmış olanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar,

b) CumhurbaÅŸkanı, BaÅŸbakan, bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, belediye baÅŸkanları, il daimi komisyonu üyeleri,

c) Birinci fıkranın (c) bendi kapsamında iken, bu kapsamdaki kiÅŸilerin kurduÄŸu sendikaların veya sendika konfederasyonlarının yönetim kurullarına seçilenler,

d) Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk Silâhlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken askerî öÄŸrenci olanlar ile astsubay meslek yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel askerlik eÄŸitimine tâbi tutulan adaylar ile fakültelerde veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına okuduktan sonra veya askerlik hizmetini müteakip subaylığa veya astsubaylığa geçirilenlerin, okullarda geçen normal eÄŸitim süreleri,

e) Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet Genel MüdürlüÄŸü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel MüdürlüÄŸü hesabına okumaya devam eden öÄŸrenciler ile fakültelerde veya meslek yüksek okullarında kendi hesabına okuduktan sonra komiser yardımcılığına veya polisliÄŸe geçirilenlerin, okullarda geçen normal eÄŸitim süreleri,

hakkında da uygulanır.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Bazı sigorta kollarının uygulanacağı sigortalılar

MADDE 5- Kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından aşağıda sayılan kişiler hakkında uygulanacak sigorta kolları şunlardır:

a) Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluÅŸturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutuklular hakkında, iÅŸ kazası ve meslek hastalığı ile analık sigortası uygulanır ve bunlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.

b) Hizmet akdi ile çalışmamakla birlikte 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî EÄŸitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve iÅŸletmelerde meslekî eÄŸitim gören öÄŸrenciler hakkında iÅŸ kazası, meslek hastalığı ve hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öÄŸrenimleri sırasında zorunlu staja tâbi tutulan öÄŸrenciler hakkında ise iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır ve bu bentte sayılanlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.

c) Harp malûlleri ile 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu, 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık BaÄŸlanması Hakkında Kanuna göre aylıkları hesaplanarak ödenen veya asayiÅŸ ve güvenliÄŸin saÄŸlanması ile ilgili kanunlara göre vazife malûllüÄŸü aylığı baÄŸlanmış olanlardan, bu Kanuna tâbi sigortalı olarak çalışanlar hakkında aylıkları kesilmeksizin kısa vadeli sigorta kolları uygulanır. Ancak bunlar hakkında, uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olmayı istemeleri halinde, bu isteklerini Kuruma bildirdikleri tarihi takip eden ay başından itibaren, uzun vadeli sigorta kolları uygulanır.

d) Sosyal güvenlik destek primine tâbi olanlar hakkında, sadece iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır.

e) Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliÅŸtirme ve deÄŸiÅŸtirme eÄŸitimine katılan kursiyerler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlar hakkında iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır.

f) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Ä°ÅŸsizlik Sigortası Kanunu gereÄŸince iÅŸsizlik ödeneÄŸinden yararlandırılan kiÅŸilere, iÅŸsizlik ödeneÄŸinin hak edildiÄŸi süre içinde, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılarak uzun vadeli sigorta kolları uygulanır.

Sigortalı sayılmayanlar

MADDE 6- Bu Kanunun kısa ve uzun vadeli sigorta kolları hükümlerinin uygulanmasında;

a) Ä°ÅŸverenin iÅŸyerinde ücretsiz çalışan eÅŸi,

b) Aynı konutta birlikte yaÅŸayan ve üçüncü derece dahil bu dereceye kadar hısımlar arasında ve aralarına dışardan baÅŸka kimse katılmaksızın, yaÅŸadıkları konut içinde yapılan iÅŸlerde çalışanlar,

c) Ev hizmetlerinde süreksiz olarak çalışanlar ile ev hizmetlerinde hizmet akdi ile sürekli çalışmasına raÄŸmen, haftalık çalışma sürelerinin 4857 sayılı Ä°ÅŸ Kanununda belirtilen sürelerden az olması nedeniyle, aylık kazançları prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olanlar,

d) Askerlik hizmetlerini er ve erbaÅŸ olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öÄŸrencileri,

e) Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluÅŸ tarafından ve o kuruluÅŸ adına ve hesabına Türkiye'ye bir iÅŸ için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tâbi olduÄŸunu belgeleyen kiÅŸiler ile Türkiye'de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tâbi olanlar,

f) Resmî meslek ve sanat okulları ile yetkili resmî makamların izniyle kurulan meslek veya sanat okullarında ve yüksek okullarda fiilen normal eÄŸitim süreleri içinde yapılan, tatbikî mahiyetteki yapım ve üretim iÅŸlerinde çalışan öÄŸrenciler,

g) SaÄŸlık hizmet sunucuları tarafından iÅŸe alıştırılmakta olan veya rehabilite edilen, hasta veya malûller,

h) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri gereÄŸi sigortalı sayılması gereken iÅŸlerde çalışmakla birlikte, 18 yaşını doldurmamış olanlar,

ı) Kamu idareleri hariç olmak üzere, tarım iÅŸlerinde veya orman iÅŸlerinde hizmet akdiyle süreksiz iÅŸlerde çalışanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan; tarımsal faaliyette bulunan ve yıllık tarımsal faaliyet gelirlerinden, bu faaliyete iliÅŸkin masraflar düÅŸüldükten sonra kalan tutarın aylık ortalamasının, bu Kanunda tanımlanan prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduÄŸunu belgeleyenler,

j) NiteliÄŸi itibarıyla bir kiÅŸinin bir gün içinde yapabileceÄŸi iÅŸlerde, yevmiyeli olarak çalışanlar,

k) Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciliyle birlikte kanunla kurulu meslek odalarına usûlüne uygun olarak kayıtlı olanlardan, aylık faaliyet gelirlerinden bu faaliyetine iliÅŸkin masraflar düÅŸüldükten sonra kalan tutarı, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz katından az olduÄŸunu belgeleyenler,

l) Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliÄŸin bulunduÄŸu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaÅŸlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleÅŸmeli personelden, bulunduÄŸu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduÄŸunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleÅŸmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri çerçevesinde ve temsilciliÄŸin bulunduÄŸu ülkenin kamu düzeninin zorunlu kıldığı hallerde, iÅŸverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,

4 üncü ve 5 inci maddelere göre sigortalı sayılmaz.

(h) bendinin uygulanmasıyla ilgili olarak, bir meslek veya sanat okulunu bitirenlerden, 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümlerine göre mahkemece ergin kılınmak suretiyle, öÄŸrenimleriyle ilgili görevlerde çalışanlar hakkında 18 yaşın bitirilmiÅŸ olması ÅŸartı aranmaz.

Birinci fıkranın (ı) bendinin uygulanmasında, Türkiye Ziraat Odaları BirliÄŸinin görüÅŸü alınır.

Bu maddenin uygulamasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Sigortalılığın başlangıcı

MADDE 7- Sigorta hak ve yükümlülükleri 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

a) (a) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için çalışmaya, meslekî eÄŸitime veya zorunlu staja baÅŸladıkları tarihten,

b) (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, gelir vergisi mükellefi olanların gelir vergisi mükellefiyetinin baÅŸladığı tarihten; ÅŸirket ortaklarının ÅŸirket ortaklıklarının tescil edildiÄŸi tarihten; gelir vergisinden muaf olanların ise esnaf ve sanatkâr sicili ile birlikte kanunla kurulu meslek kuruluÅŸlarına usûlüne uygun kayıtlı oldukları tarihten; tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kuruluÅŸlarınca tescil edildiÄŸi tarihten; köy ve mahalle muhtarları için seçildikleri tarihten,

c) (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar için, göreve baÅŸladıkları veya okullarında eÄŸitime baÅŸladıkları tarihten,

itibaren baÅŸlar.

Birinci fıkranın (b) bendinin uygulanmasında, gelir vergisinden muaf olanlar ile tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanların kayıt ve tescil iÅŸlemleri ile ilgili olarak kanunla kurulmuÅŸ ilgili meslek kuruluÅŸlarının görüÅŸleri alınır.

Sigortalı bildirimi ve tescili

MADDE 8- Ä°ÅŸverenler, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılan kiÅŸileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık baÅŸlangıcından önce, sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Ancak iÅŸveren tarafından sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesi;

a) Ä°nÅŸaat iÅŸyerlerinde iÅŸe baÅŸlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya baÅŸlatıldığı gün Kuruma verilmesi halinde,

b)Yabancı ülkelere sefer yapan ulaÅŸtırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlar ile Kuruma ilk defa iÅŸyeri bildirgesi verilecek iÅŸyerlerinde; ilk defa sigortalı çalıştırmaya baÅŸlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya baÅŸlayan sigortalılar için, çalışmaya baÅŸladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduÄŸu tarihe kadar, Kuruma verilmesi halinde,

c) Kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere iÅŸe alınanların, iÅŸten ayrılmış olsalar dahi, çalışmaya baÅŸladıkları tarihten itibaren üç ay içinde, Kuruma verilmesi halinde,

sigortalılık baÅŸlangıcından önce bildirilmiÅŸ sayılır.

Sigortalılar, çalışmaya baÅŸladıkları tarihten itibaren en geç bir ay içinde, sigortalı olarak çalışmaya baÅŸladıklarını Kuruma bildirirler. Ancak, sigortalının kendini bildirmemesi, sigortalı aleyhine delil teÅŸkil etmez.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılan kiÅŸiler için; 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılık baÅŸlangıcından itibaren kendi mevzuatlarına göre kayıt veya tescili yapan ilgili kurum, kuruluÅŸ ve birlikler veya vergi daireleri sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesi düzenleyerek, en geç onbeÅŸ gün içinde Kuruma vermekle yükümlüdür. Kurum bu bildirimden itibaren bir ay içinde tescili yapılan kiÅŸilere, sigortalılık hak ve yükümlülüklerinin baÅŸladığını bildirir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi gereÄŸi sigortalı sayılanlar ise, sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesini, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılık baÅŸlangıcından itibaren, doksan gün içinde Kuruma vermekle yükümlüdürler.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılan kiÅŸileri çalıştıracak iÅŸverenler, çalıştırmaya baÅŸlattıkları kiÅŸileri, 7 nci maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalılık baÅŸlangıcından itibaren, onbeÅŸ gün içinde sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesi ile Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.

5 inci maddenin (f) bendi kapsamında sigortalı sayılan kiÅŸiler için Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu, iÅŸsizlik ödeneÄŸinin fiilen ödenmeye baÅŸlandığı tarihten itibaren bir ay içinde, sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesini Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

Kamu idareleri ile bankalar, Kurumca saÄŸlanacak elektronik altyapıdan yararlanmak suretiyle, Kurumca belirlenecek iÅŸlemlerde, iÅŸlem yaptığı kiÅŸilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek ve sigortasız olduÄŸunu tespit ettiÄŸi kiÅŸileri, Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.

Bu maddenin ikinci ve beÅŸinci fıkraları hariç olmak üzere, diÄŸer fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen ilgililer hakkında, 102 nci madde hükümlerine göre idarî para cezası uygulanır.

Sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesinin ÅŸekli ve içeriÄŸi, bildirgenin verilme yöntemleri ve bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Sigortalılığın sona ermesi

MADDE 9- Kısa ve uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık;

a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların, hizmet akdinin sona erdiÄŸi tarihten,

b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların;

1) Gelir vergisi mükellefi olanlar için, mükellefiyetlerini gerektiren faaliyetlerine son verdikleri tarihten,

2) Gelir vergisinden muaf olanlar için, esnaf ve sanatkâr sicili ile birlikte kanunla kurulu meslek odalarındaki üye kayıtlarının silinmesi gereken veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (k) bendi kapsamına girdiÄŸi tarihten,

3) Åžirket ve donatma iÅŸtiraki ortağı olanlar için, tâbi oldukları mevzuata göre ÅŸirketle ve donatma iÅŸtiraki ile ilgilerinin kesildiÄŸi tarihten,

4) Åžirket ortağı olanlar için, ÅŸirketin iflâsına veya tasfiyesine karar verildiÄŸi veya münfesih sayıldığı tarihten,

5) Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için, tarımsal faaliyetlerinin sona erdiÄŸi veya 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi kapsamına girdiÄŸi tarihten,

6) Köy ve mahalle muhtarlarının, muhtarlık görevlerinin sona erdiÄŸi tarihten,

7) Herhangi bir yabancı ülkede ikamet eden ve o ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olarak çalışmaya baÅŸladığı veya ikamet esasına baÄŸlı olarak, o ülke sosyal güvenlik sistemine dahil olduÄŸu tarihten,

8) Ä°flâsına karar verilmiÅŸ olan veya tasfiye halindeki özel iÅŸletmeler ile ÅŸirketlerin ortaklarından hizmet akdi ile çalışanların, çalışmaya baÅŸladığı tarihten,

9) Köy ve mahalle muhtarlarından; kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmasından dolayı gelir vergisi mükellefiyeti bulunanlar hariç, aynı zamanda hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya baÅŸladığı tarihten,

10) Gelir vergisinden muaf olan, ancak esnaf ve sanatkârlar sicili ile birlikte kanunla kurulu meslek kuruluÅŸlarındaki kayıtlara istinaden bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, bu sigortalılıklarının devamı sırasında, hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya baÅŸladığı tarihten,

c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların;

1) Ölüm halinde veya aylık baÄŸlanmasını gerektiren hallerde, bu tarihi takip eden ayın ilk gününden,

2) DiÄŸer hallerde ise görevden ayrıldıkları tarihten,

d) 5 inci madde gereÄŸi bazı sigorta kollarına tâbi tutulanların, sigortalı sayılmalarını gerektiren halin sona erdiÄŸi tarihten,

e) 6 ncı maddenin birinci fıkrasının (l) bendi kapsamında olanlardan, çalışmakta iken bulunduÄŸu ülkenin sosyal güvenlik kurumu ile irtibatlandırılanlar ile uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri çerçevesinde, seçimini bu yönde kullananlar için sigortalandıkları tarihten,

itibaren sona erer.

Ancak, hastalık ve analık hükümlerinin uygulanmasında sigortalılık;

a) Ä°lgili kanunlar gereÄŸi sigortalının ücretsiz izinli olması, greve iÅŸtirak etmesi veya iÅŸverenin lokavt yapması hallerinde, bu hallerin sona ermesini,

b) Diğer hallerde ise birinci fıkrada belirtilen tarihleri,

takip eden onuncu günden baÅŸlanarak yitirilmiÅŸ sayılır.

Birinci fıkranın (a), (c) ve (d) bentlerine göre sigortalılığı sona erenlerin durumları iÅŸverenleri tarafından, (b) bendinde belirtilen ÅŸekillerde sona erenlerin durumları ise kendileri ve sözü edilen bentte belirtilen faaliyetin sona erme halinin bildirildiÄŸi kuruluÅŸlar veya vergi daireleri tarafından, en geç on gün içinde Kuruma bildirilir. Bu kiÅŸilerin meslek kuruluÅŸlarına ya da vergi dairelerine olan yükümlülüklerini yerine getirmemiÅŸ olmaları, sigortalılığın sona ermesine iliÅŸkin belge ya da bilginin verilmesine engel teÅŸkil etmez.

Birinci fıkranın (e) bendine göre sigortalılığı sona erenler ile 8 inci maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre bildirimi yapılan sigortalıların, sigortalılığının sona ermesine iliÅŸkin bildirimleri, üç ay içinde Kuruma yapılır.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Sigortalıların iÅŸleri nedeniyle geçici olarak yurt dışında bulunmaları

MADDE 10- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan sigortalıların iÅŸverenleri tarafından geçici görevle yurt dışına gönderilmeleri, (c) bendinde sayılan sigortalıların mevzuatlarında belirtilen usûle uygun olarak yurt dışına gönderilmeleri veya (b) bendinde sayılanların sigortalılığa esas çalışması nedeniyle yurt dışında bulunmaları halinde, bu görevleri yaptıkları sürece, sigortalıların ve iÅŸverenlerin sosyal sigortaya iliÅŸkin hak ve yükümlülükleri devam eder.

Sosyal güvenlik sözleÅŸmesi imzalanmayan ülkelerde iÅŸ üstlenen iÅŸverenlerce çalıştırılmak üzere bu ülkelere götürülen Türk iÅŸçileri de bu Kanunun uygulanmasında geçici görevle yurt dışına gönderilmiÅŸ sayılır.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Ä°ÅŸyerleri ve Ä°ÅŸverenlere Ä°liÅŸkin Hükümler

Ä°ÅŸyeri, iÅŸyerinin bildirilmesi, devri, intikali ve nakli

MADDE 11- Ä°ÅŸyeri, sigortalı sayılanların maddî olan ve olmayan unsurlar ile birlikte iÅŸlerini yaptıkları yerlerdir.

Ä°ÅŸyerinde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden baÄŸlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen iÅŸyerine baÄŸlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eÄŸitimi yerleri, avlu ve büro gibi diÄŸer eklentiler ile araçlar da iÅŸyerinden sayılır.

Ä°ÅŸveren, örneÄŸi Kurumca hazırlanacak iÅŸyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya baÅŸladığı tarihte, Kuruma vermekle yükümlüdür. Åžirket kuruluÅŸu aÅŸamasında, çalıştıracağı sigortalı sayısını ve bunların iÅŸe baÅŸlama tarihini, ticaret sicili memurluklarına bildiren iÅŸverenlerin, bu bildirimleri Kuruma yapılmış sayılır. Ticaret sicili memurlukları, kendilerine yapılan bu bildirimi en geç on gün içinde Kuruma bildirmek zorundadır.

29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tâbi ÅŸirketlerin nevilerinin deÄŸiÅŸmesi, birleÅŸmesi veya diÄŸer bir ÅŸirkete katılması durumunda, bu hususların ticaret siciline tesciline iliÅŸkin ilân tarihini; adi ÅŸirketlerde ÅŸirkete yeni ortak alınması durumunda ise en geç yeni ortağın alındığı tarihi takip eden on gün içinde, iÅŸyeri bildirgesi ile Kuruma bildirilmek zorundadır.

Ä°ÅŸyerinin faaliyette bulunduÄŸu adresten baÅŸka bir ildeki adrese nakledilmesi, sigortalı çalıştırılan bir iÅŸin veya iÅŸyerinin baÅŸka bir iÅŸverene devredilmesi veya intikal etmesi halinde, iÅŸyerinin nakledildiÄŸi, yeni iÅŸverenin iÅŸi veya iÅŸyerini devraldığı tarihi takip eden on gün içinde, iÅŸyerinin miras yoluyla intikali halinde ise mirasçıları, ölüm tarihinden itibaren en geç üç ay içinde, iÅŸyeri bildirgesini Kuruma vermekle yükümlüdür. Ä°ÅŸyerinin aynı il sınırları içinde Kurumun diÄŸer bir ünitesinin görev alanına giren baÅŸka bir adrese nakledilmesi halinde, adres deÄŸiÅŸikliÄŸinin yazı ile bildirilmesi yeterlidir. Bu iÅŸlerde çalışan sigortalıların, sigorta hak ve yükümlülükleri devam eder.

Valilikler, belediyeler ve ruhsat vermeye yetkili diÄŸer kamu ve özel hukuk tüzel kiÅŸileri, yapı ruhsatı ve diÄŸer tüm ruhsat veya ruhsat niteliÄŸi taşıyan iÅŸlemlerine iliÅŸkin bilgi ve belgeler ile varsa bunların verilmesine esas olan istihdama iliÅŸkin bilgileri, verildiÄŸi tarihten itibaren bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.

Bu maddede belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyenler hakkında, 102 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca idarî para cezası uygulanır. Ä°darî para cezası uygulanması, bu yükümlülüklerin yerine getirilmesine engel teÅŸkil etmez.

Alt iÅŸveren, asıl iÅŸverenin iÅŸyerinde çalıştırdığı sigortalıları, iÅŸverenle aralarında yaptıkları sözleÅŸmenin ibrazı kaydıyla, Kurumdan alacağı özel bir numara ile asıl iÅŸverenin kayıtlı olduÄŸu dosyadan bildirir.

Ä°ÅŸyeri bildirgesinin verilmemesi veya geç verilmesi, bu Kanunda belirtilen hak ve yükümlülükleri ortadan kaldırmaz. Ä°ÅŸyeri bildirgesinin ÅŸekli ve içeriÄŸi ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Ä°ÅŸveren, iÅŸveren vekili, geçici iÅŸ iliÅŸkisi kurulan iÅŸveren ve alt iÅŸveren

MADDE 12- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre sigortalı sayılan kiÅŸileri çalıştıran gerçek veya tüzel kiÅŸiler ile tüzel kiÅŸiliÄŸi olmayan kurum ve kuruluÅŸlar iÅŸverendir.

Ä°ÅŸveren adına ve hesabına, iÅŸin veya görülen hizmetin bütününün yönetim görevini yapan kimse, iÅŸveren vekilidir. Bu Kanunda geçen iÅŸveren deyimi, iÅŸveren vekilini de kapsar. Ä°ÅŸveren vekili ve 4857 sayılı Ä°ÅŸ Kanununda tanımlanan geçici iÅŸ iliÅŸkisi kurulan iÅŸveren, bu Kanunda belirtilen yükümlülüklerinden dolayı iÅŸveren ile birlikte müÅŸtereken ve müteselsilen sorumludur.

4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (a) bendine tâbi olanlar hakkında, iÅŸverenlerin bu Kanunda belirtilen yükümlülükleri, bunları çalıştıran iÅŸçi sendikaları veya iÅŸveren tarafından; 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasına tâbi olanlar hakkında, iÅŸverenlerin bu Kanunda belirtilen yükümlülükleri, bunları çalıştıran kamu idareleri veya eÄŸitim gördükleri okullar tarafından yerine getirilir.

2/7/1941 tarihli ve 4081 sayılı Çiftçi Mallarının Korunması Hakkında Kanuna göre çalıştırılanlar hakkında, iÅŸverenlerin bu Kanunda belirtilen yükümlülükleri, bunları çalıştırmaya yetkili makam tarafından yerine getirilir.

Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde oluÅŸturulan tesis, atölye ve benzeri ünitelerde çalıştırılan hükümlü ve tutukluların iÅŸvereni, Ceza Ä°nfaz Kurumları ile Tutukevleri Ä°ÅŸ Yurtları Kurumu, iÅŸveren vekilleri ise Ceza Ä°nfaz Kurumları ile Tutukevleri Ä°ÅŸ Yurtları Kurumunun sorumlu müdür ve amirleridir.

Bir iÅŸverenden, iÅŸyerinde yürüttüÄŸü mal veya hizmet üretimine iliÅŸkin bir iÅŸte veya bir iÅŸin bölüm veya eklentilerinde, iÅŸ alan ve bu iÅŸ için görevlendirdiÄŸi sigortalıları çalıştıran üçüncü kiÅŸiye alt iÅŸveren denir. Sigortalılar, üçüncü bir kiÅŸinin aracılığı ile iÅŸe girmiÅŸ ve bunlarla sözleÅŸme yapmış olsalar dahi, asıl iÅŸveren, bu Kanunun iÅŸverene yüklediÄŸi yükümlülüklerden dolayı alt iÅŸveren ile birlikte sorumludur.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kısa Vadeli Sigorta Hükümleri

İş kazasının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması

MADDE 13- İş kazası;

a) Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

b) Ä°ÅŸveren tarafından yürütülmekte olan iÅŸ nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduÄŸu iÅŸ veya çalışma konusu nedeniyle iÅŸyeri dışında,

c) Bir iÅŸverene baÄŸlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak iÅŸyeri dışında baÅŸka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl iÅŸini yapmaksızın geçen zamanlarda,

d) Emziren kadın sigortalının, çocuÄŸuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uÄŸratan olaydır.

Ä°ÅŸ kazasının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

a) (a) bendi ile 5 inci madde kapsamında bulunan sigortalılar bakımından bunları çalıştıran iÅŸveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç iÅŸgünü içinde,

b) (b) bendi kapsamında bulunan sigortalı bakımından kendisi tarafından, bir ayı geçmemek ÅŸartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç iÅŸgünü içinde,

c) (c) bendi kapsamında bulunan sigortalılar bakımından, bunları çalıştıran iÅŸveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine veya kendi mevzuatlarına göre yetkili mercilere derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç iÅŸgünü içinde,

iÅŸ kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin doÄŸrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur. Bu fıkranın (a) ve (c) bentlerinde belirtilen süre, iÅŸ kazasının iÅŸverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde, iÅŸ kazasının öÄŸrenildiÄŸi tarihten itibaren baÅŸlar.

Kuruma bildirilen olayın iÅŸ kazası sayılıp sayılmayacağı hakkında bir karara varılabilmesi için gerektiÄŸinde, Kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık iÅŸ müfettiÅŸleri vasıtasıyla soruÅŸturma yapılabilir. Bu soruÅŸturma sonunda yazılı olarak bildirilen hususların gerçeÄŸe uymadığı ve olayın iÅŸ kazası olmadığı anlaşılırsa, Kurumca bu olay için yersiz olarak yapılmış bulunan ödemeler, ödemenin yapıldığı tarihten itibaren gerçeÄŸe aykırı bildirimde bulunanlardan, 96 ncı madde hükmüne göre tahsil edilir.

Ä°ÅŸ kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin ÅŸekli ve içeriÄŸi, verilme usûlü ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Meslek hastalığının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması

MADDE 14- Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı iÅŸin niteliÄŸinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya iÅŸin yürütüm ÅŸartları yüzünden uÄŸradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir.

Sigortalının çalıştığı iÅŸten dolayı meslek hastalığına tutulduÄŸunun;

a) Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmet sunucuları tarafından usûlüne uygun olarak düzenlenen saÄŸlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi,

b) Kurumca gerekli görüldüÄŸü hallerde, iÅŸyerindeki çalışma ÅŸartlarını ve buna baÄŸlı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diÄŸer belgelerin incelenmesi,

sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur.

Meslek hastalığı, iÅŸten ayrıldıktan sonra meydana çıkmış ve sigortalı olarak çalıştığı iÅŸten kaynaklanmış ise, sigortalının bu Kanunla saÄŸlanan haklardan yararlanabilmesi için, eski iÅŸinden fiilen ayrılmasıyla hastalığın meydana çıkması arasında bu hastalık için Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikte belirtilen süreden daha uzun bir zamanın geçmemiÅŸ olması ÅŸarttır. Bu durumdaki kiÅŸiler, gerekli belgelerle Kuruma müracaat edebilirler. Herhangi bir meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulgularıyla belirlendiÄŸi ve meslek hastalığına yol açan etkenin iÅŸyerindeki inceleme sonunda tespit edildiÄŸi hallerde, meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi aşılmış olsa bile, söz konusu hastalık Kurumun veya ilgilinin baÅŸvurusu üzerine Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulunun onayı ile meslek hastalığı sayılabilir.

Meslek hastalığının 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

a) (a) ve (c) bentleri ile 5 inci madde kapsamında bulunan sigortalılar bakımından, sigortalının meslek hastalığına tutulduÄŸunu öÄŸrenen veya bu durum kendisine bildirilen iÅŸveren tarafından,

b) (b) bendi kapsamındaki sigortalı bakımından ise kendisi tarafından,

bu durumun öÄŸrenildiÄŸi günden baÅŸlayarak üç iÅŸgünü içinde, iÅŸ kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile Kuruma bildirilmesi zorunludur. Bu yükümlülüÄŸü yerine getirmeyen veya yazılı olarak bildirilen hususları kasten eksik ya da yanlış bildiren iÅŸverene veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıya, Kurumca bu durum için yapılmış bulunan masraflar ile ödenmiÅŸse geçici iÅŸ göremezlik ödenekleri rücû edilir.

Meslek hastalığı ile ilgili bildirimler üzerine gerekli soruÅŸturmalar, Kurumun denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurları tarafından veya Bakanlık iÅŸ müfettiÅŸleri vasıtasıyla yaptırılabilir.

Hangi hallerin meslek hastalığı sayılacağı, iÅŸ kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin ÅŸekli ve içeriÄŸi, verilme usûlü ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir. Yönetmelikte belirlenmiÅŸ hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuÅŸmazlıklar, Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulunca karara baÄŸlanır.

Hastalık ve analık hali

MADDE 15- Sigortalının, iÅŸ kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iÅŸ göremezliÄŸine neden olan rahatsızlıklar, hastalık halidir.

Sigortalı kadının veya sigortalı erkeÄŸin sigortalı olmayan eÅŸinin gebeliÄŸinin baÅŸladığı tarihten itibaren doÄŸumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoÄŸul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve özürlülük halleri analık hali kabul edilir.

İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde sağlanan haklar

MADDE 16- İş kazası veya meslek hastalığı halleri nedeniyle sağlanan haklar şunlardır:

a) Sigortalıya; geçici iÅŸ göremezlik süresince günlük geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi verilmesi.

b) Sigortalıya; sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanması.

c) Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine; gelir baÄŸlanması.

d) Gelir baÄŸlanmış olan eÅŸ ve çocuklara; evlenme ödeneÄŸi verilmesi.

e) Ä°ÅŸ kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için; cenaze ödeneÄŸi verilmesi.

Sigortalıya hastalık veya analık hallerine baÄŸlı olarak ortaya çıkan iÅŸ göremezlik süresince, günlük geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi verilir.

Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doÄŸum yapması nedeniyle sigortalı erkeÄŸe, çocuÄŸun yaÅŸaması ÅŸartıyla doÄŸumdan sonraki altı ay süresince her ay, doÄŸum tarihinde geçerli olan asgarî ücretin üçte biri tutarında emzirme ödeneÄŸi verilir.

Emzirme ödeneÄŸine hak kazanan sigortalılardan 9 uncu maddeye göre sigortalılığı sona erenlerin, bu tarihten baÅŸlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doÄŸarsa, sigortalı kadın veya karısı analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkek, doÄŸum tarihinden önceki onbeÅŸ ay içinde en az üç ay prim ödenmiÅŸ olması ÅŸartıyla emzirme ödeneÄŸinden yararlandırılır.

Ödenek ve gelirlere esas tutulacak günlük kazanç

MADDE 17- Ä°ÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde verilecek ödeneklerin veya baÄŸlanacak gelirlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç; iÅŸ kazasının veya doÄŸumun olduÄŸu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iÅŸ göremezliÄŸin baÅŸladığı tarihten önceki oniki aydaki son üç ay içinde 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır. Bu surette bulunan günlük kazanç; iÅŸ göremezliÄŸin baÅŸladığı veya gelirin baÄŸlanacağı tarihten geriye doÄŸru oniki ay ve daha öncesine ait ise güncelleme katsayısı ile güncellenerek hesaplanır.

Oniki aylık dönemde çalışmamış ve ücret almamış olan sigortalı, çalışmaya baÅŸladığı ay içinde iÅŸ kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iÅŸ göremezliÄŸe uÄŸrarsa verilecek ödeneklerin veya baÄŸlanacak gelirlerin hesabına esas günlük kazanç; çalışmaya baÅŸladığı tarih ile iÅŸ göremezliÄŸinin baÅŸladığı tarih arasındaki sürede elde ettiÄŸi prime esas günlük kazanç toplamının, çalıştığı gün sayısına bölünmesi suretiyle; çalışmaya baÅŸladığı gün iÅŸ kazasına uÄŸraması halinde ise aynı veya emsal iÅŸte çalışan benzeri bir sigortalının günlük kazancı esas tutulur.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri gereÄŸi sigortalı sayılanların ödenek veya gelire esas günlük kazançlarının hesabında:

a) Prim, ikramiye ve bu nitelikteki arızi ödemeler dikkate alınmış ise ödenek ve gelire esas alınacak günlük kazanç, ücret toplamının ücret alınan gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak günlük kazanca, % 50 oranında bir ekleme yapılarak bulunan tutardan çok olamaz.

b) Ä°dare veya yargı mercilerince verilen karar gereÄŸince yapılan ücret, ikramiye, zam, tazminat ve bu mahiyetteki ödemelerden, ödenek ve gelirin hesabına esas alınan üç aylık dönemden önceki aylara iliÅŸkin olanlar dikkate alınmaz.

Meslek hastalığı, sigortalının sigortalı olarak çalıştığı son iÅŸinden ayrıldığı tarihten bir yıl geçtikten sonra meydana çıkmış ise, günlük kazancı bu son iÅŸinden ayrıldığı tarih esas alınarak yukarıdaki fıkralara göre hesaplanır.

Ä°ÅŸ kazası ile meslek hastalığı sigortasından baÄŸlanacak gelirlere esas tutulacak aylık kazanç, yukarıdaki hükümlere göre hesaplanacak günlük kazancın otuz katıdır.

Geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi

MADDE 18- Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla;

a) Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iÅŸ göremezliÄŸe uÄŸrayan sigortalıya her gün için,

b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile 5 inci madde kapsamındaki sigortalıların hastalık sebebiyle iÅŸ göremezliÄŸe uÄŸraması halinde, iÅŸ göremezliÄŸin baÅŸladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiÅŸ olması ÅŸartıyla geçici iÅŸ göremezliÄŸin üçüncü gününden baÅŸlamak üzere her gün için,

c) Sigortalı kadının analığı halinde, doÄŸumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiÅŸ olması ÅŸartıyla, doÄŸumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoÄŸul gebelik halinde ise doÄŸumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilave edilerek çalışmadığı her gün için,

d) Sigortalı kadının isteÄŸi ve hekimin onayı ile doÄŸuma üç hafta kalıncaya kadar çalışılması halinde, doÄŸum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için,

geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi verilir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara hastalıkları halinde geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi, genel saÄŸlık sigortası dahil prim ve her türlü borçlarının ödenmiÅŸ olması ÅŸartıyla yatarak tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereÄŸi olarak istirahat raporu aldıkları sürede ödenir.

Ä°ÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi, 17 nci maddeye göre hesaplanacak günlük kazancının üçte ikisidir. Ancak geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸinin güncellenmemiÅŸ tutarı, sigortalının ödenek hesabına esas alınan döneme iliÅŸkin kazanç üzerinden vergi, sosyal sigorta, genel saÄŸlık sigortası ve iÅŸsizlik sigortası primleri kesintileri sonrası hesaplanan günlük net kazancını geçemez .

Sigorta prim ve ödeneklerinin hesabına esas tutulacak günlük kazançların alt sınırında meydana gelecek deÄŸiÅŸikliklerde, yeniden tespit edilen alt sınırın altında bir günlük kazanç üzerinden ödenek almakta bulunanların veya almaya hak kazanmış veya kazanacak olanların bu ödenekleri, günlük kazançlarının alt sınırındaki deÄŸiÅŸikliklerin yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten baÅŸlayarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ günlük kazançların alt sınırına göre ödenir.

Bir sigortalıda iÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleÅŸirse, geçici iÅŸ göremezlik ödeneklerinden en yükseÄŸi verilir.

Geçici iÅŸ göremezlik ödenekleri, toplu iÅŸ sözleÅŸmesi yapılan iÅŸyerleri ile kamu idarelerinin iÅŸverenleri tarafından Kurumca belirlenen usûl ve esaslara göre Kurum adına sigortalılara ödenerek, daha sonra Kurum ile mahsuplaÅŸmak suretiyle tahsil edilebilir.

Geçici iÅŸ göremezlik ödeneklerinin ödeme zamanı ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Sürekli iÅŸ göremezlik gelirine hak kazanma, hesaplanması, baÅŸlangıcı ve birden çok iÅŸ kazası ve meslek hastalığı hali

MADDE 19- Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu oluÅŸan hastalık ve özürler nedeniyle Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularının saÄŸlık kurulları tarafından verilen raporlarda meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduÄŸu belirtilen ve Kurum SaÄŸlık Kurulunca bu durumu onaylanan sigortalı, sürekli iÅŸ göremezlik gelirine hak kazanır.

Sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmış olan sigortalının yeniden tedavi ettirilmesi halinde meslekte kazanma gücünü ne oranda yitirdiÄŸi, birinci fıkrada belirtilen saÄŸlık kurullarından alınacak raporlara göre yeniden tespit olunur.

Sürekli iÅŸ göremezlik geliri, sigortalının mesleÄŸinde kazanma gücünün kaybı oranına göre hesaplanır. Sürekli tam iÅŸ göremezlikte sigortalıya, 17 nci maddeye göre hesaplanan aylık kazancının % 70'i oranında gelir baÄŸlanır. Sürekli kısmî iÅŸ göremezlikte sigortalıya baÄŸlanacak gelir, tam iÅŸ göremezlik geliri gibi hesaplanarak bunun iÅŸ göremezlik derecesi oranındaki tutarı kendisine ödenir. Sigortalı, baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç ise gelir baÄŸlama oranı % 100 olarak uygulanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara, sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel saÄŸlık sigortası dahil prim ve her türlü borçlarının ödenmiÅŸ olması zorunludur.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bulunan sigortalılardan, kurumlarınca sürekli iÅŸ göremezlik nedeniyle görevlerine son verilenlerden;

a) Malûllük veya yaÅŸlılık aylığına hak kazanamayan sigortalılara sürekli tam iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanarak sürekli iÅŸ göremezlik derecesine göre hesaplanacak sürekli iÅŸ göremezlik gelir tutarı ile sürekli tam iÅŸ göremezlik geliri arasındaki fark, sigortalının görevine son veren kurum tarafından, Kuruma ödenir. Bunların bu Kanun kapsamında tekrar çalışması halinde, sürekli iÅŸgöremezlik geliri, sürekli iÅŸ göremezlik derecesine göre ödenmeye devam edilir.

b) Malûllük veya yaÅŸlılık aylığına hak kazanan sigortalılara ise sürekli iÅŸ göremezlik derecesine göre gelir baÄŸlanır.

BaÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç olanlar hariç, sürekli iÅŸ göremezlik gelirinin güncellenmemiÅŸ aylık tutarı; sigortalının sürekli iÅŸ göremezlik geliri hesabına esas alınan döneme iliÅŸkin kazancı üzerinden vergi, sosyal sigorta, genel saÄŸlık sigortası ve iÅŸsizlik sigortası primleri kesintileri sonrası hesaplanan aylık net kazancını geçemez .

Yukarıdaki fıkralara göre hesaplanan gelir, günlük kazanç hesabına giren son ay ile gelir baÅŸlangıç tarihi arasında 55 inci maddenin ikinci fıkrası hükmüne göre artırılarak belirlenir.

Sigortalının sürekli iÅŸ göremezlik geliri;

a) Geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸinin sona erdiÄŸi tarihi,

b) Geçici iÅŸ göremezlik tespit edilemeden sürekli iÅŸ göremezlik durumuna girilmiÅŸse, buna ait saÄŸlık kurulu raporu tarihini,

takip eden ay başından başlar.

Sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmış sigortalılardan, aynı özürlülük veya meslek hastalığı nedeniyle istirahat raporu alanlara, yazılı istek tarihinden itibaren 18 inci maddeye göre hesaplanacak bir günlük geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi ile aylık sürekli iÅŸ göremezlik gelirinin otuzda biri arasındaki fark, her gün için geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi olarak verilir.

Sigortalının yeniden bir iÅŸ kazasına uÄŸraması veya yeni bir meslek hastalığına tutulması halinde, meydana gelen özürlerin bütünü göz önüne alınarak kendisine, sürekli iÅŸ göremezliÄŸini doÄŸuran son iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sırasındaki kazancı üzerinden gelir hesaplanır. Ancak, sigortalının son iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sırasındaki günlük kazancına göre bulunacak geliri, hesaplanan ilk gelirinden az ise sigortalının sürekli iÅŸ göremezlik geliri ilk kazanç üzerinden ödenir.

Ä°ÅŸ kazası ve meslek hastalığı sonucu sürekli iÅŸ göremezlik hallerinde meslekte kazanma gücündeki kayıp oranının belirlenmesine ve bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Hak sahiplerine gelir baÄŸlanması, evlenme ve cenaze ödenekleri

MADDE 20- Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığına baÄŸlı nedenlerden dolayı ölen sigortalının hak sahiplerine, 17 nci madde gereÄŸince tespit edilecek aylık kazancının % 70'i, 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre güncellenerek 34 üncü madde hükümlerine göre gelir olarak baÄŸlanır.

Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 veya daha fazla oranda kaybetmesi nedeniyle sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmış iken ölenlerin, ölümün iÅŸ kazası veya meslek hastalığına baÄŸlı olup olmadığına bakılmaksızın birinci fıkraya göre belirlenen tutar, 34 üncü madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak baÄŸlanır.

Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü % 50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmış iken ölenlerin, ölümün iÅŸ kazası veya meslek hastalığına baÄŸlı olmaması halinde sigortalının almakta olduÄŸu sürekli iÅŸ göremezlik geliri, 34 üncü madde hükümlerine göre hak sahiplerine gelir olarak baÄŸlanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların hak sahiplerine gelir baÄŸlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel saÄŸlık sigortası dahil prim ve her türlü borçlarının ödenmiÅŸ olması zorunludur.

Gelirin baÅŸlangıcı, kesilmesi ve yeniden baÄŸlanmasında 34 üncü ve 35 inci maddeler uygulanır.

37 nci madde hükümlerine göre hak sahiplerine cenaze ve evlenme ödeneÄŸi verilir.

Ä°ÅŸ kazası ve meslek hastalığı ile hastalık bakımından iÅŸverenin ve üçüncü kiÅŸilerin sorumluluÄŸu

MADDE 21- Ä°ÅŸ kazası ve meslek hastalığı, iÅŸverenin kastı veya sigortalıların saÄŸlığını koruma ve iÅŸ güvenliÄŸi mevzuatına aykırı bir hareketi sonucu meydana gelmiÅŸse, Kurumca sigortalıya veya hak sahiplerine bu Kanun gereÄŸince yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile baÄŸlanan gelirin baÅŸladığı tarihteki ilk peÅŸin sermaye deÄŸeri toplamı, sigortalı veya hak sahiplerinin iÅŸverenden isteyebilecekleri tutarlarla sınırlı olmak üzere, Kurumca iÅŸverene ödettirilir. Ä°ÅŸverenin sorumluluÄŸunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.

Ä°ÅŸ kazasının, 13 üncü maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sürede iÅŸveren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirim tarihine kadar geçen süre için sigortalıya ödenecek geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi, Kurumca iÅŸverenden tahsil edilir.

Çalışma mevzuatında saÄŸlık raporu alınması gerektiÄŸi belirtilen iÅŸlerde, böyle bir rapora dayanılmaksızın veya eldeki rapora aykırı olarak bünyece elveriÅŸli olmadığı iÅŸte çalıştırılan sigortalının, bu iÅŸe girmeden önce var olduÄŸu tespit edilen veya bünyece elveriÅŸli olmadığı iÅŸte çalıştırılması sonucu meydana gelen hastalığı nedeniyle, Kurumca sigortalıya ödenen geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi iÅŸverene ödettirilir.

Ä°ÅŸ kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kiÅŸinin kusuru nedeniyle meydana gelmiÅŸse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile baÄŸlanan gelirin baÅŸladığı tarihteki ilk peÅŸin sermaye deÄŸerinin yarısı, zarara sebep olan üçüncü kiÅŸilere ve ÅŸayet kusuru varsa bunları çalıştıranlara rücû edilir.

Ä°ÅŸ kazası, meslek hastalığı ve hastalık; kamu görevlileri, er ve erbaÅŸlar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diÄŸer kiÅŸilerin vazifelerinin gereÄŸi olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmiÅŸ ise, bu fiillerden dolayı haklarında kesinleÅŸmiÅŸ mahkûmiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere, sigortalı veya hak sahiplerine yapılan ödemeler veya baÄŸlanan gelirler için kurumuna veya ilgililere rücû edilmez. Ayrıca, iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu ölümlerde, bu Kanun uyarınca hak sahiplerine baÄŸlanacak gelir ve verilecek ödenekler için, iÅŸ kazası veya meslek hastalığının meydana gelmesinde kusuru bulunan hak sahiplerine veya iÅŸ kazası sonucu ölen kusurlu sigortalının hak sahiplerine, Kurumca rücû edilmez.

Sigortalının kendisinden kaynaklanan sebeplerle tedavi süresinin uzaması, iÅŸ göremezliÄŸinin artması

MADDE 22- Sigortalının aÅŸağıdaki sayılan nedenlerden dolayı iÅŸ kazasına veya meslek hastalığına uÄŸraması, hastalanması, tedavi süresinin uzaması veya iÅŸ göremezliÄŸinin artması hallerinde geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri;

a) Ceza sorumluluÄŸu olmayanlar ile kabul edilebilir bir mazereti olanlar hariç, sigortalının iÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık nedeniyle hekimin bildirdiÄŸi tedbir ve tavsiyelere uymaması sonucu tedavi süresinin uzamasına veya iÅŸ göremezlik oranının artmasına, malûl kalmasına neden olması halinde, uzayan tedavi süresi veya artan iÅŸ göremezlik oranı esas alınarak dörtte birine kadarı Kurumca eksiltilir.

b) Ceza sorumluluÄŸu olmayanlar hariç, ağır kusuru yüzünden iÅŸ kazasına uÄŸrayan, meslek hastalığına tutulan veya hastalanan sigortalının kusur derecesi esas alınarak üçte birine kadarı Kurumca eksiltilir.

c) Kasdî bir hareketi yüzünden iÅŸ kazasına uÄŸrayan, meslek hastalığına tutulan, hastalanan veya Kurumun yazılı bildirimine raÄŸmen teklif edilen tedaviyi kabul etmeyen sigortalıya, yarısı tutarında ödenir.

d) Tedavi gördüÄŸü hekimden, tedavinin sona erdiÄŸine ve çalışabilir olduÄŸuna dair belge almaksızın çalışan sigortalıya geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi ödenmez, ödenmiÅŸ olanlar da yersiz yapılan ödeme tarihinden itibaren 96 ncı madde hükümlerine göre geri alınır.

13 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilenler tarafından iÅŸ kazasının anılan bentte belirtilen süre içinde Kuruma bildirilmemesi durumunda, sigortalıya yapılacak iÅŸ göremezlik ödenekleri bildirim tarihinden itibaren ödenir.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doÄŸan sorumluluk

MADDE 23- Sigortalı çalıştırmaya baÅŸlandığının süresi içinde sigortalı iÅŸe giriÅŸ bildirgesi ile Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirgenin sonradan verildiÄŸi veya sigortalı çalıştırıldığının Kurumca tespit edildiÄŸi tarihten önce meydana gelen iÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık halleri sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri Kurumca ödenir.

Yukarıdaki fıkrada belirtilen hallerde, Kurumca yapılan ve ileride yapılması gerekli bulunan her türlü masrafların tutarı ile gelir baÄŸlanırsa bu gelirin baÅŸladığı tarihteki ilk peÅŸin sermaye deÄŸeri tutarı, 21 inci maddenin birinci fıkrasında yazılı sorumluluk halleri aranmaksızın, iÅŸverene ayrıca ödettirilir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olduÄŸu halde, 8 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen süre içerisinde bildirimde bulunmayanlara, bildirimde bulunulmayan sürede meydana gelen iÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık halleri sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri Kurumca ödenmez.

Kısa vadeli sigorta kollarında dikkate alınmayan süreler

MADDE 24 - Kısa vadeli sigorta kolları bakımından;

a) Herhangi bir sebeple silâh altına alınan sigortalının askerlikte geçen hizmet süresi,

b) Hükümlülükle sonuçlanmayan tutuklulukta geçen süre,

c) Ä°ÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortalarından geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi alan sigortalının iÅŸ göremediÄŸi süre,

d) Sigortalının greve iÅŸtirak etmesi veya iÅŸverenin lokavt yapması hallerinde geçen süre,

18 inci maddede belirtilen çalışma sürelerine girmediÄŸi gibi, iÅŸ göremezliÄŸin baÅŸladığı veya hastalığın anlaşıldığı yahut doÄŸumun olduÄŸu tarihten önceki bir yılın hesabında da dikkate alınmaz.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Uzun Vadeli Sigorta Hükümleri

Malûl sayılma

MADDE 25- Sigortalının veya iÅŸverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmeti sunucularının saÄŸlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, çalışma gücünün veya iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını kaybettiÄŸi Kurum SaÄŸlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malûllük sigortası bakımından malûl sayılır.

Ancak, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarihten önce sigortalının çalışma gücünün % 60'ını kaybettiÄŸi önceden veya sonradan tespit edilirse, sigortalı bu hastalık veya özürü sebebiyle malûllük aylığından yararlanamaz.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Malûllük sigortasından saÄŸlanan haklar ve yararlanma ÅŸartları

MADDE 26- Malûllük sigortasından sigortalılara saÄŸlanan hak, malûllük aylığı baÄŸlanmasıdır.

Sigortalıya malûllük aylığı baÄŸlanabilmesi için sigortalının;

a) 25 inci maddeye göre malûl sayılması,

b) En az on yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 1800 gün veya baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olan sigortalılar için ise en az beÅŸ yıldan beri sigortalı bulunup toplam 900 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olması,

c) Malûliyeti nedeniyle sigortalı olarak çalıştığı iÅŸten ayrıldıktan veya iÅŸyerini kapattıktan veya devrettikten sonra Kurumdan yazılı istekte bulunması,

halinde malûllük aylığı baÄŸlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların kendi sigortalılığı nedeniyle genel saÄŸlık sigortası primi dahil, prim ve her türlü borçlarının ödenmiÅŸ olması zorunludur.

Malûllük aylığının hesaplanması, baÅŸlangıcı, kesilmesi ve yeniden baÄŸlanması

MADDE 27- Malûllük aylığı; prim ödeme gün sayısı 9000 günden az olan sigortalılar için 9000 gün üzerinden, 9000 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden, 29 uncu madde hükümlerine göre hesaplanır. Sigortalı baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç ise tespit edilen aylık baÄŸlama oranı 10 puan artırılır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılar için ayrı ayrı olmak üzere, malûllük sigortasından dosya bazında her yıl baÄŸlanan aylıkların aylık baÅŸlangıç tarihinin ait olduÄŸu yılın Ocak ayı itibarıyla yıl içine ait artışlar uygulanmaksızın hesaplanacak tutarları, yaÅŸlılık sigortasından bir önceki yılın son ödeme ayında söz konusu sigortalılar için ayrı ayrı dosya bazında ödenen en düÅŸük yaÅŸlılık aylığından az olamaz.

Malûllük aylığı, sigortalının;

a) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden önce ise yazılı istek tarihini,

b) Malûl sayılmasına esas tutulan rapor tarihi yazılı istek tarihinden sonra ise rapor tarihini,

c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bulunanların çalıştıkları iÅŸyerine müracaatları halinde, görevlerinden ayrıldıkları tarihi,

takip eden ay başından itibaren başlar.

Sigortalı, aylığın baÅŸlangıç tarihinde geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi almakta ise malûllük aylığı geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi verilme süresinin sona erdiÄŸi tarihten sonraki ay başından baÅŸlar. Ancak, baÄŸlanacak malûllük aylığı, sigortalının almakta olduÄŸu geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸinin aylık tutarından fazla ise aradaki fark, bu maddenin üçüncü fıkrasına göre tespit edilecek tarihten baÅŸlanarak verilir.

Malûllük aylığı almakta iken sigortalı olarak yeniden çalışmaya baÅŸlayanların veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya veya ikamete dayalı sosyal yardım almaya baÅŸlayanların malûllük aylıkları, çalışmaya baÅŸladıkları veya ikamete dayalı sosyal yardım almaya baÅŸladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir.

Bu Kanuna göre sigortalı olmayı gerektiren bir iÅŸte çalışması nedeniyle malûllük aylıkları kesilenlerden çalışması sona erip, malûllük aylığı baÄŸlanması için yazılı istekte bulunanlara, kontrol muayenesine tâbi tutulmak ve malûllüÄŸünün devam ettiÄŸi anlaşılmak ÅŸartıyla eski malûllük aylığı, yazılı istekte bulunduÄŸu tarihten sonraki ay başından itibaren ödenmeye baÅŸlanır. Ancak, bu durumdaki sigortalılar için yazılı istek tarihlerine göre yeniden malûllük aylığı hesaplanır ve bu aylık önceden baÄŸlanan malûllük aylığından fazla ise hesaplanan yeni aylık üzerinden ödeme yapılır.

Yaşlılık sigortasından sağlanan haklar ve yararlanma şartları

MADDE 28- Yaşlılık sigortasından sigortalıya sağlanan haklar şunlardır:

a) Yaşlılık aylığı bağlanması.

b) Toptan ödeme yapılması.

Ä°lk defa bu Kanuna göre sigortalı sayılanlara;

a) Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuÅŸ olmaları ve en az 9000 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olması ÅŸartıyla yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

b) (a) bendinde belirtilen yaş şartı;

1) 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,

2) 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,

3) 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,

4) 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,

5) 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,

6) 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,

7) 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,

olarak uygulanır.

Sigortalılar, ikinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinde yer alan yaÅŸ hadlerine üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olmak ÅŸartıyla da yaÅŸlılık aylığından yararlanabilirler.

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarihten önce 25 inci maddenin ikinci fıkrasına göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az onbeÅŸ yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olmak ÅŸartıyla yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmet sunucularının saÄŸlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum SaÄŸlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) % 50 ilâ % 59 arasında olduÄŸu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

b) % 40 ilâ % 49 arasında olduÄŸu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olmak ÅŸartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaÅŸ ÅŸartları aranmaksızın yaÅŸlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94 üncü madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tâbi tutulabilirler.

Bakanlıkça tespit edilen maden iÅŸyerlerinin yeraltı iÅŸlerinde sürekli veya münavebeli olarak en az 20 yıldan beri çalışan sigortalılar için ikinci fıkrada belirtilen yaÅŸ ÅŸartı 55 olarak uygulanır.

50 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalılar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık aylığından yararlanırlar.

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen yaÅŸlılık aylıklarından yararlanabilmek için, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalının çalıştığı iÅŸten ayrıldıktan, (b) bendinde belirtilen sigortalının sigortalılığa esas faaliyete son verip vermeyeceÄŸini beyan ettikten, (c) bendinde belirtilen sigortalıların ise Kurumun aylık baÄŸlanma hakkı olduÄŸuna dair yazısı üzerine yetkili makamdan emekliye sevk onayı aldıktan ve iliÅŸiÄŸi kesildikten sonra yazılı istekte bulunması ÅŸarttır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen sigortalılara yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanabilmesi için ayrıca, yazılı talepte bulunduÄŸu tarih itibarıyla genel saÄŸlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığı nedeniyle prim ve her türlü borcunun olmaması zorunludur.

Bu maddenin uygulamasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yaşlılık aylığının hesaplanması

MADDE 29- YaÅŸlılık aylığına hak kazanan sigortalıların aylığı, aÅŸağıdaki hükümlere göre belirlenecek ortalama aylık kazancı ile aylık baÄŸlama oranının çarpımı sonucunda bulunan tutardır.

Ortalama aylık kazanç, sigortalının her yıla ait prime esas kazancının, kazancın ait olduÄŸu yıldan itibaren aylık talep tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleÅŸen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan kazançlar toplamının, itibarî hizmet süresi ile fiilî hizmet süresi zammı hariç toplam prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanan ortalama günlük kazancın otuz katıdır.

Aylık baÄŸlama oranı, sigortalının malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarına tâbi geçen toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için 2015 yılı sonuna kadar % 2,5; 2016 yılı başından itibaren ise % 2 olarak uygulanır. Bu hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınır. Ancak aylık baÄŸlama oranı % 90'ı geçemez .

28 inci maddenin dördüncü ve beÅŸinci fıkralarına göre aylığa hak kazanan sigortalılar için hesaplanacak aylık baÄŸlama oranı, prim ödeme gün sayısı 9000 günden az olanlar için çalışma gücü kayıp oranının 9000 gün prim ödeme gün sayısı ile çarpımı sonucu bulunan rakamın % 60'a bölünmesi suretiyle hesaplanan gün sayısına göre, üçüncü fıkra uyarınca tespit edilen orandır. Prim ödeme gün sayısı 9000 günden fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısına göre aylık baÄŸlama oranı belirlenir.

Yukarıdaki ÅŸekilde hesaplanan aylığın baÅŸlangıç tarihinin yılın ilk altı aylık dönemine rastlaması halinde 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre Ocak ödeme dönemi için gelir ve aylıklara uygulanan artış oranı kadar artırılarak, yılın ikinci altı aylık dönemine rastlaması halinde ise öncelikle Ocak ödeme dönemi, daha sonra Temmuz ödeme dönemi için gelir ve aylıklara uygulanan artış oranları kadar artırılarak, sigortalının aylık baÅŸlangıç tarihindeki aylığı hesaplanır.

YaÅŸlılık aylığının baÅŸlangıcı, kesilmesi veya sosyal güvenlik destek primi ödenmesi

MADDE 30- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

a) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen sigortalılardan yaşlılık aylığına hak kazananlara, yazılı istek tarihinden sonraki,

b) (c) bendinde belirtilen sigortalılardan yetkili makamdan emekliye sevk onayı aldıktan ve görevleriyle iliÅŸiÄŸi kesildikten sonra Kuruma baÅŸvuranlara, iliÅŸiÄŸinin kesildiÄŸi tarihi takip eden,

c) (c) bendinde belirtilen sigortalılardan her ne ÅŸekilde olursa olsun sigortalı olmayı gerektiren görevinden ayrılmış olanlara ise istek tarihini takip eden,

ay başından itibaren aylık bağlanır.

Aylığın ödenmesine baÅŸlanacağı tarihte hastalık sigortasından geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi almakta olan sigortalının yaÅŸlılık aylığı, geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi verilme süresinin sona erdiÄŸi tarihi takip eden ay başından baÅŸlar. Ancak, baÄŸlanacak yaÅŸlılık aylığı geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸinin aylık tutarından fazla ise, aradaki fark birinci fıkraya göre tespit edilecek tarihten baÅŸlanarak verilir.

YaÅŸlılık aylığı almakta iken sigortalı olarak yeniden çalışmaya baÅŸlayanların veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya veya ikamete dayalı sosyal yardım almaya baÅŸlayanların yaÅŸlılık aylıkları, çalışmaya baÅŸladıkları veya ikamete dayalı sosyal yardım almaya baÅŸladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilir. YaÅŸlılık aylıkları kesilenlerden, bu Kanuna tâbi olarak yeniden çalışmaya baÅŸlayanlardan çalıştıkları süre zarfında 80 inci maddeye göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81 inci madde gereÄŸince kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına ait prim alınır. Çalışmaya baÅŸlaması nedeniyle yaÅŸlılık aylıkları kesilenlerden, iÅŸten ayrılarak veya iÅŸyerini kapatarak yeniden yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanması için yazılı istekte bulunan sigortalıya, yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren yeniden yaÅŸlılık aylığı hesaplanarak baÄŸlanır. Bu durumda olanların yeniden hesaplanan yaÅŸlılık aylığı, 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre yeni talep tarihine kadar yükseltilen eski aylıklarının altında olamaz.

YaÅŸlılık aylığı almakta iken bu Kanuna tâbi sigortalı olarak yeniden çalışmaya baÅŸlayanlardan veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine tâbi faaliyete devam edeceÄŸini beyan edenlerden aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunanların yaÅŸlılık aylıklarının ödenmesine devam edilir. Bunlardan 80 inci maddeye göre tespit edilen prime esas kazançlar üzerinden 81 inci maddenin (e) bendi gereÄŸince sosyal güvenlik destek primi alınır. Sosyal güvenlik destek primi ödenmiÅŸ veya bildirilmiÅŸ süreler bu Kanuna göre malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısına ilave edilmez, 31 inci ve 36 ncı madde hükümlerine göre toptan ödeme yapılmaz.

Üçüncü fıkraya göre yaÅŸlılık aylığı kesilenler, bu Kanuna tâbi olarak yeniden çalıştıkları süre içinde dördüncü fıkra hükümlerinin uygulanmasını; dördüncü fıkraya göre yaÅŸlılık aylığı kesilmeden çalışanlar ise çalıştıkları süre içinde haklarında üçüncü fıkra hükümlerinin uygulanmasını isteyebilirler.

YaÅŸlılık toptan ödemesi ve ihya

MADDE 31- Sigortalı olarak çalıştığı iÅŸten ayrılan veya iÅŸyerini kapatan ve yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanması için gerekli yaÅŸ ÅŸartını doldurduÄŸu halde malûllük ve yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanmasına hak kazanamayan sigortalıya, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bendi kapsamında ise kendi adına bildirilen, (b) bendi kapsamında ise ödediÄŸi malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primlerinin her yıla ait tutarı, primin ait olduÄŸu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleÅŸen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme ÅŸeklinde verilir.

Bu Kanun veya bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre toptan ödeme yapılarak hizmetleri tasfiye edilmiÅŸ bulunanlardan, yeniden bu Kanuna tâbi olarak yahut bu Kanunla yürürlükten kaldırılmış kanunlara göre malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ olanlar, yazılı olarak müracaat etmeleri halinde, aldıkları toptan ödemenin ödeme tarihi ile yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için her yılın gerçekleÅŸen güncelleme katsayısı ile güncellenerek bulunan tutarını talep tarihini takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri halinde, bu hizmetler ihya edilerek bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınır.

Ölüm sigortasından saÄŸlanan haklar ve yararlanma ÅŸartları

MADDE 32 - Ölüm sigortasından saÄŸlanan haklar ÅŸunlardır:

a) Ölüm aylığı baÄŸlanması.

b) Ölüm toptan ödemesi yapılması.

c) Aylık almakta olan eÅŸ ve çocuklara evlenme ödeneÄŸi verilmesi.

d) Cenaze ödeneÄŸi verilmesi.

Ölüm aylığı;

a) En az beÅŸ yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiÅŸ,

b) Malûllük veya yaÅŸlılık aylığı almakta iken veya malûllük veya yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanmasına hak kazanmış olup henüz iÅŸlemi tamamlanmamış,

c) BaÄŸlanmış bulunan malûllük veya yaÅŸlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya baÅŸlamaları sebebiyle kesilmiÅŸ,

durumda iken ölen sigortalının hak sahiplerine, yazılı istekte bulunmaları halinde baÄŸlanır. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların hak sahiplerine aylık baÄŸlanabilmesi için ölen sigortalının genel saÄŸlık sigortası primi dahil kendi sigortalılığından dolayı prim ve her türlü borcunun olmaması ÅŸarttır.

Ölüm sigortasından baÄŸlanacak aylığın hesaplanması

MADDE 33- Sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine baÄŸlanan aylığın hesaplanmasında;

a) Sigortalının almakta olduÄŸu veya baÄŸlanmasına hak kazandığı malûllük veya yaÅŸlılık aylığı,

b) Malûllük veya yaÅŸlılık aylığı baÄŸlandıktan sonra sigortalı olarak çalışmaya baÅŸlaması sebebiyle aylığı kesilen sigortalının ölüm tarihi esas alınarak 27 nci veya 29 uncu maddelere göre tespit edilecek aylığı,

c) 32 nci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendi kapsamında malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiÅŸ olan sigortalının prim ödeme gün sayısı, 9000 günden az ise 9000 gün üzerinden, 9000 gün ve daha fazla ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden, 29 uncu madde hükümlerine göre hesaplanan aylığı,

esas alınır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile 5 inci madde kapsamındaki sigortalılar için ayrı ayrı olmak üzere; sigortalıların ölümleri halinde ölüm sigortasından dosya bazında her yıl baÄŸlanan aylıkların aylık baÅŸlangıç tarihinin ait olduÄŸu yılın Ocak ayı itibarıyla yıl içine ait artışlar uygulanmaksızın hesaplanacak tutarları, yaÅŸlılık sigortasından bir önceki yılın son ödeme ayında söz konusu sigortalılar için ayrı ayrı ödenen en düÅŸük yaÅŸlılık aylığından az olamaz. Sigortalı baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç durumda malûl sayılarak aylık baÄŸlanmasına hak kazanmış ise, birinci fıkranın (a) ve (b) bentlerinin uygulanmasında bu durum dikkate alınmaz.

Ölüm aylığının hak sahiplerine paylaÅŸtırılması

MADDE 34- Ölen sigortalının 33 üncü madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının;

a) Dul eÅŸine % 50'si; aylık baÄŸlanmış çocuÄŸu bulunmayan dul eÅŸine ise bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaması veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık baÄŸlanmamış olması halinde % 75'i,

b) Bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi çalışmaları nedeniyle gelir veya aylık baÄŸlanmamış çocuklardan;

1) 18 yaşını, lise ve dengi öÄŸrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öÄŸrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların veya,

2) Kurum SaÄŸlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malûl olduÄŸu anlaşılanların veya,

3) Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının,

her birine % 25'i,

c) (b) bendinde belirtilen çocuklardan sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düÅŸenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden baÅŸka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her birine % 50'si,

d) Hak sahibi eÅŸ ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde, ana ve babaya çalışmaması ve gelir veya aylık baÄŸlanmamış olması halinde % 25'i oranında; çalışmayan ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması, gelir veya aylık baÄŸlanmamış olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın % 25'i,

oranında aylık bağlanır.

Sigortalı tarafından evlât edinilmiÅŸ, tanınmış veya soy bağı düzeltilmiÅŸ veya babalığı hükme baÄŸlanmış çocukları ile sigortalının ölümünden sonra doÄŸan çocukları, baÄŸlanacak aylıktan yukarıda belirtilen esaslara göre yararlanır.

Hak sahiplerine baÄŸlanacak aylıkların toplamı sigortalıya ait aylığın tutarını geçemez . Bu sınırın aşılmaması için gerekirse hak sahiplerinin aylıklarından orantılı olarak indirimler yapılır.

Hak sahiplerinin aylıklarının başlangıcı, kesilmesi ve yeniden bağlanması

MADDE 35- Ölüm sigortasından sigortalının hak sahiplerine baÄŸlanacak aylıklar;

a) Sigortalının ölüm tarihini,

b) Hak sahibi olma niteliÄŸinin ölüm tarihinden sonra kazanılması halinde, bu niteliÄŸin kazanıldığı tarihi,

takip eden ay başından itibaren baÅŸlatılır. Hak sahiplerine baÄŸlanan aylıklar 34 üncü maddede belirtilen ÅŸartların ortadan kalktığı tarihi takip eden ödeme dönemi başından itibaren kesilir.

Ancak bu Kanunun 4 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının (d) ve (e) bentlerinde belirtilenlerden öÄŸrenci olanların sigortalı sayılmaları, baÄŸlanan aylıkların kesilmesini gerektirmez.

Aylığın kesilmesine yol açan sebebin ortadan kalkması halinde, 34 üncü maddede belirtilen ÅŸartlar saklı kalmak kaydıyla, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren yeniden aylık baÄŸlanır. Ancak evliliÄŸin ölüm nedeniyle sona ermesi durumunda, önceki aylığın yeniden baÄŸlanması, sonraki eÅŸten dolayı aylık hakkının doÄŸmaması ÅŸartına baÄŸlıdır.

Bu madde gereÄŸince aylığı kesilen çocuklardan, sonradan Kurum SaÄŸlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında kaybederek malûl olduÄŸu anlaşılanlara, 34 üncü maddede belirtilen ÅŸartları taşımaları halinde, malûllük durumlarının tespitine esas teÅŸkil eden rapor tarihini takip eden ay başından itibaren, 94 üncü madde hükmü saklı kalmak kaydıyla aylık baÄŸlanır.

Yeniden baÄŸlanan aylık, aylığın kesildiÄŸi tarihten tekrar baÄŸlandığı tarihe kadar geçen süre için 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre artırılmak suretiyle belirlenir.

Ölüme baÄŸlı toptan ödeme ve ihya

MADDE 36- Ölen sigortalının hak sahiplerine ölüm aylığı baÄŸlanamaması durumunda, ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla 31 inci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan tutar, 34 üncü madde hükümleri dikkate alınarak hak sahiplerine toptan ödeme ÅŸeklinde verilir.

Hak sahiplerine yapılacak toptan ödemenin toplamı, sigortalıya yapılacak toptan ödeme tutarını geçemez . Bu sınırın aşılmaması için gerekirse hak sahiplerinin hisselerinden orantılı olarak indirim yapılır.

Toptan ödeme yapıldıktan sonra artan tutar olursa sigortalının ölümünden sonra doÄŸan veya soy bağı düzeltilen veya babalığı hükme baÄŸlanan çocuklarına da bu madde hükümlerine göre toptan ödeme yapılır.

Bu Kanun veya bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre toptan ödeme yapılarak tasfiye edilmiÅŸ süreler, borçlanılarak veya yurt dışı hizmetleri birleÅŸtirilerek ya da sonradan hizmet tespiti nedeniyle hak kazanılan sürelerin eklenmesi suretiyle ölüm sigortasından yararlanmak için gerekli prim ödeme gün sayısının tamamlanması halinde, hak sahiplerinin yazılı isteÄŸi üzerine 31 inci maddenin ikinci fıkrasına göre ihya edilebilir. Yukarıdaki süreler, ihya edilen süreye iliÅŸkin tutar dahil her türlü borçların ödendiÄŸi tarihi takip eden ay başı itibarıyla bu Kanuna göre aylık baÄŸlanmasında dikkate alınır.

Evlenme ve cenaze ödeneÄŸi

MADDE 37- Evlenmeleri nedeniyle 34 üncü maddeye göre baÄŸlanan gelir veya aylıkları kesilmesi gereken eÅŸ veya çocukların, evlenmeleri ve talepte bulunmaları halinde almakta oldukları aylık veya gelirlerinin bir yıllık tutarı bir defaya mahsus olmak üzere evlenme ödeneÄŸi olarak peÅŸin ödenir. Evlenme ödeneÄŸi alan hak sahibinin aylığının kesildiÄŸi tarihten itibaren bir yıl içerisinde boÅŸanması halinde, bir yıllık sürenin sonuna kadar gelir veya aylık baÄŸlanmaz.

Evlenme ödeneÄŸi verilmesi halinde, diÄŸer hak sahiplerinin aylık veya gelirleri evlenme ödeneÄŸi verilen sürenin bitimini takip eden ödeme döneminden itibaren 34 üncü maddeye göre yeniden belirlenir.

Ä°ÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri, malûllük veya yaÅŸlılık aylığı almakta iken veya kendisi için en az 360 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiÅŸ olup da ölen sigortalının hak sahiplerine, asgarî ücretin üç katı tutarında cenaze ödeneÄŸi ödenir. Cenaze ödeneÄŸi, sırasıyla sigortalının eÅŸine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeÅŸlerine verilir.

Cenaze ödeneÄŸinin yukarıdaki fıkraya göre ödenememesi ve sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel kiÅŸiler tarafından kaldırılması durumunda, üçüncü fıkrada belirtilen tutarı geçmemek üzere belgelere dayanan masraflar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kiÅŸilere ödenir.

Uzun vadeli sigorta kolları bakımından sigortalılık süresi

MADDE 38- Malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında dikkate alınacak sigortalılık süresinin baÅŸlangıcı; sigortalının, mülga 2/6/1949 tarihli ve 5417 sayılı Ä°htiyarlık Sigortası Kanununa, mülga 4/2/1957 tarihli ve 6900 sayılı Malûliyet, Ä°htiyarlık ve Ölüm Sigortaları Hakkında Kanuna, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve DiÄŸer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununa, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım Ä°ÅŸçileri Sosyal Sigortalar Kanununa, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklara veya bu Kanuna tâbi olarak ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarih olarak kabul edilir. Uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri hükümleri saklıdır.

Bu Kanunun uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte baÅŸlamış kabul edilir. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.

Aylık ve gelir baÄŸlama iÅŸlemlerinde dikkate alınan sigortalılık süreleri, sigortalılığın baÅŸlangıç tarihi ile sigortalının aylık veya gelir baÄŸlanması için yazılı istekte bulunduÄŸu, aylık veya gelir baÄŸlanması için istekte bulunmayan sigortalılar için ise ölüm tarihi arasında geçen süredir. 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar bakımından sigortalılık süresi; sigortalılığın baÅŸlangıç tarihi ile 48 inci maddeye göre Kurumun aylık baÄŸlanma hakkı kazandığına dair yazısı üzerine yetkili makamdan emekliye sevk onayının alındığı ve iliÅŸiÄŸinin kesildiÄŸi ayın son günüdür. Özel kanun hükümleri hariç olmak üzere yetkili makamın emekliye sevk onayı, talep tarihinden itibaren bir ayı geçemez .

Uzun vadeli sigorta kolları bakımından üçüncü kiÅŸinin sorumluluÄŸu

MADDE 39 - Üçüncü bir kiÅŸinin kastı nedeniyle malûl kalan sigortalıya veya ölümü halinde hak sahiplerine, bu Kanun uyarınca baÄŸlanacak aylığın baÅŸladığı tarihteki ilk peÅŸin sermaye deÄŸerinin yarısı için Kurumca zarara sebep olan üçüncü kiÅŸilere rücû edilir.

Malûllük veya ölüm hali, kamu görevlilerinin veya er ve erbaÅŸlar ile kamu idareleri tarafından görevlendirilen diÄŸer kiÅŸilerin vazifelerinin gereÄŸi olarak yaptıkları fiiller sonucu meydana gelmiÅŸ ise, bu fiillerden dolayı haklarında kesinleÅŸmiÅŸ mahkûmiyet kararı bulunanlar hariç olmak üzere, sigortalı veya hak sahiplerine yapılan ödemeler veya baÄŸlanan aylıklar için Kurumca, kurumuna veya ilgililere rücû edilmez.

Fiilî hizmet süresi zammı

MADDE 40- AÅŸağıda belirtilen iÅŸyerlerinde ve/veya iÅŸlerde çalışan sigortalıların, hizmet sürelerine, bu iÅŸyerlerinde ve/veya iÅŸlerde geçen çalışma sürelerinin her 360 günü için karşılarında gösterilen prim gün sayıları, fiilî hizmet süresi zammı olarak eklenir. 360 günden eksik sürelere ait fiilî hizmet süresi zammı, 360 gün için eklenen fiilî hizmet süresi ile orantılı olarak belirlenir.

AÅŸağıdaki bentlerden birden fazlasına dahil olanlar için, en yüksek olan bentten fiilî hizmet süresi zammı uygulanır.

Yukarıdaki hükümlere göre hesaplanan fiilî hizmet süresi zammı sekiz yılı geçmemek üzere uzun vadeli sigorta kolları uygulamasında prim ödeme gün sayısına eklenir ve emeklilik yaÅŸ hadlerinden üç yılı geçmemek üzere yarısı indirilir. Yukarıda yer verilen tablonun (4) numaralı sırasında yer alan ve 180 gün fiilî hizmet zammı süresi verilen sigortalılar için sekiz yıllık süre sınırı uygulanmaz.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar Kurumun önerisi üzerine Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.

Sigortalıların borçlanabileceÄŸi süreler

MADDE 41- Bu Kanuna göre sigortalı sayılanların;

a) Kanunları gereÄŸi verilen ücretsiz doÄŸum ya da analık izni süreleri,

b) Er veya erbaÅŸ olarak silâh altında veya yedek subay okulunda geçen süreleri,

c) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların, personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,

d) Sigortalı olmaksızın doktora öÄŸrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öÄŸrenim süreleri,

e) Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri,

f) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,

g) Grev ve lokavtta geçen süreleri ve Kurumca kabul edilecek sektörel veya genel ekonomik kriz dönemlerinde iÅŸvereni tarafından ücretsiz izinli sayılanların, her yıl için 3 ayı geçmemek üzere bu süreleri,

h) Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,

ı) Seçim kanunları gereÄŸince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,

kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32'si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliÄŸi tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri ÅŸartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır.

Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni baÅŸvuru ÅŸartı aranır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz. Borçlanma sürelerinin ne ÅŸekilde belgeleneceÄŸini belirlemeye Kurum yetkilidir.

Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın baÅŸlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın baÅŸlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür. Sigortalılık borçlanması ile aylık baÄŸlanmasına hak kazanılması durumunda, ilgililere borcun ödendiÄŸi tarihi takip eden ay başından itibaren aylık baÄŸlanır.

Borçlanılan süreler, uzun vadeli sigorta ve genel saÄŸlık sigortası bakımından;

a) Birinci fıkranın (a), (b), (d), (e), (f), (g) ve (h) bentleri gereÄŸi borçlananlar, borçlandığı tarihteki 4 üncü maddenin birinci fıkrasının ilgili bendine göre,

b) Birinci fıkranın (c) ve (ı) bentleri gereÄŸi borçlananlar, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendine göre,

sigortalılık süresi olarak deÄŸerlendirilir.

Bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki sürelere ait borçlanmalarda; borçlanılan prime esas gün sayısı borçlanılan ilgili aylara mal edilir. Seçilen prime esas kazanç, borcun ödendiÄŸi tarihteki prime esas asgarî kazanca oranlanarak, söz konusu oran ilgili ayın prime esas asgarî kazancı ile çarpılır. Bulunan tutar, ilgili ayın prime esas kazancı kabul edilir. Ancak hesaplanan prime esas kazanç hiçbir suretle o ayın prime esas azamî kazancını geçemez .

Bildirim ve itiraz

MADDE 42- Kurum, sigortalıya veya hak sahiplerine baÄŸlanacak gelir, aylık veya toptan ödemeleri, gerekli belgelerin ve incelemelerin tamamlandığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde hesap ve tespit ederek sonuçlarını yazı ile bildirir. Ä°lgililer, yazıyı aldıkları günden baÅŸlamak üzere iki ay içinde Kuruma veya Kurumca verilen karar üzerine, yetkili mahkemeye baÅŸvurarak Kurum kararına itirazda bulunabilir. Mahkemeye itiraz, kararın uygulanmasını geciktirmez.

BEŞİNCÄ° BÖLÜM

Kamu Görevlilerine Ä°liÅŸkin Hükümler

CumhurbaÅŸkanlığı, Türkiye Büyük Millet Meclisi BaÅŸkanlığı ve BaÅŸbakanlık görevinde bulunanların aylıkları

MADDE 43- CumhurbaÅŸkanı iken bu görevinden herhangi bir nedenle ayrılanlara, istekleri üzerine, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren, istek tarihinde CumhurbaÅŸkanına ödenmekte olan aylık ödeneÄŸin % 40'ı oranında yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

Ancak, herhangi bir nedenle görevden ayrılan CumhurbaÅŸkanı, 28 inci maddeye göre yaÅŸlılık aylığına hak kazanıyorsa, 29 uncu maddeye göre yaÅŸlılık aylığı ayrıca hesaplanır ve aylıklardan yüksek olanı yaÅŸlılık aylığı olarak baÄŸlanır. 28 inci maddeye göre aylığa hak kazanamaması halinde birinci fıkraya göre baÄŸlanan aylığın tümü, 28 inci maddeye göre aylığa hak kazanması halinde ve 29 uncu maddeye göre hesaplanan aylık, birinci fıkraya göre baÄŸlanan aylıktan düÅŸükse aradaki fark, Hazineden tahsil edilir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi BaÅŸkanı veya BaÅŸbakan iken bu görevinden herhangi bir nedenle ayrılanlara, istekleri üzerine, müracaat tarihini takip eden ay başından itibaren, istek tarihindeki CumhurbaÅŸkanına ödenmekte olan aylık ödeneÄŸin % 40'ı esas alınarak CumhurbaÅŸkanına baÄŸlanacak yaÅŸlılık aylığının % 75'i oranında yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

Ancak herhangi bir nedenle görevden ayrılan Türkiye Büyük Millet Meclisi BaÅŸkanı veya BaÅŸbakan, 28 inci maddeye göre yaÅŸlılık aylığına hak kazanıyorsa, 29 uncu maddeye göre yaÅŸlılık aylığı ayrıca hesaplanır ve aylıklardan yüksek olanı yaÅŸlılık aylığı olarak baÄŸlanır. 28 inci maddeye göre aylığa hak kazanılamıyorsa üçüncü fıkraya göre baÄŸlanan aylığın tümü, 28 inci maddeye göre aylığa hak kazanılıyor ve 29 uncu maddeye göre hesaplanan aylık, üçüncü fıkraya göre baÄŸlanan aylıktan düÅŸükse aradaki fark Hazineden tahsil edilir.

CumhurbaÅŸkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi BaÅŸkanı veya BaÅŸbakan iken veya bu görevlerden ayrıldıktan sonra ölenlerin hak sahiplerine, bu maddeye göre hesap edilen aylık 34 üncü madde hükümlerine göre ölüm aylığı olarak baÄŸlanır.

Bu madde kapsamında baÄŸlanan gelir ve aylıklar, 55 inci maddenin ikinci fıkrası hükümlerine göre artırılır.

Bazı kamu görevlilerine yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanacak haller

MADDE 44- Bu Kanun hükümlerinin uygulanmasında bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılan bazı kamu görevlilerine yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanmasına iliÅŸkin aÅŸağıdaki hükümler uygulanır:

a) 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesi gereÄŸince yaÅŸ haddinden emekliye ayrılanlara 5400 gün prim ödeme gün sayısı olması halinde,

b) Özel kanunları gereÄŸince kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilenlere yaÅŸ ÅŸartı aranmaksızın, prim ödeme gün sayısı 9000 gün olması halinde,

yaşlılık aylığı bağlanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanlardan subay, astsubay, askerî memurlarla uzman jandarma ve uzman erbaÅŸlar ahlâk noktasından hükümle veya yetersizlik ya da disiplin sebeplerinden dolayı sicilleri üzerine veyahut askerî mahkemelerce verilecek kararlar üzerine kurumlarınca re'sen , bunlar dışında kalanlar ise ahlâk ve yetersizlik sebeplerinden dolayı yönetmeliÄŸine göre sicilleri üzerine kurumlarınca re'sen emekliye sevk edilenlere ise, 28 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkrasında belirtilen yaÅŸ ve prim ödeme gün sayısını tamamlamaları halinde yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

Birinci fıkranın (a) ve (b) bentleri gereÄŸince baÄŸlanan yaÅŸlılık aylıkları, 28 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkrasında aranan yaÅŸ ve prim ödeme gün sayısı tamamlanıncaya kadar bunları çalıştıran kamu idarelerinden tahsil edilir.

Kanunları gereÄŸince görevden uzaklaÅŸtırılanlar, tutuklananlar veya görevine son verilenlerin sigortalılıkları ve primleri

MADDE 45 - Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olan sigortalılardan görevden uzaklaÅŸtırılan, görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan, kanunları gereÄŸince eksik aylığa müstahak bulunanların prime esas kazançlarının yarısı; kanunlarına göre bu müddetler için sonradan görevlerine iade edilerek tam aylığa hak kazananların ise prime esas kazançlarının tamamı üzerinden prim alınır.

Görevine son verilenlerden yargı kararı ile görevlerine iade edilenlerin primleri, göreve son verildiÄŸi tarihten görevine baÅŸladığı tarihe kadar kendi kadrosunun veya emsali kadronun prime esas kazancına göre hesaplanır. Bu durumdakilerin primlerine ait sigortalı ve iÅŸveren hisselerinin gecikme cezası ve gecikme zamları kurumlarınca ödenir ve bu süreler sigortalılık süresinden sayılır.

Birinci ve ikinci fıkraya göre sigortalılık durumu deÄŸiÅŸenler için ek bildirge düzenlenerek Kuruma verilir ve bu durumda 102 nci madde hükümleri uygulanmaz.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, ilgili kanunları gereÄŸince kullandıkları aylıksız izin sürelerinin bitiminden sonra göreve baÅŸlayanlar ile göreve baÅŸlaması için tanınan sürelerde bu Kanunun 67 nci maddesinde aranan 30 günlük prim ödeme ÅŸartı aranmaz.

Bazı kamu görevlilerinin prime esas kazançları ve prime esas kazanç üst sınırı

MADDE 46- Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda silâhlı kuvvetler hesabına okuyanların ve astsubay meslek yüksek okulu öÄŸrencilerinin öÄŸrenci harçlıkları ile ilgisine göre en az aylık alan teÄŸmen veya astsubay çavuÅŸun prime esas kazançları arasındaki farkın primi; polis akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda Emniyet Genel MüdürlüÄŸü hesabına okuyan veya kendi hesabına okumakta iken Emniyet Genel MüdürlüÄŸü hesabına okumaya devam eden öÄŸrencilerin öÄŸrenci harçlıkları ile komiser yardımcısı veya polis memuru prime esas kazançları arasındaki farkın primi, öÄŸrenciler adına kurumlarınca ödenir.

Fakülte veya yüksek okullarda kendi hesabına okuduktan sonra subay naspedilen veya yedek subaylık hizmetini takiben subaylığa geçirilenler ile fakülte ve yüksekokullarda kendi hesabına okuduktan sonra, komiser yardımcısı veya polis memuru olarak atananların yüksek öÄŸrenim süresinin fiilî hizmetten sayılması nedeni ile doÄŸacak borçlanma bedeli, ilgisine göre talep tarihindeki en az aylık alan teÄŸmenin veya komiser yardımcısının prime esas kazancı üzerinden, sigortalı prim hissesi kendilerince, iÅŸveren prim hissesi de kurumlarınca verilmek suretiyle borcun tebliÄŸ tarihinden itibaren iki yıl içinde eÅŸit taksitler halinde ödenir.

Talim ve manevra için rütbe ile silâh altına alınan 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olan sigortalılardan rütbelerinin prime esas kazançları, vazifelerinin prime esas kazancından fazla olanların prime esas kazanç farklarına ait primleri vazife gördükleri kurumlarınca ve seferberlik ve harp için silâh altına alınanlardan vazifelerinin prime esas kazançları, rütbelerinin prime esas kazancından fazla olanların prime esas kazançları arasındaki farkın primleri de, rütbelerinin prime esas kazancını ödeyen kamu idaresince kesilerek Kuruma ödenir.

Kamu görevlilerinin kısa ve uzun vadeli sigorta kollarının uygulaması bakımından prime esas kazançlarının tespitinde 82 nci maddede belirtilen üst sınır aranmaz. Ancak yurt dışında geçici ya da sürekli göreve gönderilen kamu görevlilerinin prime esas kazancı olarak, Türkiye'deki emsali kadrodaki sigortalının prime esas kazancı ile yurt dışında görevlendirme öncesindeki görevlerinin prime esas kazancından yüksek olanı esas alınır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bulunanlara geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi verildiÄŸi sürece, bunların uzun vadeli sigorta kolları primleri ile genel saÄŸlık sigortası primleri iÅŸverenlerince ödenmeye devam edilir.

Vazife malûllüÄŸü, harp malûllüÄŸü ile harp malûllerine verilecek malûllük zammı ve vazife malûllerine verilecek sürekli iÅŸ göremezlik geliri karşılığı

MADDE 47- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki kamu görevlileri için 13 üncü maddede yazılı iÅŸ kazası; vazifelerini yaptıkları sırada vazifelerinden veya vazifeleri dışında kurumların verdiÄŸi herhangi bir kuruma ait baÅŸka iÅŸleri yaparken bu iÅŸlerden veya kurumların menfaatini korumak maksadıyla bir iÅŸ yaparken ya da görevleriyle ilgili olarak iÅŸe geliÅŸi ve iÅŸten dönüÅŸü sırasında doÄŸmuÅŸ olursa, buna vazife malûllüÄŸü ve bunlara uÄŸrayanlara da vazife malûlü denir. Bunların sürekli iÅŸ göremezlik gelirleri, 19 uncu madde hükümlerine göre hesaplanır.

Subay (yedek subay dahil), astsubay, uzman jandarma, uzman erbaÅŸ ile Türk Silâhlı Kuvvetlerince görevlendirilen ve bu Kanun kapsamında bulunan sigortalılardan;

a) Harpte fiilen ateş altında,

b) Harpte, harp bölgelerindeki harp harekât ve hizmetleri sırasında, bu harekât ve hizmetlerin sebep ve etkileriyle,

c) Harpte veya harbe hazırlık devresinde her çeÅŸit düÅŸman silâhlarının etkisiyle,

d) Askerî harekâtı gerektiren iç tedip ve sınır hareketleri sırasında, bu hareketlerin sebep ve etkisiyle,

e) Barışta veya olaÄŸanüstü hallerde, emir veya görev ile uçuÅŸ yapan uçucularla hangi meslek ve sınıftan olursa olsun emirle görevli olarak uçakta bulunanlardan uçuÅŸun havadaki ve yerdeki sebepleriyle ve yine emir ve görev ile dalış yapan dalgıçlarla, hangi meslek ve sınıftan olursa olsun emirle görevli olarak denizaltı gemisinde veya dalgıç kıtasında bulunanlardan denizaltıcılığın veya dalgıçlığın çeÅŸitli sebep ve tesirleriyle,

f) Anayasanın 92 nci maddesi veya Türkiye'nin taraf olduÄŸu uluslararası sözleÅŸmeler uyarınca yabancı ülkelere Türk Silâhlı Kuvvetleri gönderilmesini gerektiren durumlarda, birliklerin bulundukları yerlerden hareketlerinden itibaren yurt içinde, yurt dışında, yabancı ülkelerde veya yurda dönüÅŸ sırasında,

bu Kanunun 19 uncu maddesinde belirtildiÄŸi ÅŸekilde sürekli iÅŸ göremezlik gelirine esas olacak ÅŸekilde meslekte kazanma gücünü kaybeden veya bu Kanunun 25 inci maddesine göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede malûl olanlara, harp malûlü denir.

Bunlardan uzman erbaÅŸlara bulundukları kademenin üç ilerisindeki kademenin, uzman jandarmalara bulundukları rütbenin bir üst rütbesinin aynı kademesinin; astsubaylarla yarbay rütbesine kadar (yarbay hariç) bir üst rütbenin aynı kademesinin, yarbaylara albay, albaylara kıdemli albay, kıdemli albay ile general ve amirallere bir üst rütbenin, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında bulunan sigortalılara ise bir üst derecesine veya kademesine karşılık gelen prime esas kazancı üzerinden sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanır.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında bulunan sigortalılardan, Türk Silâhlı Kuvvetlerince görevlendirilenlere, öÄŸrenim durumlarına göre 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinde tespit edilen giriÅŸ derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesine karşılık gelen prime esas kazanç üzerinden; bunlardan öÄŸrenim görmemiÅŸ olanlara aynı iÅŸ göremezlik derecesinden sürekli iÅŸ göremezlik geliri alan ve Devlet Memurları Kanununa ekli gösterge tablosundaki ilkokulu bitiren sigortalıya baÄŸlanması icap eden derece ve kademesinin bir üst derecesindeki aynı kademesine karşılık gelen prime esas kazanç üzerinden sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanır. Bulundukları derecenin bir üst derecesi olmayanlar için o derecenin üç ilerisindeki kademe göstergesi, üç ilerisindeki kademe göstergesi olmayanlar için de o derecenin son kademe göstergesi esas alınır.

Sigortalılardan harp malûlü olanlara baÄŸlanacak sürekli iÅŸ göremezlik geliri, harp malûlü erlere baÄŸlanacak sürekli iÅŸ göremezlik gelirinden az olamaz.

Harp malûllerinin, malûllük derecesine göre aÅŸağıdaki yazılı göstergelerin, memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktar "Harp malûllüÄŸü zammı" olarak sürekli iÅŸgöremezlik gelirlerine ayrıca eklenir.

Ä°ÅŸ Göremezlik Derecesi Göstergeler

% 81 ve üzeri 1100

% 67 ilâ 80 1000

% 51 ilâ 66 900

% 41 ilâ 50 800

% 31 ilâ 40 700

% 21 ilâ 30 600

% 10 ilâ 20 450

Harp malûlü sayılanlardan bir harekâtın baÅŸarıyla sonuçlanmasını ÅŸahsen saÄŸladığı ve örnek tutulacak cesaret ve fedakârlık gösterdiÄŸi sıralarda bu malûllüÄŸe uÄŸradıkları usûlüne göre sıralı üstlerince saptanan Türk Silâhlı Kuvvetleri mensupları ile Türk Silâhlı Kuvvetlerince görevlendirilen sivil görevlilere, Genelkurmay BaÅŸkanlığının uygun görmesi ve Millî Savunma Bakanının onayı ile harp malûllüÄŸü zamları % 25 fazlasıyla baÄŸlanır.

5434 sayılı Kanunun harp malûllüÄŸü hükümlerine iliÅŸkin diÄŸer kanunlarda yapılan atıflar bu maddeye yapılmış sayılır.

Bu madde gereÄŸince sürekli iÅŸ göremezlik geliri almakta iken veya baÄŸlanması gerekirken ölenlerin hak sahiplerine harp malûllüÄŸü zammı da dahil olmak üzere prim ödeme gün sayısına bakılmaksızın ölüm aylığı baÄŸlanır.

Harp malûlü olanlara verilecek her türlü malûllük zammı tutarının Kurumca belirlenecek peÅŸin sermaye deÄŸeri toplamı en geç bir ay içinde Millî Savunma Bakanlığı veya Ä°çiÅŸleri Bakanlığı tarafından Kurumun göstereceÄŸi hesaplara yatırılır. Süresinde yatırılmayan tutarlar için 89 uncu madde hükümleri uygulanır.

Bu madde gereÄŸince kendilerine sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlananların, sigortalı olarak çalışmaya baÅŸlamaları halinde bu gelirleri kesilmez.

Harp malûllerinin hak sahiplerine baÄŸlanacak ölüm gelirinin tutarı, harp malûllüÄŸü zammı da ayrıca dikkate alınarak hesap edilir.

Harp malûlleri, vazife malûlleri ve malûl olanlar istekleri halinde, bu Kanun hükümleri uygulanmaksızın malûllüklerinin engel olmadığı baÅŸka vazife veya sınıflara nakil suretiyle tayinleri yapılmak üzere, istifa etmiÅŸ sayılırlar. Bunların, istifa etmiÅŸ sayılmalarından sonra dahi, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasını isteme hakları saklıdır. Ancak, kurumlarında baÅŸka vazife veya sınıflara nakli mümkün olanlardan, özel kanunlarına göre yükümlülük süresine tâbi olanlar, bu yükümlülüklerini tamamlamadıkça veya malûliyetlerinin yeni vazifelerine de mani olduÄŸuna dair bu Kanun hükümlerine göre yeniden rapor almadıkça bu haklarını kullanamazlar.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılan Türk Silâhlı Kuvvetleri personelinin harp malûllüÄŸü, iÅŸ kazası, meslek hastalığı ve malûllük sonucu çalışma gücü kaybı ve iÅŸ göremezlik derecelerinin tespiti, Türk Silâhlı Kuvvetleri SaÄŸlık YeteneÄŸi YönetmeliÄŸi hükümleri esas alınarak Kurum tarafından belirlenir.

Kamu görevlilerinin emekliye sevk onayları

MADDE 48- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların yaÅŸlılık veya malûllük aylığı almak üzere görevleriyle iliÅŸiklerinin kesilmesi;

a) Re'sen emekliye sevk hallerinde, sigortalının çalıştığı göreve atamasındaki usûle göre atamaya yetkili makamın,

b) Ä°stek üzerine veya yaÅŸ haddi veya malûllük hallerinde atamaya yetkili makamın,

c) Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, belediye baÅŸkanları, belediye meclisi ve il genel meclisi üyelerinin yaÅŸlılık aylığı taleplerinde, malûliyet ve yaÅŸ haddi hallerinde adlarına prim kesilmiÅŸ en son kurumun en yüksek amirinin, bunlardan bu görevlerinden önce herhangi bir kamu kurumuna tâbi olarak çalışmayanların son defa görev yaptıkları yer baÅŸkanının,

d) Kurumların yönetim kurulu üyelerinin istek, malûliyet ve yaÅŸ haddi hallerinde, atanmalarında atamayı yapan kurumun en yüksek amirinin,

e) Danıştay BaÅŸkanının istek, malûliyet ve yaÅŸ haddi hallerinde BaÅŸbakanlık, Sayıştay BaÅŸkanının aynı halleri için Türkiye Büyük Millet Meclisi BaÅŸkanlığı,

onayı ile tekemmül eder.

Özel kanun hükümleri hariç olmak üzere yetkili makamın emekliye sevk onayı, talep tarihinden itibaren bir ayı geçemez . Bakanlar Kurulu kararı veya müÅŸterek kararname ile atananların görevleriyle iliÅŸiklerinin kesilmesi ilgili bakanın onayı ile tekemmül eder.

ÖzelleÅŸtirilmeleri sonucu sermayesindeki kamu payı % 50'nin altına düÅŸen kuruluÅŸlar ile satış veya devri yapılmış olan kuruluÅŸlarda çalışmakta iken emekliye ayrılanlar için emekliye sevk onayı aranmaz. Birinci fıkranın (b) bendine göre emekliye ayrılmak isteyenler için her durumda, istek tarihinden itibaren bir aylık süre sonunda iliÅŸikleri kesilmiÅŸ sayılır.

Ä°tibarî hizmet süreleri ve itibarî hizmet süresi primi

MADDE 49- Ä°tibarî hizmet süresi, bu Kanuna göre baÄŸlanacak aylıklar ve yapılacak toptan ödemelerin hesabında fiilen çalışılmak suretiyle geçen hizmet sürelerine eklenen süredir. Sigortalıların aÅŸağıda yazılı görevlerde geçen zamlar hariç, fiilî hizmet sürelerinin her yılı için;

a) Subay (yedek subay dahil), astsubay, uzman jandarma ve uzman erbaÅŸlardan;

1) Harbi doÄŸuran genel ve kısmî seferberliÄŸe katılanların, harbin ilânından seferberliÄŸin bitim tarihine,

2) SeferberliÄŸi gerektiren iç tedip hareketlerine fiilen katılan birliklerde görevli olanların, çarpışmaların baÅŸlangıcından seferberliÄŸin sona erdiÄŸi tarihe,

3) Harp veya seferberlik ilân edilmeden, Anayasanın 92 nci maddesi veya Türkiye'nin taraf olduÄŸu uluslararası sözleÅŸmeler uyarınca, yabancı ülkelere gönderilen Türk Silâhlı Kuvvetlerinde görev yapanların, yabancı ülkeye gönderildiÄŸi tarihten Türkiye'ye dönüÅŸ tarihine,

kadar geçen tutsaklık süreleri dahil fiilî hizmet sürelerinin,

b) 4 üncü madde gereÄŸi sigortalı sayılanlardan birinci fıkranın (a) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde yazılı hareketlere sivil görevli, er veya erbaÅŸ olarak katılanların, bu durumlarda geçen fiilî hizmet sürelerinin, bu tarihlerden sonra devam eden tutsaklık sürelerinin,

c) Harp halinde düÅŸmana tutsak düÅŸen veya düÅŸman tarafından enterne edilen sigortalılardan kanunları gereÄŸince, aylıkları ödenmek suretiyle, sözleÅŸmeli personel hariç olmak üzere kurumları ile ilgileri kesilmeyenlerin, bu durumlarda geçen fiilî hizmet sürelerinin,

bir katı, itibarî hizmet süresi olarak eklenir. Bu nedenlerle eklenecek itibarî hizmet sürelerinin toplamı, beÅŸ yıldan fazla olamaz.

Türk Silâhlı Kuvvetleri, Milli Ä°stihbarat TeÅŸkilâtı MüsteÅŸarlığı, Emniyet Genel MüdürlüÄŸü ve Orman Genel MüdürlüÄŸünde pilot olan ve olmayan uçucu, denizaltıcı , dalgıç, kurbaÄŸa adam ve paraÅŸütçülerin bu görevlerinde geçirdikleri fiilî hizmet sürelerinin her yılı için altı ay itibarî hizmet süresi eklenir. Bunlardan bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde gösterilenler için itibarî hizmet süresi zamları ayrıca eklenir. Bu fıkradaki nedenlere baÄŸlı olarak eklenecek itibarî hizmet sürelerinin hesabında, beÅŸ yıllık sınır uygulanmaz.

Ä°tibarî hizmet süreleri, aylık baÄŸlama oranının hesabında prim ödeme gün sayısına eklenir. Bu süreler malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm aylığı baÄŸlanması için gerekli prim gün sayısı, yaÅŸ ve emekli ikramiyesi hesabında nazara alınmaz.

Her yıl sonunda, sigortalının fiilî hizmet süresine bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri ile ikinci fıkrası hükümleri uyarınca eklenen itibarî hizmet süresinin her otuz günü için, yılın son ayında sigortalı adına ödenen sigortalı ve iÅŸveren prim toplamı kadar ayrıca itibarî hizmet süresi primi iÅŸverenden tahsil edilir. Süresinde yatırılmayan tutarlar için 89 uncu madde hükümleri uygulanır.

ALTINCI BÖLÜM

Ä°steÄŸe BaÄŸlı Sigorta Hükümleri

İsteğe bağlı sigorta ve şartları

MADDE 50- Ä°steÄŸe baÄŸlı sigorta; kiÅŸilerin isteÄŸe baÄŸlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel saÄŸlık sigortasına tâbi olmalarını saÄŸlayan sigortadır.

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalı olabilmek için Türkiye'de yasal olarak ikamet edenlerde;

a) Bu Kanuna tâbi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek ÅŸekilde çalışmamak veya sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içerisinde 30 günden az çalışmak veya son bir yıl içinde 360 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak,

b) Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak,

c) 18 yaşını doldurmuş bulunmak,

d) Ä°steÄŸe baÄŸlı sigorta talep dilekçesiyle Kuruma baÅŸvuruda bulunmak,

şartları aranır.

İsteğe bağlı sigorta başlangıcı ve sona ermesi

MADDE 51- Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal ettiÄŸi tarihi takip eden günden itibaren baÅŸlar.

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalı olarak prim ödenen tarihlerde, 4 üncü maddeye göre sigortalı olmayı gerektirecek çalışması bulunduÄŸu tespit edilenlerin, zorunlu sigortalılıkla çakışan isteÄŸe baÄŸlı prim ödenen süreleri iptal edilerek, bu süreye iliÅŸkin ödedikleri primler ilgililere iade edilir.

İsteğe bağlı sigortalılık;

a) Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiÅŸ son günü takip eden günden,

b) Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,

c) Ölen sigortalının ölüm tarihinden,

itibaren sona erer.

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigorta primi ödenmiÅŸ süreler, malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları ile genel saÄŸlık sigortası hükümlerinin uygulamasında dikkate alınır ve bu süreler 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigorta primleri ve ödenmesi

MADDE 52- Ä°steÄŸe baÄŸlı sigorta primi, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen günlük kazanç ve prim ödeme gün sayısı üzerinden bulunacak kazancın % 32'sidir. Bunun % 20'si malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi, % 12'si genel saÄŸlık sigortası primidir.

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalı olanlar, bakmakla yükümlü olunan kiÅŸi olsa dahi, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında genel saÄŸlık sigortalısı sayılır ve genel saÄŸlık sigortası primini de ödemekle yükümlüdürler.

Ait olduÄŸu aydan itibaren en geç 12 ay içinde 89 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, sigortalılık süresinden sayılmaz. Bu 12 aylık süreden sonra ödenen primler 89 uncu maddenin üçüncü fıkrası hükümlerine göre iade edilir.

Ä°steÄŸe baÄŸlı sigortalıların zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteÄŸe baÄŸlı sigortaya tâbi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilir.

YEDÄ°NCÄ° BÖLÜM

Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına

Ä°liÅŸkin Ortak Hükümler

Sigortalılık hallerinin birleşmesi

MADDE 53- Sigortalının, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık nedenlerinden birden fazlasına aynı anda tâbi olmasını gerektirecek ÅŸekilde çalışması halinde; öncelikle (c) bendi kapsamında, (c) bendi kapsamında çalışması yoksa ilk önce baÅŸlayan sigortalılık iliÅŸkisi esas alınarak sigortalı sayılır.

Sigortalının, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde yer alan sigortalılık halleri ile 5 inci maddenin (a) ve (e) bentlerine tâbi sigortalılık hallerinin çakışması halinde, 4 üncü madde kapsamında sigortalı sayılır ve birinci fıkra hükmü uygulanır.

Sigortalının, bu madde hükmüne göre sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden baÅŸka bir sigortalılık hali için prim ödemiÅŸ olması durumunda, ödenen primler birinci fıkraya göre esas alınan sigortalılık hali için ödenmiÅŸ ve esas alınan sigortalılık halinde geçmiÅŸ kabul edilir.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren ilk defa sigortalı sayılanlardan 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinden birden fazlasına tâbi olarak çalışmış olanların aylık baÄŸlanma taleplerinde, en son sigortalı sayıldığı tarihten geriye doÄŸru en fazla sigortalılığın geçtiÄŸi sigortalılık hali esas alınır.

Aylık ve gelirlerin birleşmesi

MADDE 54- Bu Kanuna göre baÄŸlanacak aylık ve gelirlerin birleÅŸmesi durumunda;

a) Uzun vadeli sigorta kollarından;

1) Hem malûllük hem de yaÅŸlılık aylığına hak kazanan sigortalıya, bu aylıklardan yüksek olanı, aylıklar eÅŸitse yalnız yaÅŸlılık aylığı,

2) Malûllük veya yaÅŸlılık aylığı ile birlikte, ölen eÅŸinden dolayı da aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı,

3) Ana ve babasından ayrı ayrı aylığa hak kazanan çocuklara, yüksek olan aylığın tamamı, az olan aylığın yarısı,

4) Birden fazla çocuÄŸundan aylığa hak kazanan ana ve babaya en fazla ödemeye imkân veren ilk iki dosyadan yüksek olan aylığın tamamı, düÅŸük olan aylığın yarısı,

5) Kız çocuklarının hem eÅŸinden, hem de ana ve babasından ölüm aylığına hak kazanması halinde, tercih ettiÄŸi aylığı,

bağlanır.

b) Kısa vadeli sigorta kollarından;

1) Sürekli iÅŸ göremezlik geliriyle birlikte ölen eÅŸinden dolayı da gelire hak kazanan eÅŸe her iki geliri,

2) Ana ve babadan ayrı ayrı gelire hak kazananlara, yüksek olan gelirin tamamı, az olanın yarısı,

3) Birden fazla çocuÄŸundan gelire hak kazanan ana ve babaya, en fazla ödemeye imkân veren ilk iki dosyadan yüksek olan aylığın tamamı, düÅŸük olan aylığın yarısı,

4) Kız çocuklarının hem eÅŸinden, hem de ana ve babasından ölüm gelirine hak kazanması halinde tercih ettiÄŸi geliri,

bağlanır.

c) Malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları ile iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sigortasından hak kazanılan aylık ve gelirler birleÅŸirse, sigortalıya veya hak sahibine bu aylık veya gelirlerden yüksek olanın tamamı, az olanın yarısı, eÅŸitliÄŸi halinde ise iÅŸ kazası ve meslek hastalığından baÄŸlanan gelirin tümü, malûllük ve yaÅŸlılık aylığının yarısı baÄŸlanır.

Birinci fıkradaki sıralamaya göre yapılacak deÄŸerlendirmeler sonucunda, bir kiÅŸide ikiden fazla gelir veya aylık birleÅŸtiÄŸi takdirde, bu gelir ve aylıklardan en fazla ödemeye imkân veren iki dosya üzerinden gelir veya aylık baÄŸlanır, diÄŸer dosya veya dosyalardaki gelir ve aylık hakları durum deÄŸiÅŸikliÄŸi veya diÄŸer bir dosyadan gelir veya aylığa hak kazanıldığı tarihe kadar düÅŸer.

Gelir ve aylıkların düzeltilmesi, yükseltilmesi, ödenmesi ve yoklama iÅŸlemleri

MADDE 55- Bu Kanuna göre gelir veya aylık baÄŸlanan sigortalı ile hak sahibi kiÅŸilerin durumlarının, kendilerine veya baÅŸka hak sahiplerine baÄŸlanmış bulunan gelir veya aylık tutarının düzeltilmesini gerektirir bir ÅŸekilde deÄŸiÅŸmesi halinde gelir veya aylık tutarları, deÄŸiÅŸikliÄŸin meydana geldiÄŸi tarihten sonraki ödeme dönemi başından baÅŸlanarak yeni duruma göre düzeltilir.

Bu Kanuna göre baÄŸlanan gelir ve aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz ödeme tarihlerinden geçerli olmak üzere, bir önceki altı aylık döneme göre Türkiye Ä°statistik Kurumu tarafından açıklanan en son temel yıllı tüketici fiyatları genel indeksindeki deÄŸiÅŸim oranı kadar artırılarak belirlenir.

Sigortalıya veya hak sahiplerine baÄŸlanan gelir veya aylıklar, her ay peÅŸin olarak ödenir. Gelir ve aylıkların ödeme dönemleri, ödeme tarihleri, ödeme ÅŸekli ve ödeme merkezleri Kurumca belirlenir.

Gelir ve aylık alma ÅŸartlarının devam edip etmediÄŸine yönelik yoklama iÅŸlemlerine iliÅŸkin usûl ve esaslar ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelik ile düzenlenir.

Gelir ve aylık bağlanmayacak haller

MADDE 56- Ölen sigortalının hak sahiplerinden;

a) KesinleÅŸmiÅŸ yargı kararı üzerine, kendisinden aylık baÄŸlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık baÄŸlanmış olan sigortalıyı, kasten öldüren veya öldürmeye teÅŸebbüs edenlere veya bu Kanun gereÄŸince sürekli iÅŸ göremez hale veya malûl duruma getirenlere,

b) KesinleÅŸmiÅŸ yargı kararı üzerine, kendisinden aylık baÄŸlanacak sigortalıya veya gelir ya da aylık baÄŸlanmamış olan sigortalıya veya hak sahibine karşı ağır bir suç iÅŸlemesi veya bunlara karşı aile hukukundan doÄŸan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle ölüme baÄŸlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarılanlara,

c) Sonraki eÅŸinden dolayı bu Kanuna göre gelir veya aylığa hak kazanan dul eÅŸe, önceki eÅŸinden,

gelir veya aylık ödenmez. ÖdenmiÅŸ bulunan gelir ve aylıklar, 96 ncı madde hükümlerine göre geri alınır.

EÅŸinden boÅŸandığı halde, boÅŸandığı eÅŸiyle fiilen birlikte yaÅŸadığı belirlenen eÅŸ ve çocukların, baÄŸlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kiÅŸilere ödenmiÅŸ olan tutarlar, 96 ncı madde hükümlerine göre geri alınır.

YaÅŸ

MADDE 57- Ä°ÅŸ kazasıyla meslek hastalığı halinde, hak sahiplerine baÄŸlanacak gelirlerin hesabında, iÅŸ kazasının olduÄŸu veya meslek hastalığının hekim veya saÄŸlık kurulu raporu ile ilk defa tespit edildiÄŸi tarihte nüfus kütüÄŸünde kayıtlı bulunan doÄŸum tarihleri esas alınır.

Malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarına iliÅŸkin yaÅŸ ile ilgili hükümlerin uygulanmasında, sigortalıların ve hak sahibi çocuklarının, mülga 2/6/1949 tarihli ve 5417 sayılı Kanun ve mülga 4/2/1957 tarihli ve 6900 sayılı Kanun ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlara, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tâbi sandıklara veya bu Kanuna göre ilk defa malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarına tâbi olduÄŸu tarihte, nüfus kütüÄŸünde kayıtlı bulunan doÄŸum tarihleri, sigortalının bu Kanuna göre ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarihten sonra doÄŸan çocuklarının ise nüfus kütüÄŸüne ilk olarak yazılan doÄŸum tarihleri esas alınır.

Ä°ÅŸ kazası, meslek hastalığı, malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarından gelir ve aylık tahsisleri ile sermaye deÄŸerinin hesabında, iÅŸ kazasının olduÄŸu veya meslek hastalığının hekim raporuyla ilk defa tespit edildiÄŸi veya sigortalıların bu Kanuna ve bu Kanunla yürürlükten kaldırılmış kanunlara tâbi olarak ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarihten sonraki yaÅŸ düzeltmeleri dikkate alınmaz.

Nüfus kayıtlarında doÄŸum ay ve günleri yazılı olmayanlar 1 Temmuz'da, doÄŸum ayı yazılı olup da günü yazılı olmayanlar o ayın birinde doÄŸmuÅŸ sayılır.

Türk Silâhlı Kuvvetleri mensuplarının 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesinde belirlenen yaÅŸ hadleri sebebiyle emeklilik iÅŸlemleri, doÄŸum tarihlerinde ay ve gün yazılı olmayanlar ile doÄŸum günleri 1 Eylülden önce olanlar için 1 Eylül, doÄŸum günleri 1 Eylül ve daha sonra olanlar için müteakip yılın 1 Eylül tarihinde yapılır.

Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulu

MADDE 58- Bu Kanunda yazılı olan görevleri yerine getirmek üzere branÅŸları Kurum tarafından belirlenecek uzman hekimlerden oluÅŸan Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulu kurulur. Kurul; Millî Savunma Bakanlığı, SaÄŸlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Yüksek ÖÄŸretim Kurulu, en fazla üyeye sahip iÅŸveren, iÅŸçi ve kamu çalışanlarını temsil eden konfederasyonlar, Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸi, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu, Türk Tabipleri BirliÄŸi ile Kurum tarafından görevlendirilecek birer uzman hekimden oluÅŸur. Aynı usûlle birden fazla Kurul oluÅŸturmaya Bakanlık yetkilidir.

Kurula, kendi aralarından seçecekleri üye baÅŸkanlık eder. BaÅŸkan, yokluÄŸunda yerine bakacak üyeyi belirler. Kurul, haftada en az bir kez ve en az yedi üye ile toplanır, kararlar salt çoÄŸunlukla alınır. Kurulda görevlendirilecek olan hekimlerin hizmet süreleri üç yıl olup, üç yıl sonunda yeniden görevlendirilebilirler. Bir takvim yılı içerisinde mazeretsiz olarak birbirini izleyen beÅŸ veya toplam on toplantıya katılmayan üyelerin üyelikleri kendiliÄŸinden sona erer. Bu ÅŸekilde üyeliÄŸi sona eren üyenin yerine bir baÅŸka kiÅŸi, aynı usûlle görevlendirilir.

Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kuruluna iÅŸtirak edenlerden; katıldıkları her toplantı günü için uhdesinde kamu görevi bulunanlara (2000), uhdesinde kamu görevi bulunmayanlara ise (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda ve ayda dört toplantıyı geçmemek üzere huzur hakkı ödenir. Kurulun çalışmaları ile ilgili her türlü giderler Kurumca ödenir. Kurul gerek gördüÄŸü hallerde dışarıdan uzman kiÅŸilerin görüÅŸüne baÅŸvurabilir.

Kurul, sigortalılar hakkında iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sonucu sürekli iÅŸ göremezlik derecesi tespiti ile çalışma gücünün malûliyeti gerektirecek derecede kaybına iliÅŸkin Kurumca verilen kararlardan itiraza konu olanları inceleyerek karara baÄŸlar. Kurul, sigortalı veya hak sahiplerinin talebi üzerine görevlendirdiÄŸi uzman bir hekimi dinlemek zorundadır.

Kurul, bu Kanunda yazılı görevlerle sınırlı olmak kaydıyla, mahkemelerden intikal eden ve bilirkiÅŸi sıfatıyla rapor düzenlenmesi talep edilen dava dosyaları hakkında, gerekli incelemeleri yaparak görüÅŸ bildirir. Mahkemeler, bahse konu dosyalar için belirlediÄŸi bilirkiÅŸi ücretini kurul üyelerine iletilmek üzere Kuruma gönderir.

Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulunun hizmetlerini ifa etmesi için gerekli sekretarya iÅŸlemleri Kurumca yerine getirilir. Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulunun görev, yetki, çalışma usûl ve esasları ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Kurumun denetleme ve kontrol yetkisi

MADDE 59- Bu Kanunun uygulanmasına iliÅŸkin iÅŸlemlerin denetimi, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiÅŸ memurları eliyle yürütülür. Askerî iÅŸyerlerine ait sigorta iÅŸlemlerinin denetim ve kontrolü, askerî iÅŸ müfettiÅŸleri tarafından da yapılabilir.

Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiÅŸ memurlarının görevleri sırasında tespit ettikleri Kurum alacağını doÄŸuran olay ve bu olaya iliÅŸkin iÅŸlemler, yemin hariç her türlü delile dayandırılabilir. Bunlar tarafından düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir. Ä°ÅŸverenler ve sigortalılar ile iÅŸyeri sahipleri, tasfiye ve iflâs idaresinin memurları, iÅŸle ilgili gerçek ve tüzel kiÅŸiler, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiÅŸ memurlarına bilgi verilmek üzere çaÄŸrıldıkları zaman gelmek, gerekli olan defter, belge ve delilleri getirip göstermek ve vermek, görevlerini yapmak için her türlü kolaylığı saÄŸlamak ve bu yoldaki isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmekle yükümlüdürler. Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiÅŸ memurları görevlerini yaparken, tüm kamu görevlileri gerekli kolaylığı gösterir ve yardımcı olurlar.

Bu Kanunun uygulanması bakımından, Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiÅŸ memurları, 4857 sayılı Ä°ÅŸ Kanununda belirtilen denetim, teftiÅŸ ve kontrol yetkisini de haizdir.

Ä°haleli iÅŸler ile özel bina inÅŸaatı iÅŸyerleri iÅŸverenlerine, Kuruma prim borçlarının bulunmadığını gösteren iliÅŸiksizlik belgesinin verilmesinde, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Malî MüÅŸavirlik ve Yeminli Malî MüÅŸavirlik Kanununa göre yetki verilmiÅŸ serbest muhasebeci malî müÅŸavirler ile yeminli malî müÅŸavirler tarafından iÅŸyeri kayıtlarının incelenmesi sonucunda Kuruma bildirildiÄŸi tespit edilen iÅŸçilik tutarlarının uygunluÄŸu, Kurumun denetim yetkisi saklı kalmak kaydıyla, esas alınabilir.

Usûl ve esasları Kurumca belirlenmiÅŸ hesaplama yöntemine uygun olarak serbest muhasebeci malî müÅŸavirler ile yeminli malî müÅŸavirlerce düzenlenen rapor ile Kuruma yeterli iÅŸçilik bildirilmediÄŸi anlaşılan iÅŸyeri ve iÅŸverenlerinin, tespit edilen fark iÅŸçilik tutarı üzerinden hesaplanacak prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarını 102 nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi ile (e) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca verilecek idarî para cezaları ile birlikte ödemeleri kaydıyla iliÅŸiksizlik belgesi verilebilir.

Kurumca belirlenen usûl ve esaslara aykırı hareket ederek Kurum zararına sebebiyet verdiÄŸi anlaşılan serbest muhasebeci malî müÅŸavirler ile yeminli malî müÅŸavirler tarafından düzenlenen raporlar dikkate alınmaz ve bunların daha sonra düzenleyecekleri raporlar Kurumca iÅŸleme konulmaz. GerçeÄŸe aykırı rapor düzenleyen serbest muhasebeci malî müÅŸavirler ile yeminli malî müÅŸavirler, Kurumun bu nedenle uÄŸradığı zarardan iÅŸverenle birlikte müÅŸtereken ve müteselsilen sorumlu olup, bunlar hakkında, genel hükümlere göre Kurumun takip hakkı saklıdır. Meslek mensupları, iÅŸverenlerin devamlı iÅŸyerlerinin sigortalıları ile yaptıkları iÅŸler ile Kurumda tescil edilmemiÅŸ veya tescil edilmiÅŸ olmakla birlikte iÅŸçilik bildiriminde bulunulmamış olan yukarıdaki iÅŸler hakkında inceleme yapamazlar.

Kamu idarelerinin denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurları, kendi mevzuatı gereÄŸince iÅŸyerlerinde yapacakları soruÅŸturma, denetim ve incelemeler sırasında, çalıştırılanların sigortalı olup olmadığını da tespit ederek, sigortasız çalıştırılanları Kuruma bildirmek zorundadır. Bu kurumlar ayrıca kendi mevzuatları gereÄŸince yaptıkları inceleme ve tespitler sırasında bu Kanuna göre sigortalı sayılanların prime esas kazançlarının veya sigortalı gün sayılarının eksik bildirilmesi sonucunu doÄŸuran tespitlerini de en geç bir ay içinde Kuruma bildirirler. Kurum bu bildirimleri esas almak üzere gerekli yasal iÅŸlemi yapar. Ä°lgililerin itiraz hakları saklıdır.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Genel SaÄŸlık Sigortası Hükümleri

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Kapsamdaki KiÅŸiler ve Tescili

Genel sağlık sigortalısı sayılanlar

MADDE 60- YerleÅŸim yeri Türkiye'de olan kiÅŸilerden;

a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının;

1) (a) ve (c) bentleri gereğince sigortalı sayılan kişiler,

2) (b) bendi gereğince sigortalı sayılan kişiler,

b) İsteğe bağlı sigortalı olan kişiler,

c) Yukarıdaki (a) ve (b) bentlerine göre sigortalı sayılmayanlardan;

1) 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Ödeme Gücü Olmayan VatandaÅŸların Tedavi Giderlerinin YeÅŸil Kart Verilerek Devlet Tarafından Karşılanması Hakkında Kanun kapsamında yeÅŸil kart verilen kiÅŸiler,

2) Vatansızlar ve sığınmacılar,

3) 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını DoldurmuÅŸ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk VatandaÅŸlarına Aylık BaÄŸlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kiÅŸiler,

4) 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı Ä°stiklal Madalyası VerilmiÅŸ Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Åžeref Aylığı BaÄŸlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre ÅŸeref aylığı alan kiÅŸiler,

5) 28/5/1986 tarihli ve 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının BaÄŸlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kiÅŸiler,

6) 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık BaÄŸlanması Hakkında Kanun hükümlerine göre aylık alan kiÅŸiler,

7) 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz faydalanan kiÅŸiler,

8) Harp malûllüÄŸü aylığı alanlar ile Terörle Mücadele Kanunu kapsamında aylık alanlar,

9) 18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen kiÅŸiler,

d) Oturma izni almış yabancı ülke vatandaÅŸlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan kiÅŸiler,

e) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Ä°ÅŸsizlik Sigortası Kanunu gereÄŸince iÅŸsizlik ödeneÄŸinden yararlandırılan kiÅŸiler,

f) Bu Kanun veya bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına göre gelir veya aylık baÄŸlanmış olan kiÅŸiler,

g) Yukarıdaki bentlerin dışında kalan ve baÅŸka bir ülkede saÄŸlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan kiÅŸiler,

genel sağlık sigortalısı sayılır.

6 ncı maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (f), (g), (h), (ı), (j) ve (k) bentlerinde sayılanların öncelikle, genel saÄŸlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸi olup olmadığına bakılır. Genel saÄŸlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸi ise tescili yapılmaz. Aksi takdirde birinci fıkra hükümlerinden durumuna uyan bende göre genel saÄŸlık sigortalısı sayılır. Birinci fıkranın (f) bendi kapsamında gelir alması nedeniyle genel saÄŸlık sigortalısı sayılanlar, aynı zamanda diÄŸer bentler gereÄŸi de genel saÄŸlık sigortalısı sayılması halinde (f) bendi dışındaki bentler kapsamında genel saÄŸlık sigortalısı sayılır.

6 ncı maddenin birinci fıkrasının (d), (e) ve (l) bentleri kapsamında olanlar, ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hükümlü ve tutuklular, kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliÄŸin bulunduÄŸu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaÅŸlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleÅŸmeli personelden, bulunduÄŸu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduÄŸunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleÅŸmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri çerçevesinde ve temsilciliÄŸin bulunduÄŸu ülkenin kamu düzeninin zorunlu kıldığı hallerde, bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı olanlar, birinci fıkranın (d) bendi kapsamına girenler Türkiye'de bir yıldan kısa süreyle yerleÅŸik olması halinde genel saÄŸlık sigortalısı ve genel saÄŸlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸi sayılmazlar.

Birinci fıkranın (d) ve (g) bentlerinin uygulanmasında evli olanlar için, eÅŸlerden hangisinin bu maddeye göre genel saÄŸlık sigortalısı, hangisinin bakmakla yükümlü olunan kiÅŸi olacağının tespiti kendi tercihlerine bırakılır. DiÄŸer bentler gereÄŸi eÅŸlerin her ikisinin de genel saÄŸlık sigortalılık ÅŸartlarının oluÅŸması halinde her ikisi de ayrı ayrı genel saÄŸlık sigortalısı sayılır.

Genel sağlık sigortalılığının başlangıcı, bildirimi ve tescili

MADDE 61- Genel saÄŸlık sigortalılığı baÅŸlangıcının tespiti ve tescil iÅŸlemleri aÅŸağıdaki hükümlere göre yürütülür. 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının;

a) (a) ve (b) bentlerinde sayılanlar; sigortalı veya isteğe bağlı sigortalı olarak tescil edildikleri tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı sayılır ve ayrıca bir bildirime gerek olmaksızın tescil edilmiş sayılır.

b) (c) bendinde sayılanlar; ilgili mevzuatları gereÄŸi yeÅŸil kart aldıkları, aylığa hak kazandıkları, vatansız ve sığınmacı sayıldıkları, korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretsiz yararlanmaya baÅŸladıkları tarihten itibaren genel saÄŸlık sigortalısı sayılır ve ilgili kurumların kapsama alınan tarihten itibaren bir ay içinde verecekleri genel saÄŸlık sigortası giriÅŸ bildirgesi ile tescil edilirler.

c) (d) bendinde sayılanlar; Türkiye'deki yerleÅŸim süresinin bir yılı geçtiÄŸi tarihten itibaren genel saÄŸlık sigortalısı sayılır ve bu tarihten itibaren bir ay içinde verecekleri genel saÄŸlık sigortası giriÅŸ bildirgesi ile tescil edilirler.

d) (e) bendinde sayılanlar, iÅŸsizlik ödeneÄŸinden yararlanmaya baÅŸladıkları tarihten itibaren genel saÄŸlık sigortalısı sayılır ve Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu tarafından iÅŸsizlik ödeneÄŸinin baÄŸlandığı tarihten itibaren bir ay içinde vereceÄŸi genel saÄŸlık sigortası giriÅŸ bildirgesi ile tescil edilirler.

e) (f) bendinde sayılanlar; gelir veya aylıktan yararlanmaya başladıkları tarihten itibaren genel sağlık sigortalısı sayılır ve ayrıca bir bildirime gerek olmaksızın tescil edilmiş sayılır.

f) (g) bendinde sayılanlar; diÄŸer bentlere göre genel saÄŸlık sigortalısı olmadıkları tarihten itibaren genel saÄŸlık sigortalısı sayılır ve bu tarihten itibaren bir ay içinde verecekleri genel saÄŸlık sigortası giriÅŸ bildirgesi ile tescil edilirler.

60 ıncı madde gereÄŸi genel saÄŸlık sigortalısı sayılanların çocukları, ana ya da babanın tescil edilmiÅŸ olmasına bakılmaksızın ve ayrıca bir iÅŸleme gerek olmaksızın 18 yaşına kadar genel saÄŸlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸi olarak saÄŸlık hizmetlerinden ve diÄŸer haklardan yararlandırılır. 18 yaşından küçük çocuÄŸun ana ve babası da yok ise 18 yaşına kadar 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (7) numaralı alt bendi kapsamında primi Devlet tarafından ödenmek üzere genel saÄŸlık sigortalısı sayılır.

60 ıncı madde gereÄŸi genel saÄŸlık sigortalısı iken durumunda deÄŸiÅŸiklik olan kiÅŸilerden, aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendine veya (g) bendi kapsamına giren kiÅŸiler durumlarında deÄŸiÅŸiklik olduÄŸu tarihten itibaren en geç bir ay içinde 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Kanun gereÄŸi yeÅŸil kart veren kuruma baÅŸvurmak zorundadır. Bu kiÅŸilere yeÅŸil kart verilmemesi halinde deÄŸiÅŸiklik olduÄŸu tarihten baÅŸlamak üzere (g) bendi kapsamında genel saÄŸlık sigortalısı sayılırlar.

Genel saÄŸlık sigortalılığı, yerleÅŸim yerinin Türkiye olmadığı veya 60 ıncı maddenin üçüncü fıkrası gereÄŸi genel saÄŸlık sigortası kapsamı dışına çıkılan tarihten itibaren sona erer.

Bu maddede belirtilen genel saÄŸlık sigortası giriÅŸ bildirgesini süresi içinde vermeyenler hakkında 102 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine göre idarî para cezası uygulanır.

Genel saÄŸlık sigortası giriÅŸ bildirgesinin içerik ve ÅŸekli ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile bunlardan yararlanma

MADDE 62- Bu Kanun gereÄŸince genel saÄŸlık sigortasından saÄŸlanacak saÄŸlık hizmetlerinden ve diÄŸer haklardan yararlanmak, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler için bir hak, Kurum için ise bu hizmet ve hakların finansmanını saÄŸlamak bir yükümlülüktür.

SaÄŸlık hizmetlerinden ve diÄŸer haklardan genel saÄŸlık sigortalısı ile bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler yararlandırılır.

Bu Kanun kapsamındaki kişilere sağlanacak sağlık hizmetleri ve diğer haklar ile kişilerden alınan primlerin tutarı arasında ilişki kurulamaz.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Sağlanan Sağlık Hizmetleri ve Diğer Haklar

Finansmanı saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri ve süresi

MADDE 63- Genel saÄŸlık sigortalısının ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin saÄŸlıklı kalmalarını; hastalanmaları halinde saÄŸlıklarını kazanmalarını; iÅŸ kazası ile meslek hastalığı, hastalık ve analık sonucu tıbben gerekli görülen saÄŸlık hizmetlerinin karşılanmasını, iÅŸ göremezlik hallerinin ortadan kaldırılmasını veya azaltılmasını temin etmek amacıyla Kurumca finansmanı saÄŸlanacak saÄŸlık hizmetleri ÅŸunlardır:

a) KiÅŸilerin hastalanmalarına bakılmaksızın kiÅŸiye yönelik koruyucu saÄŸlık hizmetleri ile insan saÄŸlığına zararlı madde bağımlılığını önlemeye yönelik koruyucu saÄŸlık hizmetleri.

b) KiÅŸilerin hastalanmaları halinde ayakta veya yatarak; hekim tarafından yapılacak muayene, hekimin göreceÄŸi lüzum üzerine teÅŸhis için gereken klinik muayeneler, laboratuvar tetkik ve tahlilleri ile diÄŸer tanı yöntemleri, konulan teÅŸhise dayalı olarak yapılacak tıbbî müdahale ve tedaviler, hasta takibi ve rehabilitasyon hizmetleri, organ, doku ve kök hücre nakline ve hücre tedavilerine yönelik saÄŸlık hizmetleri, acil saÄŸlık hizmetleri, ilgili kanunları gereÄŸince saÄŸlık meslek mensubu sayılanların hekimlerin kararı üzerine yapacakları tıbbî bakım ve tedaviler.

c) Analık sebebiyle ayakta veya yatarak; hekim tarafından yapılacak muayene, hekimin göreceÄŸi lüzum üzerine teÅŸhis için gereken klinik muayeneler, doÄŸum, laboratuvar tetkik ve tahlilleri ile diÄŸer tanı yöntemleri, konulan teÅŸhise dayalı olarak yapılacak tıbbî müdahale ve tedaviler, hasta takibi, rahim tahliyesi, tıbbî sterilizasyon ve acil saÄŸlık hizmetleri, ilgili kanunları gereÄŸince saÄŸlık meslek mensubu sayılanların hekimlerin kararı üzerine yapacakları tıbbî bakım ve tedaviler.

d) KiÅŸilerin hastalanmaları halinde ayakta veya yatarak; ağız ve diÅŸ muayenesi, diÅŸ hekiminin göreceÄŸi lüzum üzerine ağız ve diÅŸ hastalıklarının teÅŸhisi için gereken klinik muayeneler, laboratuvar tetkik ve tahlilleri ile diÄŸer tanı yöntemleri, konulan teÅŸhise dayalı olarak yapılacak tıbbî müdahale ve tedaviler, diÅŸ çekimi, konservatif diÅŸ tedavisi ve kanal tedavisi, hasta takibi, travmaya ve onkolojik tedaviye baÄŸlı protez uygulamaları, ağız ve diÅŸ hastalıkları ile ilgili acil saÄŸlık hizmetleri, 18 yaşını doldurmamış kiÅŸilerin ortodontik diÅŸ tedavileri ile 18 yaşını doldurmamış veya 45 yaşından gün almış kiÅŸilerin diÅŸ protezlerinin 72 nci maddeye göre belirlenen tutarının % 50'si.

e) Evli olmakla birlikte çocuk sahibi olmayan genel saÄŸlık sigortalısı kadın ise kendisinin, erkek ise karısının;

1) Yapılan tıbbî tedavileri sonrasında normal tıbbî yöntemlerle çocuk sahibi olamadığının ve ancak yardımcı üreme yöntemi ile çocuk sahibi olabileceÄŸinin Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmet sunucuları saÄŸlık kurulları tarafından tıbben mümkün görülmesi,

2) 23 yaşından büyük, 39 yaşından küçük olması,

3) Son üç yıl içinde diÄŸer tedavi yöntemlerinden sonuç alınamamış olduÄŸunun Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmet sunucuları saÄŸlık kurulları tarafından belgelenmesi,

4) Uygulamanın yapıldığı tıbbî merkezin Kurum ile sözleÅŸme yapmış olması,

5) En az beÅŸ yıldır genel saÄŸlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kiÅŸi olup, 900 gün genel saÄŸlık sigortası prim gün sayısının olması,

ÅŸartlarının birlikte gerçekleÅŸmesi halinde en fazla iki deneme ile sınırlı olmak üzere yardımcı üreme yöntemi tedavileri ile bir hastalığın tedavisinin baÅŸka tıbbî bir yöntemle mümkün olmaması ve Kurumca yetkilendirilen saÄŸlık hizmet sunucuları saÄŸlık kurulları tarafından tıbben zorunlu görülmesi halinde yardımcı üreme yöntemi tedavileri.

f) Yukarıdaki bentler gereÄŸince saÄŸlanacak saÄŸlık hizmetleriyle ilgili teÅŸhis ve tedavileri için gerekli olabilecek kan ve kan ürünleri, kemik iliÄŸi, aşı, ilaç, ortez , protez, tıbbî araç ve gereç, kiÅŸi kullanımına mahsus tıbbî cihaz, tıbbî sarf, iyileÅŸtirici nitelikteki tıbbî sarf malzemelerinin saÄŸlanması, takılması, garanti süresi sonrası bakımı, onarılması ve yenilenmesi hizmetleri.

Kurum, finansmanı saÄŸlanacak saÄŸlık hizmetlerinin teÅŸhis ve tedavi yöntemleri ile (f) bendinde belirtilen saÄŸlık hizmetlerinin türlerini, miktarlarını ve kullanım sürelerini SaÄŸlık Bakanlığının görüÅŸünü alarak belirlemeye yetkilidir. Kurum, bu amaçla bilimsel komisyonlar kurar, ulusal ve uluslararası tüzel kiÅŸilerle iÅŸbirliÄŸi yapabilir.

60 ıncı maddede sayılan genel saÄŸlık sigortalısı sayılma ÅŸartlarının yitirilmesi halinde, devam etmekte olan tedavi nedeniyle saÄŸlanacak saÄŸlık hizmetleri kiÅŸinin iyileÅŸmesine kadar sürer.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, SaÄŸlık Bakanlığının görüÅŸü üzerine Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Kurumca sağlanmayacak sağlık hizmetleri

MADDE 64- Kurumca sağlanmayacak sağlık hizmetleri şunlardır:

a) Vücut bütünlüÄŸünü saÄŸlamak amacıyla yapılan ve iÅŸ kazası ile meslek hastalığına, kazaya, hastalıklara veya konjenital nedenlere baÄŸlı olarak ortaya çıkan durumlarda yapılacak saÄŸlık hizmetleri dışında estetik amaçlı yapılan her türlü saÄŸlık hizmeti ile estetik amaçlı ortodontik diÅŸ tedavileri.

b) Sağlık Bakanlığınca izin veya ruhsat verilmeyen sağlık hizmetleri ile Sağlık Bakanlığınca tıbben sağlık hizmeti olduğu kabul edilmeyen sağlık hizmetleri.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar SaÄŸlık Bakanlığının uygun görüÅŸü alınarak, Kurumca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yol gideri, gündelik ve refakatçi giderleri

MADDE 65- Hekimin veya diÅŸ hekiminin muayene veya tedavi sonrası tıbben göreceÄŸi lüzum üzerine genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin saÄŸlık hizmetinden yararlanmaları için muayene ve tedavi edildikleri yerleÅŸim yeri dışına yapılan sevkinde, ayakta tedavilerde kendisinin ve bir kiÅŸi ile sınırlı olmak üzere refakatçisinin gidiÅŸ ve dönüÅŸ yol gideri ve gündelikleri; yatarak tedavilerde ise gidiÅŸ ve dönüÅŸ tarihleri için gündelikleri ile yol gideri Kurumca karşılanır.

Genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin yatarak tedavileri sırasında, hekimin veya diÅŸ hekiminin tıbben göreceÄŸi lüzum üzerine yanında kalan refakatçinin yatak ve yemek giderleri bir kiÅŸi ile sınırlı olmak üzere Kurumca karşılanır.

Yurt içinde veya yurt dışına yapılan sevkler nedeniyle ödenecek gündelik, yol, yatak ve yemek giderlerinin tutarı 72 nci maddede belirtilen SaÄŸlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu tarafından belirlenir.

Sürekli iÅŸ göremezlik veya malûllük durumlarının tespiti, kontrolü veya periyodik saÄŸlık muayenesi amacıyla yapılan saÄŸlık hizmeti giderleri ile yol ve gündelik giderleri de bu madde hükümlerine göre ödenir.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yurt dışında tedavi

MADDE 66 - 63 üncü maddede sayılan saÄŸlık hizmetlerinin yurt içindeki saÄŸlık hizmet sunucularından saÄŸlanması esastır. Ancak;

a) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde sayılan genel saÄŸlık sigortalılarından; iÅŸverenleri tarafından Kurumca belirlenen usûle uygun olarak veya kamu idareleri için özel mevzuatlarında belirtilen usûle uygun olarak geçici görevle yurt dışına gönderilenlere, acil hallerde,

b) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (1) numaralı alt bendinde sayılan genel saÄŸlık sigortalılarından; iÅŸverenleri tarafından Kurumca belirlenen usûle uygun olarak veya kamu idareleri için özel mevzuatlarında belirtilen usûle uygun olarak sürekli görevle yurt dışına gönderilenler ile bunların yurt dışında birlikte yaÅŸadıkları bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere,

c) SaÄŸlık Bakanlığının uygun görüÅŸü üzerine yurt içinde tedavisi mümkün olmadığı tespit edilen kiÅŸilerin,

sağlık hizmetleri yurt dışında sağlanır.

Ancak, yukarıdaki fıkranın (a) ve (b) bentleri gereÄŸi yurt dışında saÄŸlanan saÄŸlık hizmetlerinin Kurumca karşılanacak bedelleri, yurt içinde sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmet sunucularına ödenen tutarı geçemez . Bu tutarı aÅŸan kısım iÅŸverenler tarafından ödenir. Uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri hükümleri saklıdır.

Bakanlar Kurulu kararı ile birlik halinde ya da kamu idarelerinin yetkili makamlarınca yurt dışına askerî veya güvenlik amaçlı görevlendirilenlerin, bu Kanun kapsamına giren saÄŸlık hizmetlerinin saÄŸlanması ile bu hizmetlere iliÅŸkin giderlerin yurt içindeki sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucularına ödenen tutarı aÅŸan kısmı, kurumlarınca karşılanır.

Kurum, birinci fıkranın (a) ve (b) bentleri kapsamındaki kiÅŸilerin saÄŸlık hizmetlerini, bu kiÅŸilerin geçici veya sürekli görev süresince genel saÄŸlık sigortası için Kuruma ödenen prim tutarını geçmemek kaydıyla, ilgili ülkede saÄŸlık sigortası yaptırmak suretiyle de saÄŸlayabilir.

Birinci fıkranın (c) bendi gereÄŸince yurt dışına sevk edilen kiÅŸilerin saÄŸlık hizmeti bedelinin tümü ödenir. Ancak bu tutar varsa Kurumun yurt dışında sevke konu tedaviye iliÅŸkin sözleÅŸmeli olduÄŸu saÄŸlık hizmet sunucularına ödenen tutarı geçemez . Bu kiÅŸilerin 65 inci madde hükümlerine göre yapılacak giderleri ayrıca karşılanır.

Yukarıdaki haller dışında, yurt dışında saÄŸlık hizmetlerine iliÅŸkin giderler Kurumca ödenmez.

Bu maddenin uygulanmasında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olması nedeniyle genel saÄŸlık sigortalısı sayılanların daimi olarak altı aydan fazla süreyle yurt dışında görevlendirilmeleri durumu, sürekli görevle yurt dışına gönderilme sayılır.

Kamu idarelerinde çalışan sigortalılar dışında 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki sigortalıların geçici veya sürekli görevlendirilmesine iliÅŸkin usûller ve süreler ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, ilgili Bakanlıkların görüÅŸü alınarak Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Şartları ve Katılım Payı

Sağlık hizmetlerinden yararlanma şartları

MADDE 67- 18 yaşını doldurmamış olan kiÅŸiler, tıbben baÅŸkasının bakımına muhtaç olan kiÅŸiler, acil haller, iÅŸ kazası ile meslek hastalığı halleri, bildirimi zorunlu bulaşıcı hastalıklar, 63 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri gereÄŸince saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri, 75 inci maddede sayılan afet ve savaÅŸ ile grev ve lokavt hali hariç olmak üzere saÄŸlık hizmetlerinden ve diÄŸer haklardan yararlanabilmek için;

a) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (f) bendi hariç diÄŸer bentleri gereÄŸi genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin, saÄŸlık hizmeti sunucusuna baÅŸvurduÄŸu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel saÄŸlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması,

b) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendi ile (b), (d) ve (g) bentlerine tâbi olan genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin yukarıdaki bentte sayılan ÅŸartla birlikte, saÄŸlık hizmeti sunucusuna baÅŸvurduÄŸu tarihte kısa ve uzun vadeli sigorta primleri dahil genel saÄŸlık sigortası prim borcunun bulunmaması,

şarttır.

Ayrıca genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin saÄŸlık hizmetlerinden ve diÄŸer haklardan yararlanabilmeleri için saÄŸlık hizmet sunucularına baÅŸvurduklarında acil haller hariç olmak üzere (acil hallerde ise acil halin sona ermesinden sonra); nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, evlenme cüzdanı, pasaport veya Kurum tarafından verilen resimli saÄŸlık kartı belgelerinden birinin gösterilmesi zorunludur.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Katılım payı alınması

MADDE 68- 63 üncü maddede sayılan saÄŸlık hizmetlerinden katılım payı alınacak olanlar ÅŸunlardır:

a) Ayakta tedavide hekim ve diÅŸ hekimi muayenesi.

b) Ortez , protez, iyileÅŸtirme araç ve gereçleri.

c) Ayakta tedavide saÄŸlanan ilaçlar.

Katılım payı, birinci fıkranın (a) bendindeki saÄŸlık hizmetleri için 2 Yeni Türk Lirası olarak uygulanır. Katılım payı, (b) ve (c) bendindeki saÄŸlık hizmetleri için gereksiz kullanımı azaltma, saÄŸlık hizmetlerinin niteliÄŸi itibarıyla hayati öneme sahip olup olmaması, kiÅŸilerin prime esas kazançlarının, gelir ve aylıklarının tutarı ve benzeri ölçütler dikkate alınarak % 10 ilâ % 20 oranları arasında olmak üzere Kurumca belirlenir. Birinci fıkranın (a) bendindeki saÄŸlık hizmetleri için belirlenen katılım payı tutarı, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden deÄŸerleme oranı kadar her yıl artırılır. Birinci fıkranın (a) bendi gereÄŸi belirlenen katılım payını, birinci basamak saÄŸlık hizmet sunucularında yapılan muayenelerde almamaya ya da daha düÅŸük tutarlarda belirlemeye Kurum yetkilidir.

Ä°kinci fıkrada belirtilen katılım payı tutarı ve oranları, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin sevk zincirine uymadan, diÄŸer basamaktaki saÄŸlık hizmet sunucularına doÄŸrudan müracaatları halinde % 50 oranında artırılarak uygulanır.

Genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin birinci fıkranın (b) bendi gereÄŸi ödeyecekleri katılım payının tutarı, saÄŸlık hizmetinin alındığı tarihteki asgarî ücretin % 75'ini geçemez .

63 üncü maddenin birinci fıkrasının (e) bendi gereÄŸince saÄŸlanan ve bir hastalığın tedavisinin baÅŸka tıbbî bir yöntemle mümkün olmaması nedeniyle yapılacak yardımcı üreme yöntemi tedavisi dışındaki, yardımcı üreme yöntemi tedavisinde katılım payı ilk denemede % 30, ikinci denemede % 25 oranında uygulanır. Ancak katılım payında dördüncü fıkra gereÄŸi uygulanan üst limit dikkate alınmaz.

60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentleri gereÄŸi genel saÄŸlık sigortalısı sayılanlar ile bunların bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin ödemiÅŸ oldukları katılım payları, talepleri halinde, 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal YardımlaÅŸma ve Dayanışmayı TeÅŸvik Kanunu hükümlerine göre kendilerine geri ödenir.

Katılım paylarını, gelir veya aylık alan kiÅŸilerin gelir veya aylıklarından, çalışanların ücret veya maaÅŸlarından mahsup edilmek suretiyle tahsile ve katılım paylarının ödenme usûlünü belirlemeye Kurum yetkilidir. SözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucularına, tahsil ettikleri katılım payı düÅŸüldükten sonra kalan tutar ödenir.

Katılım paylarının hesaplanmasında 72 nci maddeye göre tespit edilen saÄŸlık hizmeti tutarları esas alınır. Kurumca belirlenen katılım paylarını tahsil etmeyen saÄŸlık hizmet sunucularına 102 nci maddenin (j) bendi gereÄŸince idarî para cezası uygulanır.

Katılım paylarının ödenme usûlleri ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Katılım payı alınmayacak haller, sağlık hizmetleri ve kişiler

MADDE 69- 68 inci maddede sayılan sağlık hizmetlerinden katılım payı alınmayacak haller, sağlık hizmetleri ve kişiler şunlardır:

a) Ä°ÅŸ kazası ile meslek hastalığı halleri ile askerî tatbikat ve manevralarda saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri.

b) 75 inci maddede yer alan afet ve savaş hali nedeniyle sağlanan sağlık hizmetleri.

c) Aile hekimi muayeneleri ve kiÅŸiye yönelik koruyucu saÄŸlık hizmetleri.

d) SaÄŸlık kurulu raporu ile belgelendirilmek ÅŸartıyla; Kurumca belirlenen kronik hastalıklar ve hayati önemi haiz 68 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki saÄŸlık hizmetleri ile organ nakli.

e) Kontrol muayeneleri.

f) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c ) bendinin (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı alt bentleri kapsamında sayılanlar, vazife malûlleri ile 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (d) ve (e) bentlerinde sayılanlar.

Bu madde gereğince katılım payı alınmayacak sağlık hizmetlerini tek tek veya gruplandırarak tespite Kurum yetkilidir.

Hizmet basamakları ve sevk zinciri

MADDE 70- Bu Kanunun uygulanması bakımından saÄŸlık hizmeti sunucuları birinci, ikinci ve üçüncü basamak olarak SaÄŸlık Bakanlığı tarafından sınıflandırılır. Bu basamaklar ve saÄŸlık hizmet sunucuları arasında sevk zinciri; tanı, ön tanı, hekimlerin ve diÅŸ hekimlerinin uzmanlıkları dikkate alınmak suretiyle tüm yurtta veya il ya da ilçe bazında SaÄŸlık Bakanlığının görüÅŸü alınarak Kurum tarafından belirlenir. Aile hekimleri birinci basamak hizmet sunucuları içinde yer alır.

Kurumca saÄŸlık hizmetlerinin saÄŸlanabilmesi için, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler sevk zinciri kurallarına uygun hareket etmek zorundadır.

Ä°ÅŸ kazası ile meslek hastalığı, afet ve savaÅŸ hali ile acil haller dışında, sevk zincirine uyulmadan genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler tarafından sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucularına yapılan baÅŸvurular sonucu alınan saÄŸlık hizmetlerinin 72 nci madde gereÄŸi belirlenen tutarının % 70'i Kurumca ödenir. Aradaki fark, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler tarafından ödenir.

Kimlik tespiti ve acil haller

MADDE 71- SaÄŸlık hizmeti sunucuları, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere saÄŸlık hizmeti sunumu aÅŸamasında (acil hallerde ise acil halin sona ermesinden sonra), 67 nci maddenin ikinci fıkrasında sayılan belgeleri ve bu belgelerin baÅŸvuran kiÅŸiye ait olup olmadığını kontrol etmek zorundadır. Bu zorunluluÄŸu yerine getirmeyen saÄŸlık hizmet sunucuları hakkında 102 nci maddenin birinci fıkrasının (ı) bendi gereÄŸi idarî para cezası uygulanır.

Genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin kendi adına bir baÅŸkasının saÄŸlık hizmeti almasını veya Kurumdan haksız bir menfaat temin etmesini saÄŸlaması yasaktır. Bu fiilleri iÅŸleyenlerden Kurumun uÄŸradığı zararın iki katı kanunî faiziyle birlikte müÅŸtereken ve müteselsilen tahsil edilir ve ilgililer hakkında 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

Bu Kanunun uygulamasında acil hallerin ve acil saÄŸlık hizmetlerinin neler olduÄŸuna, hangi yöntem ve ölçütlerle tespit edileceÄŸine iliÅŸkin hususlar, SaÄŸlık Bakanlığının uygun görüÅŸü üzerine Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Malî ve ÇeÅŸitli Hükümler

SaÄŸlık hizmetlerinin ödenecek bedellerinin belirlenmesi

MADDE 72- 63 üncü madde hükümlerine göre saÄŸlanan saÄŸlık hizmetlerinin ve 65 inci madde gereÄŸi ödenecek gündelik, yol, yatak ve yemek giderlerinin Kurumca ödenecek bedellerini; saÄŸlık hizmetinin sunulduÄŸu il ve basamak, saÄŸlık hizmetlerinin maliyeti, Devletin doÄŸrudan veya dolaylı olarak saÄŸlamış olduÄŸu sübvansiyonlar, saÄŸlık hizmetinin niteliÄŸi itibariyle hayati öneme sahip olup olmaması, kanıta dayalı tıp uygulamaları, teÅŸhis ve tedavi maliyetini esas alan maliyet-etkililik ölçütleri ve genel saÄŸlık sigortası bütçesi dikkate alınmak suretiyle, her bir saÄŸlık hizmeti için belirlemeye SaÄŸlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu yetkilidir.

Komisyon; Maliye Bakanlığını, SaÄŸlık Bakanlığını, Devlet Planlama TeÅŸkilatı MüsteÅŸarlığını, Hazine MüsteÅŸarlığını ve Kurumu temsilen toplam beÅŸ üyeden oluÅŸur. Komisyon kararlarını yılı merkezî yönetim bütçesi yönünden Maliye Bakanlığının görüÅŸünü almak suretiyle salt çoÄŸunluk ile alır; kararlar Resmî Gazetede yayımlanır. Komisyonca gerekli görülen hallerde saÄŸlık hizmetlerinin türlerine göre birden fazla alt komisyon kurulabilir. Komisyonun sekretarya iÅŸlemleri Kurumca yerine getirilir.

SaÄŸlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonuna iÅŸtirak edenlere, ayda iki defadan fazla olmamak üzere katıldıkları her toplantı günü için (3000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpılarak bulunacak tutarı üzerinden toplantı ücreti ödenir. Komisyon çalışmaları ile ilgili her türlü giderler Kurumca ödenir.

Kurum, Komisyon adına çalışmalarına baÅŸlamadan önce Yüksek ÖÄŸretim Kurulunun, Türk Tabipleri BirliÄŸinin, Türk DiÅŸ Hekimleri BirliÄŸinin, Türk Eczacıları BirliÄŸinin, Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸinin, Türkiye Sigorta ve Reasürans Åžirketleri BirliÄŸinin, Türkiye Ä°ÅŸveren Sendikaları Konfederasyonunun, en fazla üyeye sahip ilk üç iÅŸçi ve kamu çalışanları konfederasyonunun, en fazla üyeye sahip Optisyenlik DerneÄŸinin, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonunun, en fazla üyeye sahip özel saÄŸlık kurum ve kuruluÅŸları dernekleri veya federasyonlarının, en fazla üyeye sahip özel polikliniklerin dernek veya federasyonlarının, en fazla üyeye sahip özel tıbbî malzeme üretici veya ithalatçıları dernekleri veya federasyonlarının, en fazla üyeye sahip tıp uzmanlık derneklerinin ve Komisyonca uygun görülecek diÄŸer kurum ve kuruluÅŸların görüÅŸlerini alır. Ä°lgili kurumlar bir ay içinde görüÅŸlerini göndermek zorundadır. Komisyon çalışmalarının baÅŸlangıcında, bu kurumların temsilcilerinin katılımı ile oluÅŸturulacak toplantıda görüÅŸlerini sözlü olarak da dinler.

SaÄŸlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonunun çalışmasına, görev ve yetkileri ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Komisyon üyesi kurumların görüÅŸleri alınarak Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

SaÄŸlık hizmetlerinin saÄŸlanma yöntemi ve saÄŸlık giderlerinin ödenmesi

MADDE 73- Bu Kanuna göre saÄŸlık hizmetleri, Kurum ile yurt içindeki veya yurt dışındaki saÄŸlık hizmeti sunucuları arasında yapılan sözleÅŸmeler yoluyla ve/veya bu Kanun hükümlerine uygun olarak genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin sözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucularından satın aldıkları saÄŸlık hizmeti giderlerinin ödenmesi suretiyle saÄŸlanır.

Kurum, saÄŸlık hizmet sunucularının sözleÅŸme baÅŸvurularının deÄŸerlendirilmesinde, sonuçlandırılmasında ve uygulanmasında saÄŸlık hizmeti sunucuları arasında; sözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucularından satın aldıkları saÄŸlık hizmeti giderlerinin ödenmesi aÅŸamasında ise genel saÄŸlık sigortalıları ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler arasında tarafsızlık, hakkaniyet ve açıklık ilkelerine uymak ve bunun uygulandığının izlenebileceÄŸi bir sistem kurmak ve tıbbî etik ve deontoloji kurallarına uygunluÄŸu aramak zorundadır.

Kurum, provizyon iÅŸlemlerini yürütmek üzere saÄŸlık hizmeti sunucularının mahallinde provizyon merkezi açabilir ve personel çalıştırabilir. SözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucuları, bu amaçla Kuruma uygun bağımsız mekân tahsis etmek zorundadır.

SözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucuları, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerden sözleÅŸmeli olduÄŸu saÄŸlık hizmetleri için otelcilik hizmetleri ile öÄŸretim üyesi tarafından saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri dışında, herhangi bir fark ödemesi talep edemez. Otelcilik hizmeti ile öÄŸretim üyesi tarafından saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri için genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerden alınabilecek fark ödemesi, 72 nci maddeye göre belirlenen tutarın iki katını geçemez . Bu farkın alınabilmesi için, kiÅŸilerin fark ödemeyi kabul ettiÄŸinin yazılı olarak belgelenmesi zorunludur. Otelcilik hizmeti ile öÄŸretim üyesi tarafından saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri dışında veya belirlenen tavanın üzerinde fark alınması halinde, sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucularının sözleÅŸmeleri bir yıl süreyle feshedilir.

SözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucularından acil hallerde alınan saÄŸlık hizmeti bedeli, 72 nci madde gereÄŸi sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucuları için belirlenen bedeller esas alınarak genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere fatura karşılığı ödenir. SözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucuları, acil hallerde genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerden veya Kurumdan herhangi bir fark talep edemez.

70 inci maddedeki hükümlere uyulmak ÅŸartıyla, sözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucularından saÄŸlık hizmeti almayı tercih eden genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere, 72 nci madde gereÄŸi sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucuları için belirlenen bedellerin % 70'i fatura karşılığı ödenir. 70 inci madde hükümlerine uymaksızın sözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucularından saÄŸlık hizmeti almayı tercih eden genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere, 72 nci madde gereÄŸi sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucuları için belirlenen bedellerin % 50'si fatura karşılığı ödenir.

SözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucularından satın alınan saÄŸlık hizmeti bedelinin bu maddenin dördüncü ve beÅŸinci fıkralarına göre Kurumca ödenebilmesi için; SaÄŸlık Bakanlığı veya ilgili kamu idareleri tarafından ödenecek saÄŸlık hizmetine iliÅŸkin saÄŸlık hizmeti sunucularına ruhsat veya izin verme uygulamasının olması halinde ruhsat veya izin alınmış olması, ayrıca Kurumca sözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmeti sunucusunun ÅŸartlarının sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucusunda aranan ÅŸartlara uygun olduÄŸunun kabul edilmesi ÅŸarttır.

SaÄŸlık hizmeti sunucuları, genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin saÄŸlık hizmetlerinden yararlanmaya müstahak olup olmadığını, Kurumun elektronik veya diÄŸer ortamlarda saÄŸlayacağı yöntemlere uygun olarak kontrol etmek ve belgelemek zorundadır.

SaÄŸlık hizmeti satın alma sözleÅŸmelerinin hazırlanması ve akdedilmesi, saÄŸlık hizmeti giderlerinin ödenmesi ve bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Genel saÄŸlık sigortası gelirlerinin kullanım amacı, kısa ve uzun vadeli sigorta kolları için yapılan saÄŸlık harcamaları

MADDE 74- Genel saÄŸlık sigortası prim gelirleri; yönetim giderleri, genel saÄŸlık sigortasından saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri ve diÄŸer haklar dışında baÅŸka bir amaçla kullanılamaz.

Uzun ve kısa vadeli sigorta kolları bakımından sürekli iÅŸ göremezlik, malûllük, çalışma gücü kaybı hallerinin tespiti veya bu amaçla yapılan kontroller nedeniyle oluÅŸan saÄŸlık hizmeti giderleri ile 72 nci maddeye göre, usûl ve esasları Kurumca belirlenecek gündelik ve yol giderleri, refakatçı giderleri, kısa ve uzun vadeli sigorta kolları prim gelirlerinden karşılanır.

DoÄŸal afetler veya savaÅŸ hali

MADDE 75- 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun kapsamındaki afetler ile 4/11/1983 tarihli ve 2941 sayılı Seferberlik ve SavaÅŸ Hali Kanunu gereÄŸince ilân edilen savaÅŸ halinde genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin saÄŸlık hizmetleri Kurum tarafından saÄŸlanmaya devam edilir. Ancak, afet veya savaÅŸ hallerine baÄŸlı nedenlerden dolayı Kurumca yapılan saÄŸlık hizmeti giderleri, giderlerin ödendiÄŸi takvim yılı sonu esas alınarak genel bütçeden Kuruma bir yıl içinde transfer edilir.

Ä°ÅŸverenin, genel saÄŸlık sigortalısının ve üçüncü kiÅŸilerin sorumluluÄŸu

MADDE 76- Ä°ÅŸveren, iÅŸ kazasına uÄŸrayan veya meslek hastalığına tutulan genel saÄŸlık sigortalısına saÄŸlık durumunun gerektirdiÄŸi saÄŸlık hizmetlerini derhal saÄŸlamakla yükümlüdür. Bu amaçla iÅŸveren tarafından yapılan ve belgelere dayanan saÄŸlık hizmeti giderleri ve 65 inci madde hükümlerine göre yapılacak masraflar Kurum tarafından karşılanır.

Birinci fıkrada belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmesindeki ihmalinden veya gecikmesinden dolayı, genel saÄŸlık sigortalısının tedavi süresinin uzamasına veya malûl kalmasına veya malûllük derecesinin artmasına sebep olan iÅŸveren, Kurumun bu nedenle yaptığı her türlü saÄŸlık hizmeti giderini ödemekle yükümlüdür.

Ä°lgili kanunları gereÄŸince saÄŸlık raporu alınması gerektiÄŸi halde saÄŸlık raporuna dayanmaksızın veya alınan raporlarda söz konusu iÅŸte çalışması tıbbî yönden elveriÅŸli olmadığı belirtildiÄŸi halde genel saÄŸlık sigortalısını çalıştıran iÅŸverenlere, bu nedenle Kurumca yapılan saÄŸlık hizmeti giderleri tazmin ettirilir.

Ä°ÅŸ kazası ile meslek hastalığı, iÅŸverenin kastı veya sigortalının iÅŸ saÄŸlığını koruma ve iÅŸ güvenliÄŸi ile ilgili mevzuat hükümlerine aykırı hareketi sonucu olmuÅŸsa, Kurumca yapılan saÄŸlık hizmeti giderleri iÅŸverene tazmin ettirilir. Ä°ÅŸverenin sorumluluÄŸunun tespitinde kaçınılmazlık ilkesi dikkate alınır.

Hekim veya diÅŸ hekimi saÄŸlık raporu ile belli bir iÅŸte çalışamayacağı belgelenen 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamındaki kiÅŸiler bu iÅŸte çalıştırılamaz. Bu kiÅŸileri çalıştıran iÅŸverenler, genel saÄŸlık sigortalısının aynı hastalık sebebiyle Kurumca yapılan masraflarını ödemekle yükümlüdür. Bu kiÅŸiler, bir baÅŸka iÅŸverene ait iÅŸyerinde çalışmış ise, bu durumu bilerek çalıştıran iÅŸveren ile genel saÄŸlık sigortalısı, doÄŸacak masraflardan Kuruma karşı müÅŸtereken ve müteselsilen sorumludur.

Genel saÄŸlık sigortalısına ve bunların bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler için Kurumun saÄŸlık hizmeti saÄŸlamasına veya bu kiÅŸilerin tedavi süresinin uzamasına, kastı veya kusurlu bir hareketi veya ilgili kanunlarla verilmiÅŸ bir görevi yapmaması veya savsaması nedeniyle sebep olduÄŸu mahkeme kararıyla tespit edilen üçüncü kiÅŸilere, Kurumun yaptığı saÄŸlık hizmeti giderleri tazmin ettirilir.

SözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucularının duyurulması ve saÄŸlık hizmet sunucusunu seçme serbestisi

MADDE 77- Bu Kanun gereÄŸince genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin saÄŸlık hizmetinden yararlanmak için baÅŸvuracakları yurt içinde veya yurt dışındaki sözleÅŸmeli saÄŸlık hizmeti sunucularının unvan, isim ve adresleri Kurumca elektronik ortamda veya diÄŸer yöntemlerle duyurulur.

Genel saÄŸlık sigortalıları ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸiler, saÄŸlık hizmeti sunucuları arasından, genel saÄŸlık sigortasıyla ilgili diÄŸer madde hükümlerine uymak ÅŸartıyla istediÄŸini seçme hakkına sahiptir.

Sağlık hizmeti sunucularının kayıt ve bildirim zorunluluğu ve kontrol yetkisi

MADDE 78- Kurum ile sözleÅŸmesi olup olmadığına bakılmaksızın tüm saÄŸlık hizmeti sunucuları, saÄŸlık hizmeti sunduÄŸu tüm kiÅŸilere ait sözleÅŸme hükümlerinde yer verilen bilgileri, belirlenen yöntemlere ve süreye uygun biçimde elektronik ortamda veya yazılı olarak Kuruma göndermek zorundadır. Bu bilgiler gönderilmeksizin talep edilen saÄŸlık hizmeti bedelleri, bilgiler gönderilinceye kadar ödenmez.

Genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸinin saÄŸlık bilgilerinin gizliliÄŸi esastır. SaÄŸlık bilgilerinin ne ÅŸekilde korunacağı, ulusal güvenlik nedeniyle saÄŸlık bilgisi paylaşıma açılmayacak kiÅŸilerin tespiti ilgili bakanlıkların önerisi üzerine Bakanlıkça tespit edilir.

Kurum, genel saÄŸlık sigortası hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak iÅŸverenler, saÄŸlık hizmeti sunucuları ve diÄŸer gerçek ve tüzel kiÅŸiler nezdindeki defter, belge ve bilgileri inceleyebilir, ibrazını isteyebilir.

Kurum, bu Kanunda belirtilen görevleriyle ilgili olarak saÄŸlık hizmeti sunucularının yürüttüÄŸü hizmet ve iÅŸlemleri kontrol yetkisine sahiptir. Kurum, bu yetkisini görevlendirdiÄŸi personeli vasıtasıyla veya kamu kurumları ve özel kurumlardan hizmet satın almak suretiyle kullanabilir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Primlere Ä°liÅŸkin Hükümler

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Prim Alınması, Prime Esas Kazanç, Prim Oranları ve Asgarî Ä°ÅŸçilik

Prim alınması zorunluluğu

MADDE 79- Kısa ve uzun vadeli sigortalar ile genel saÄŸlık sigortası için, bu Kanunda öngörülen her türlü ödemeler ile yönetim giderlerini karşılamak üzere Kurum prim almak, ilgililer de prim ödemek zorundadır.

Kurumca tahsil edilen genel saÄŸlık sigortası primleri, tahsil edilmesini müteakip doÄŸrudan Kurum bütçesinin genel saÄŸlık sigortası kalemine aktarılır.

Prime esas kazançlar

MADDE 80 - 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalıların prime esas kazançlarının hesabında;

a) Hak edilen ücretler ile prim, ikramiye ve bu nitelikteki her çeÅŸit istihkaktan o ay için yapılan ödemelerin brüt toplamı esas alınır.

b) Ölüm, doÄŸum ve evlenme yardımları, görev yollukları, kıdem tazminatı, iÅŸ sonu tazminatı veya kıdem tazminatı mahiyetindeki toplu ödeme, keÅŸif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları, emekli ikramiyesi ile Bakanlıkça tutarları yıllar itibarıyla belirlenecek yemek, çocuk ve aile zamları, özel saÄŸlık sigortalarına ve bireysel emeklilik sistemine ödenen ve aylık toplamı asgarî ücretin % 30'unu geçmeyen özel saÄŸlık sigortası primi ve bireysel emeklilik katkı payları tutarları, görevin yerine getirilmesi için zorunlu olarak yapılan aynî yardımlar ile Bakanlıkça belirlenecek diÄŸer aynî yardımların asgarî ücretin % 30'unu geçmeyen kısmı, prime esas kazanca tâbi tutulmaz.

c) Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tâbi sigortalılara ödenen döner sermaye katkı payları ve döner sermayelerden baÅŸka adla yapılan bu nitelikteki her türlü ödemeler ile ikramiyeler ve benzeri ödemelerden en yüksek Devlet memuru aylığının % 200'ünü aÅŸan kısmı prime esas kazanca tâbi tutulmaz.

Yukarıdaki fıkranın (b) ve (c) bentlerinde belirtilen istisnalar dışında her ne adla yapılırsa yapılsın tüm ödemeler prime esas kazanca tâbi tutulur. DiÄŸer kanunlardaki prime tâbi tutulmaması gerektiÄŸine dair muafiyet ve istisnalar bu Kanunun uygulanmasında dikkate alınmaz.

Ücretler hak edildikleri aya mal edilmek suretiyle prime tâbi tutulur. DiÄŸer ödemeler ise öncelikle ödendiÄŸi ayın kazancına dahil edilir ve ücret dışındaki bu ödemelerin üst sınırı aÅŸan kısmı, ödemenin yapıldığı ayı takip eden aydan baÅŸlanarak oniki ayı geçmemek üzere üst sınırın altında kalan sonraki ayların prime esas kazançlarına ilave edilir. Toplu iÅŸ sözleÅŸmelerine tâbi iÅŸyerleri iÅŸverenlerince veya kamu idareleri veya yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, sonradan ödenen ücret dışındaki ödemelerin hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduÄŸu bir tarihte ödenmesi durumunda, 82 nci madde hükmü de nazara alınmak suretiyle prime esas kazancın tâbi olduÄŸu en son ayın kazancına dahil edilir. Bu durumlarda sigorta primlerinin, yukarıda belirtilen mercilerin kararlarının kesinleÅŸme tarihini izleyen ayın sonuna kadar ödenmesi halinde, gecikme cezası ve gecikme zammı alınmaz ve 102 nci madde hükümleri uygulanmaz.

Saatlik, günlük, haftalık veya aylık olarak belirli bir ücrete dayanmış olmayıp da komisyon ücreti ve kâra katılma gibi belirsiz zaman ve tutar üzerinden ücret alan sigortalıların prim ve ödeneklerinin hesabında esas tutulacak günlük kazançları, 82 nci madde hükmüne göre belirlenen alt sınırdır.

Bir iÅŸverene tâbi olarak çalışan sigortalının belirli ücretinin dışında ayrıca yukarıdaki fıkra kapsamında ücret alması halinde, prime esas günlük kazancı bunların toplamından oluÅŸur.

Bu Kanun gereÄŸince primlerin hesabına esas tutulacak günlük kazanç, sigortalının, bir ay için prime esas tutulan kazancının otuzda biridir. Ancak günlük kazancın hesabına esas tutulan ay içindeki bazı günlerde çalışmamış ve çalışmadığı günler için ücret almamış sigortalının günlük kazancı, o ay için prime esas tutulan kazancının ücret aldığı gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanır.

Sigortalıların günlük kazançlarının hesabında esas tutulan gün sayıları, aynı zamanda, bunların prim ödeme gün sayılarını gösterir. Ancak, iÅŸveren ve sigortalı arasında kısmî süreli hizmet akdinin yazılı olarak yapılmış olması kaydıyla, ay içerisinde günün bazı saatlerinde çalışan ve çalıştığı saat karşılığında ücret alan sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı, ay içindeki toplam çalışma saati süresinin 4857 sayılı Ä°ÅŸ Kanununa göre belirlenen haftalık çalışma süresine göre hesaplanan günlük çalışma saatine bölünmesi suretiyle bulunur. Bu ÅŸekildeki hesaplamada gün kesirleri bir gün kabul edilir.

Ä°ÅŸveren ve sigortalı arasında çaÄŸrı üzerine çalışmaya dayalı yazılı iÅŸ sözleÅŸmesinde taraflar arasında çalışma süresi gün, hafta ve ay olarak belirlenmemiÅŸ ise, sigortalının ay içindeki prim ödeme gün sayısı yukarıdaki fıkra hükmüne göre hesaplanır.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların aylık prime esas kazançları, 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırı ile üst sınırı arasında kalmak ÅŸartı ile kendileri tarafından beyan edilecek günlük kazancın otuz katıdır. Bu sigortalılar tarafından Kurumca belirlenen sürelerde aylık prime esas kazanç beyan edilir. Ancak beyan edilen kazançta bir deÄŸiÅŸiklik olması durumunda, sigortalının yeniden beyan ettiÄŸi kazanç üzerinden hesaplanan prim tahsil edilir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılan kiÅŸi, aynı zamanda iÅŸveren ise beyan edeceÄŸi aylık kazancı, çalıştırdığı sigortalıların kazancının en yükseÄŸinden az olamaz. Beyanda bulunmayan sigortalının primleri, prime esas asgarî aylık kazanç üzerinden hesap ve tahsil edilir. Beyanda bulunmayan veya beyan ettiÄŸi kazancın düÅŸük olduÄŸu tespit edilen sigortalıların prime esas kazançları, tespit edilen kazanç düzeyine çıkartılarak beyan edilen kazançla arasındaki farkın primi 89 uncu madde hükümlerine göre gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.

Sigortalı olmayı gerektiren ÅŸekilde birden fazla iÅŸte çalışılması halinde, bu Kanun gereÄŸince alınacak primlerine esas tutulacak aylık ve günlük kazancının tespitinde, yalnızca bu Kanunun 53 üncü maddesine göre belirlenen 4 üncü maddenin ilgili bendi kapsamındaki iÅŸlerden elde ettiÄŸi aylık ve günlük kazanç tutarı ayrı ayrı dikkate alınır ve primler buna göre hesaplanır.

Yalnızca genel saÄŸlık sigortasına tâbi olanlar bakımından prime esas aylık kazancın tespitinde; 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerinde sayılan kiÅŸiler için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt sınırının iki katının otuz günlük tutarı, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen kiÅŸiler için asgarî ücret, 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendi ile 5 inci maddenin (f) bendinde belirtilen kiÅŸiler için ise prime esas asgarî kazanç tutarı esas alınır.

Bu maddenin uygulamasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Prim oranları ve Devlet katkısı

MADDE 81- Bu Kanun gereğince alınacak sigorta prim oranları aşağıdaki şekildedir:

a) Malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, sigortalının prime esas kazancının % 20'sidir. Bunun % 9'u sigortalı hissesi, % 11'i iÅŸveren hissesidir.

b) Bu Kanunda belirtilen fiilî hizmet zammı uygulanan iÅŸlerde çalışan sigortalılar için uygulanacak malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları prim oranı, (a) bendinde belirtilen % 20 oranının, her yıl için 40 ıncı maddeye göre eklenen fiilî hizmet gün sayısının 360'a bölümü sonucu bulunacak oranda artırılması suretiyle belirlenir. Bu ÅŸekilde bulunan oran ile (a) bendinde belirtilen % 20 oranı arasındaki farka ait primin tamamı iÅŸveren tarafından ödenir.

c) Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı, yapılan iÅŸin iÅŸ kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiÄŸi tehlikenin ağırlığına göre % 1 ilâ % 6,5 oranları arasında olmak üzere, 83 üncü maddeye göre Kurumca belirlenir. Bu primin tamamını iÅŸveren öder.

d) 5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen öÄŸrenciler ile (e) bendinde belirtilen kursiyerler için prim oranı prime esas kazançlarının % 1'idir. Kursiyerlerin prime esas günlük kazançlarının hesaplanmasında prime esas günlük kazanç alt sınırı dikkate alınır. Aday çırak, çırak ve meslekî eÄŸitim gören öÄŸrencilerin prime esas kazancı ilgili kanunlarında belirtilen ÅŸekilde uygulanır.

e) YaÅŸlılık aylığı almakta iken bu Kanuna tâbi bir iÅŸte çalışanlara uygulanacak sosyal güvenlik destek primi oranı (a), (c) ve (f) bentlerinde belirtilen prim oranlarının toplamı kadardır. Sigortalı ve iÅŸveren hissesi bu bentlerde belirtilen oranlardadır.

f) Genel saÄŸlık sigortası primi, kısa ve uzun vadeli sigorta kollarına tâbi olanlar için 82 nci maddenin birinci fıkrasına göre hesaplanan prime esas kazancın % 12,5'idir. Bu primin % 5'i sigortalı, % 7,5'i ise iÅŸveren hissesidir. Yalnızca genel saÄŸlık sigortasına tâbi olanların genel saÄŸlık sigortası primi, prime esas kazancın % 12'sidir.

g) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar (a), (c) ve (f) bentlerindeki prim oranlarının toplamı üzerinden, ÅŸayet sosyal güvenlik destek primi ödemek suretiyle çalışıyorlar ise (e) bendinde belirtilen prim oranlarının toplamı üzerinden primlerini öderler.

Devlet, sigortalının prime esas kazancı esas alınarak; malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları için % 5 oranında; genel saÄŸlık sigortası için ise % 3 oranında katkı yapar. Devlet katkısı, Kurumun ay itibarıyla tahsil ettiÄŸi malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları ile genel saÄŸlık sigortası priminin dörtte biri olarak hesaplanır. Devlet katkısının ödenmesine iliÅŸkin usûl ve esaslar, Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenir.

Günlük kazanç sınırları

MADDE 82- Bu Kanun gereÄŸince alınacak prim ve verilecek ödeneklerin hesabına esas tutulan günlük kazancın alt sınırı, asgarî ücretin otuzda biri, üst sınırı ise günlük kazanç alt sınırının 6,5 katıdır.

Günlük kazançları yukarıdaki fıkrada belirtilen alt sınırın altında olan sigortalılar ile ücretsiz çalışan sigortalıların günlük kazançları alt sınır üzerinden, günlük kazançları üst sınırdan fazla olan sigortalıların günlük kazançları da üst sınır üzerinden hesaplanır.

Ä°kinci fıkraya göre sigortalının kazancı alt sınırın altında ise bu kazanç ile alt sınır arasındaki farka ait sigorta primleri ile ücretsiz çalışan sigortalılara ait sigorta primlerinin tümünü iÅŸveren öder.

Sigortalıların bu Kanunun 53 üncü maddesine göre belirlenen aynı sigortalılık haline tâbi olacak ÅŸekilde birden fazla iÅŸte çalışması nedeniyle Kuruma ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aÅŸarsa, aÅŸan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.

Kısa vadeli sigorta kolları prim tarifesi ve işkollarının ve işlerin tehlike sınıf ve derecelerinin belirlenmesi

MADDE 83- Kısa vadeli sigorta kolları primi, yapılan iÅŸin iÅŸ kazası ve meslek hastalığı bakımından gösterdiÄŸi tehlikenin ağırlığına göre tespit edilir. Ä°ÅŸ kolları tehlikenin ağırlığına göre sınıflara, bu sınıflar da özel iÅŸ ÅŸartlarına ve tehlikeyi önlemek için alınmış olan tedbirlere göre derecelere ayrılır. Hangi iÅŸ kollarının hangi tehlike sınıfına girdiÄŸi, tehlike sınıf ve derecesine ait prim oranlarının ve tehlike derecelerinin belirlenmesinde uygulanacak esaslar, ilgili bakanlıkların görüÅŸleri de alınarak Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüÄŸe konulacak bir tarife ile tespit edilir. Prim tarifesi gerekli görülürse aynı usûlle deÄŸiÅŸtirilebilir.

Yapılan iÅŸin birinci fıkrada belirtilen tarifeye göre hangi tehlike sınıf ve derecesine girdiÄŸi ve ödenecek kısa vadeli sigorta kolları primi oranı Kurumca belirlenerek iÅŸverene ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara tebliÄŸ edilir. Ä°ÅŸ kazasını ve meslek hastalığını önleyecek tedbirler hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun bulunmadığı tespit edilen iÅŸler, Kurumca daha yüksek primli derecelere konulabilir.

Kurum, iÅŸyerinin tespit edilmiÅŸ bulunan tehlike sınıf ve derecesini yaptıracağı incelemelere dayanarak kendiliÄŸinden veya iÅŸverenin ya da 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların isteÄŸi üzerine deÄŸiÅŸtirebilir. Kurumca yapılacak deÄŸiÅŸikliklere iliÅŸkin kararın takvim yılından en az bir ay önce iÅŸverene, iÅŸveren tarafından deÄŸiÅŸiklik isteÄŸinin de takvim yılından en az iki ay önce Kuruma bildirilmesi ÅŸarttır.

Böylece karara baÄŸlanacak deÄŸiÅŸiklikler, karar veya istekten sonraki takvim yılı başında yürürlüÄŸe girer.

Ä°ÅŸverenler ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlar, tehlike sınıf ve derecesi ile prim oranı hakkında Kurumca yapılacak yazılı bildirimi aldıktan sonra bir ay içinde Kuruma itiraz edebilir. Kurum, bu itirazı inceleyerek en geç üç ay içinde karara baÄŸlayarak sonucunu itiraz edene bildirir. Ä°lgililer, Kurumun kararı üzerine, kararın tebliÄŸ tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili mahkemeye baÅŸvurabilir. Kuruma itiraz edilmesi veya mahkemeye baÅŸvurulması, primlerin takip ve tahsilini durdurmaz.

Ä°ÅŸverenin veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanların itirazı; iÅŸyerinin tehlike sınıfı ve derecesi ile kısa vadeli sigorta kolları prim oranının tebliÄŸine iliÅŸkin yazının iÅŸverence veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlar tarafından tebellüÄŸünden itibaren bir ay içinde yapılmış ise, deÄŸiÅŸtirilen iÅŸ kolu kodu ve tehlike sınıfı ile tehlike derecesinin hatalı uygulandığı tarihten, bir aylık süre dışında yapılmış ise, itirazın Kurum kayıtlarına intikali tarihini izleyen yılbaşından, üçüncü fıkrada belirtilen sürelerin aşılması durumunda ise, Kurumca yapılacak deÄŸiÅŸikliÄŸe iliÅŸkin kararın tebliÄŸini izleyen takvim yılı başından geçerli olarak uygulanır.

Bu deÄŸiÅŸiklik nedeniyle tehlike sınıf ve derecesinin yükselmesi halinde, kararın iÅŸverene veya 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlara tebliÄŸ edildiÄŸi tarih ile yürürlük tarihi arasındaki süreye iliÅŸkin kısa vadeli sigorta kollarına ait prim farkının tebliÄŸi tarihini takip eden bir ay içerisinde Kuruma ödenmesi halinde, fark prim için gecikme cezası ve gecikme zammı alınmaz. Aksi takdirde, fark primi 89 uncu madde uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunur. Tehlike sınıf ve derecesinin düÅŸmesi halinde ise, kısa vadeli sigorta kolları sigortası prim farkı, iÅŸverenin varsa borçlarına mahsup edilir, yoksa iade edilir. Bir ay içinde iade edilmesi halinde faiz ödenmez.

Tehlike sınıf ve derecelerini etkileyebilecek değişiklikler

MADDE 84- Ä°ÅŸverenler ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı sayılanlar, tehlike sınıf ve derecesini etkileyebilecek her türlü deÄŸiÅŸikliÄŸi bir ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Bu bildirim üzerine Kurum, yaptıracağı incelemeler sonunda tehlike sınıf ve derecesini deÄŸiÅŸtirebilir. Tehlike sınıf ve derecesini etkileyebilecek deÄŸiÅŸiklik bir ay içinde bildirilirse bu konuda Kurumca verilecek karar, deÄŸiÅŸikliÄŸin meydana geldiÄŸi tarihten sonraki ay başından baÅŸlanarak uygulanır.

Tehlike sınıf ve derecesini etkileyebilecek deÄŸiÅŸiklik bir ay içinde bildirilmezse;

a) Tehlike sınıfı yükseliyorsa, deÄŸiÅŸikliÄŸin meydana geldiÄŸi,

b) Tehlike sınıfı düÅŸüyorsa, deÄŸiÅŸikliÄŸin Kurumca öÄŸrenildiÄŸi,

tarihler esas alınmak ve bu tarihlerden sonraki ay başından itibaren uygulanmak üzere, Kurumca karar alınır ve ilgililere tebliÄŸ olunur.

Asgarî iÅŸçilik uygulaması

MADDE 85- Ä°ÅŸverenin, iÅŸin emsaline, niteliÄŸine, kapsam ve kapasitesine göre iÅŸin yürütümü açısından gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduÄŸunun tespiti halinde, iÅŸin yürütümü açısından gerekli olan asgarî iÅŸçilik tutarı; yapılan iÅŸin niteliÄŸi, kullanılan teknoloji, iÅŸyerinin büyüklüÄŸü, benzer iÅŸletmelerde çalıştırılan sigortalı sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluÅŸlarının görüÅŸü gibi unsurlar dikkate alınarak tespit edilir. Söz konusu tespitler, Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurları tarafından yapılır.

Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluÅŸlar ile bankalar tarafından ihale mevzuatına göre yaptırılan iÅŸlerden ve özel nitelikteki inÅŸaat iÅŸlerinden dolayı bu iÅŸleri yapan iÅŸveren tarafından yeterli iÅŸçilik bildirilmiÅŸ olup olmadığı Kurumca araÅŸtırılır. Bu araÅŸtırma sonucunda yeterli iÅŸçiliÄŸin bildirilmemiÅŸ olduÄŸu anlaşılırsa, eksik bildirilen iÅŸçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, 89 uncu madde gereÄŸi hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte bir ay içinde ödenmek üzere iÅŸverene tebliÄŸ edilir. TebliÄŸ edilen prim ve gecikme cezası ve gecikme zammının ödendiÄŸi veya ödeneceÄŸinin iÅŸveren tarafından yazılı olarak taahhüt edilmesi halinde borç kesinleÅŸir. Kuruma verilecek taahhütnamede üstlenilen ödeme yükümlülüÄŸünün yerine getirilmemesi halinde, iÅŸveren hakkında 88 inci ve 89 uncu maddeler uyarınca iÅŸlem yapılır. TebliÄŸ edilen prim ve gecikme cezası ve gecikme zammının ödenmemesi, taahhütname verilmemesi veya Kurumca iÅŸyerinin denetlenmesine gerek görülmesi durumunda Kurumca inceleme yapılır.

Bu maddenin birinci ve ikinci fıkrasında belirtilen usûllerle Kuruma bildirilmediÄŸi tespit edilen asgarî iÅŸçilik tutarı üzerinden Kurumca re'sen tahakkuk ettirilen sigorta primleri, 88 inci ve 89 uncu maddeler dikkate alınarak iÅŸverene tebliÄŸ edilir. Ä°ÅŸveren, tebliÄŸ edilen prim borcuna karşı tebliÄŸ tarihinden itibaren bir ay içinde Kuruma itiraz edebilir. Ä°tiraz takibi durdurur. Kurumca itirazın reddi halinde iÅŸveren, kararın tebliÄŸ tarihinden itibaren bir ay içinde yetkili iÅŸ mahkemesine baÅŸvurabilir. Mahkemeye baÅŸvurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz.

Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurlarınca, Kuruma asgarî iÅŸçilik tutarının bildirilmediÄŸi tespit edilen iÅŸyerleri hakkında ayrıca 102 nci maddenin birinci fıkrasının (d) bendi ile (e) bendinin (4) numaralı alt bendi uyarınca idarî para cezası uygulanır.

Kamu idareleri, döner sermayeli kuruluÅŸlar ile bankalar, bu maddenin uygulanmasıyla ilgili Kurumca istenilecek bilgileri ve belgeleri yazılı olarak en geç bir ay içinde vermeye mecburdur.

Kuruma yeterli iÅŸçilik tutarının bildirilmiÅŸ olup olmadığının araÅŸtırılmasında, iÅŸin yürütümü için gerekli olan asgarî iÅŸçilik tutarının tespitinde dikkate alınacak asgarî iÅŸçilik oranlarının saptanması ve asgarî iÅŸçilik oranlarına vaki itirazların incelenerek karara baÄŸlanması amacıyla Kurum bünyesinde; Kurum teknik elemanlarından dört üye, Yönetim Kurulunda temsil edilen iÅŸçi ve iÅŸveren konfederasyonlarınca görevlendirilecek iki üye, Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸinden bir üye olmak üzere toplam yedi teknik elemandan oluÅŸan, Asgarî Ä°ÅŸçilik Tespit Komisyonu kurulur.

Kurumca gerek görüldüÄŸünde, aynı esaslara göre birden fazla Asgarî Ä°ÅŸçilik Tespit Komisyonu kurulabilir. Komisyon salt çoÄŸunlukla toplanır ve kararlar en az dört üyenin aynı yöndeki oyu ile alınır. Kurum dışındaki üyelerin üst üste üç toplantıya, son altı ay içinde ise beÅŸ toplantıya katılmaması halinde, toplantıya katılmayan üyeyi görevlendiren konfederasyonların yerine, üye sayısı bakımından en yüksek bir sonraki konfederasyondan üye davet edilir.

Asgarî Ä°ÅŸçilik Tespit Komisyonuna Kurum dışından görevlendirilenlere, katıldıkları her toplantı günü için (2500) gösterge rakamının memur aylıklarının hesabında kullanılan katsayı ile çarpılarak bulunacak tutarı üzerinden huzur hakkı Kurumca ödenir.

Asgarî Ä°ÅŸçilik Tespit Komisyonunun çalışma usûl ve esasları, Komisyonda görev alacak teknik elemanların nitelikleri, asgarî iÅŸçilik tespitinde uygulanacak yöntem, verilerin belirlenmesi, tamamlanmış veya devam etmekte olan iÅŸlerle ilgili yapılacak yerinde tespit kriterleri ile bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin diÄŸer usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Prim Belgeleri ve Primlerin Ödenmesi

Prim belgeleri ve işyeri kayıtları

MADDE 86- Ä°ÅŸveren bir ay içinde 4 üncü ve 5 inci maddeye tâbi çalıştırdığı sigortalıların ve sosyal güvenlik destek primine tâbi sigortalıların;

a) Ad ve soyadlarını, T.C. kimlik numaralarını,

b) 80 inci maddeye göre hesaplanacak prime esas kazançlarını,

c) Prim ödeme gün sayıları ile prim tutarlarını,

gösteren ve örneÄŸi Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle belirlenen asıl veya ek aylık prim ve hizmet belgesini, ait olduÄŸu ayı takip eden ayın yirmibeÅŸinci gününün sonuna kadar Kuruma vermekle veya sigortalı çalıştırmadığı takdirde, bu hususu sigortalı çalıştırmaya son verdiÄŸi tarihten itibaren, onbeÅŸ gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

Ä°ÅŸveren, iÅŸyeri sahipleri; iÅŸyeri defter, kayıt ve belgelerini ilgili olduÄŸu yılı takip eden yıl başından baÅŸlamak üzere on yıl süreyle, kamu idareleri otuz yıl süreyle, tasfiye ve iflâs idaresi memurları ise görevleri süresince, saklamak ve Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilen memurlarınca istenilmesi halinde onbeÅŸ gün içinde ibraz etmek zorundadır.

Ä°ÅŸverenin, sigortalıyı, 4857 sayılı Ä°ÅŸ Kanununun 7 nci maddesine göre baÅŸka bir iÅŸverene iÅŸ görme edimini yerine getirmek üzere geçici olarak devretmesi halinde, sigortalıyı devir alan, geçici iÅŸ iliÅŸkisi süresine iliÅŸkin birinci fıkrada belirtilen belgelerin aynı süre içinde iÅŸverene ait iÅŸyerinden Kuruma verilmesinden, iÅŸveren ile birlikte müteselsilen sorumludur.

Ay içinde bazı iÅŸgünlerinde çalıştırılmadığı ve ücret ödenmediÄŸi beyan edilen sigortalıların, otuz günden az çalıştıklarını ispatlayan belgelerin iÅŸverence ilgili aya ait aylık prim ve hizmet belgesine eklenmesi ÅŸarttır. Kamu idareleri ile toplu iÅŸ sözleÅŸmesi imzalanan iÅŸyerlerinde bu ÅŸart aranmaz.

Sigortalıların otuz günden az çalıştığını gösteren bilgi ve belgelerin aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gereken süre içinde Kuruma verilmemesi veya verilen bilgi ve belgelerin Kurumca geçerli sayılmaması halinde, otuz günden az bildirilen sürelere ait aylık prim ve hizmet belgesi Kurumca re'sen düzenlenir ve muhteviyatı primler, bu Kanun hükümlerine göre tahsil olunur.

Sigortalıyı çalıştıran iÅŸveren ile alt iÅŸveren ve iÅŸ görme edimini yerini getirmek üzere sigortalıyı geçici olarak devralan iÅŸveren; aylık prim ve hizmet belgesinin Kurumca onaylanan bir nüshasını sigortalının çalıştığı iÅŸyerinde, birden ziyade iÅŸyeri olması halinde ise sigortalının çalıştığı her iÅŸyerinde ayrı ayrı olmak üzere, Kuruma verilmesi gereken sürenin son gününü takip eden günden baÅŸlanarak, müteakip belgenin verilmesi gereken sürenin sonuna kadar, sigortalılar tarafından görülebilecek bir yere asmak zorundadır.

Fiilen veya iÅŸyeri kayıtlarından tespit edilecek her türlü bilgiden veya kamu kurum ve kuruluÅŸları tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı anlaşılan sigortalılara ait olup, bu Kanun uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin yapılan tebligata raÄŸmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde, bu belgeler Kurumca re'sen düzenlenir ve muhteviyatı sigorta primleri Kurumca tespit edilerek iÅŸverene tebliÄŸ edilir. Ä°ÅŸveren, bu maddeye göre tebliÄŸ edilen prim borcuna karşı tebliÄŸ tarihinden itibaren bir ay içinde, ilgili Kurum ünitesine itiraz edebilir. Ä°tiraz, takibi durdurur. Ä°tirazın reddi halinde, iÅŸveren kararın tebliÄŸ tarihinden itibaren bir ay içerisinde yetkili iÅŸ mahkemesine baÅŸvurabilir. Yetkili mahkemeye baÅŸvurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz. Mahkemenin Kurum lehine karar vermesi halinde, 88 inci ve 89 uncu maddelerin prim borcuna iliÅŸkin hükümleri uygulanır.

Aylık prim ve hizmet belgesi iÅŸveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiÄŸi yılın sonundan baÅŸlayarak beÅŸ yıl içerisinde iÅŸ mahkemesine baÅŸvurarak, alacakları ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.

Sigortalının çalıştığı bir veya birden fazla iÅŸte, bu Kanunda yazılı ÅŸartları yerine getirmiÅŸ olmasına raÄŸmen, kendisi için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgesinin iÅŸveren tarafından verilmediÄŸi veya verilen aylık prim ve hizmet belgesinde kazançların veya prim ödeme gün sayılarının eksik gösterildiÄŸi Kurumca tespit edilirse, hastalık ve analık sigortalarından gerekli ödemeler yapılır.

Bu maddede belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde, 102 nci maddeye göre iÅŸlem yapılır.

Kamu idarelerinde iÅŸyerinin özelliÄŸi nedeniyle prim belgelerinin farklı sürelerde verilme zamanını belirlemeye, Kurum yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar ile belgelerin içerik ve ÅŸekli, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Prim ödeme yükümlüsü

MADDE 87- Bu Kanunun uygulanmasında kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası ve isteğe bağlı sigorta bakımından;

a) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine ve 5 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine tâbi olanlar ile bu kapsamda sayılan kiÅŸilerden sosyal güvenlik destek primine tâbi olanlar için bunların iÅŸverenleri,

b) 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine tâbi olanlar ile bu kapsamda sayılan kiÅŸilerden sosyal güvenlik destek primine tâbi olanlar, isteÄŸe baÄŸlı sigortalı olanlar ve 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerinde sayılan kiÅŸilerin kendileri,

c) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan kiÅŸiler için primi yılı merkezî yönetim bütçesinden karşılanmak üzere ilgili kamu idareleri,

d) 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (e) bendinde sayılan kiÅŸiler ile 5 inci maddenin (e) ve (f) bentlerinde belirtilenler için Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu,

e) 5 inci maddenin (b) bendinde belirtilen aday çırak, çırak ve iÅŸletmelerde meslekî eÄŸitim görenler ile meslek liselerinde zorunlu staja tâbi tutulan öÄŸrenciler için Milli EÄŸitim Bakanlığı veya bu öÄŸrencilerin eÄŸitim gördükleri okullar, yüksek öÄŸrenim sırasında zorunlu staja tâbi tutulan öÄŸrenciler için öÄŸrenim gördükleri yüksek öÄŸretim kurumu,

f) 5 inci maddenin (c) bendine tâbi olanlar için iÅŸverenleri veya kendileri,

prim ödeme yükümlüsüdür.

Primlerin ödenmesi

MADDE 88- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalıları çalıştıran iÅŸveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereÄŸince hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da bu tutara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma öder.

Hak edilen ancak, ödenmemiÅŸ olan ücretler üzerinden hesaplanacak primler hakkında da birinci fıkradaki hüküm uygulanır.

60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (b), (c), (d) ve (g) bentleri gereÄŸi genel saÄŸlık sigortalısı sayılanlar için, her ay otuz tam gün genel saÄŸlık sigortası primi ödenmesi zorunludur.

87 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen yükümlüler, her aya ait primlerini takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler. Bunlardan sosyal güvenlik destek primine tâbi olanların primleri, aylıklarından kesilmek suretiyle tahsil edilir. Bu kiÅŸiler primlerini en fazla 360 günle sınırlı olmak üzere peÅŸin olarak erken ödeyebilir. Erken ödeme halinde erken ödenen her gün için 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun Ek 1 inci maddesine göre erken ödeme indirimi hükümleri uygulanır. Ancak yapılan erken ödeme indirimi, prime esas kazançtan indirilmez. Erken ödemede sigortalılık süresi, sigorta priminin ait olduÄŸu her ayın ilk gününden itibaren, prim ödeme gün sayısına dahil edilir. Erken ödeme yapılan ve prim ödeme gün sayısına dahil edilmeyen sürede isteÄŸe baÄŸlı sigortalılığın sona ermesi halinde, sigortalılık süresine sayılmayan günlere ait primler, ilgililere iade edilir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanların, her ay için otuz tam gün prim ödemesi zorunludur. Bu kapsamdaki sigortalılardan, bu Kanuna göre tescilleri yapıldığı halde, beÅŸ yılı aÅŸan süreye iliÅŸkin prim borcu bulunanların, bu sürelere iliÅŸkin prim borçlarının Kurumca yapılacak bildirimde belirtilen süre içerisinde ödenmemesi halinde, daha önce prim ödemesi bulunan sigortalının ödediÄŸi primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibariyle, prim ödemesi bulunmayan sigortalının ise tescil tarihi itibariyle sigortalılığı durdurulur. Prim borcunun ait olduÄŸu süreler sigortalılık süresi olarak deÄŸerlendirilmez ve bu sürelere iliÅŸkin Kurum alacakları takip edilmeyerek, Kurum alacakları arasında yer verilmez. Ancak, sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin dokuzuncu fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarını, tebliÄŸ tarihinden itibaren üç ay içinde ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak deÄŸerlendirilir.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde belirtilen sigortalıları çalıştıran iÅŸverenler, çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereÄŸince hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da bu tutara ekleyerek, en geç ödemenin yapıldığı tarihi takip eden onbeÅŸ gün içinde Kuruma öderler.

87 nci maddenin birinci fıkrasının (c) ve (d) bentlerinde belirtilen yükümlüler, her aya ait primleri ilgili ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma öderler.

Kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarları, gelir vergisi ve kurumlar vergisi uygulamasında gider yazılamaz.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanların prim borçları, sattıkları tarımsal ürün bedellerinden borç tutarını geçmemek ÅŸartıyla % 1 ilâ % 3 oranları arasında olmak üzere kesinti yapılmak suretiyle tahsil etmeye Kurum yetkilidir.

Prim borçları katma deÄŸer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle de ödenebilir. Bu takdirde katma deÄŸer vergisi iade hakkı sahibi kendisinin, mal veya hizmet satın aldığı veya iÅŸtirak veya ortaklık iliÅŸkisi içinde bulunduÄŸu iÅŸverenlerin prim borçları için de mahsup talep edebilir. Bu iÅŸverenlerin mahsup talebinde bulundukları ayda muaccel olan prim borçlarının birinci fıkrada belirtilen ödeme sürelerini izleyen onbeÅŸ gün içinde mahsup suretiyle ödenmesi halinde, yasal süresi içinde ödendiÄŸi kabul edilir. Ancak prim borçlarının katma deÄŸer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi talebinde bulunulduÄŸu halde, süresinde mahsup edilemeyen veya eksik mahsup edilen prim borçları için birinci fıkrada belirtilen ödeme sürelerini izleyen günden baÅŸlanarak gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanır. Kurum, Maliye Bakanlığının uygun görüÅŸü ile bu uygulamadan faydalanacak iÅŸverenleri; iÅŸtigal konusu, iÅŸletme türü ve iÅŸletme büyüklüÄŸü itibariyle belirlemeye ve lehine mahsup talebinde bulunulan iÅŸverenlerin prim borcu ödeme süresini otuz günü aÅŸmamak üzere uzatmaya yetkilidir.

Kurum, prim ve her türlü alacaklarını, iÅŸverenlere olan borçlarından mahsup etmek suretiyle tahsil etmeye yetkilidir.

Primlerin özel ödeme ÅŸekilleri kullanılmak suretiyle ödenmesi zorunluluÄŸunu getirmeye ve primlerin yatırılacağı tahsilât kuruluÅŸlarını belirlemeye Kurum yetkilidir.

Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diÄŸer alacaklarının tahsilinde, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diÄŸer maddeleri uygulanır. Kurum, Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı ile diÄŸer kamu kurum ve kuruluÅŸları ve mercilere verilen yetkileri kullanır.

Kurumun prim ve diÄŸer alacaklarının tahsilinde, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulamasından doÄŸacak uyuÅŸmazlıkların çözümlenmesinde Kurumun alacaklı biriminin bulunduÄŸu yer iÅŸ mahkemesi yetkilidir. Yetkili iÅŸ mahkemesine baÅŸvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz.

Kurumun sigorta primleri ve diÄŸer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise, kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kiÅŸiliÄŸi haiz diÄŸer iÅŸverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri, görevleri ile ilgili olarak Kuruma karşı iÅŸverenleri ile birlikte müÅŸtereken ve müteselsilen sorumludur.

Kurum, kamu idarelerinde iÅŸyerinin özelliÄŸi nedeniyle primlerin farklı zamanlarda ödeme süresini belirlemeye yetkilidir. Prim alacaklarının tahsili için en geç bir yıl içinde icra yoluna baÅŸvurmayan Kurum yetkili personeli hakkında genel hükümlere göre kovuÅŸturma yapılır.

Miktarı Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen tutarı geçen ve yurt dışına çıkış yasağı konulacağına dair ihtar tebliÄŸ edilmesine raÄŸmen, borcunu ödemeyen iÅŸverenlerin kendileri veya kanunî temsilcileri hakkında Kurumun talebi üzerine, 5682 sayılı Pasaport Kanununun 22 nci maddesi hükümleri uygulanır.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar ile haklı sebebin neler olduÄŸu, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Prim borçlarına halef olma, gecikme cezası ve gecikme zammı ile iadesi gereken primler

MADDE 89- Sigortalıların çalıştırıldığı iÅŸyeri aktif ve pasif deÄŸerleri ile birlikte baÅŸka bir iÅŸyeri ile birleÅŸir, devredilir veya intikal ederse, eski iÅŸverenin Kuruma olan sigorta primi ile gecikme cezası ve gecikme zammı ve faiz dahil tüm borçlarından, aynı zamanda yeni iÅŸveren de müÅŸtereken ve müteselsilen sorumludur. Bu hükme aykırı sözleÅŸme hükümleri Kuruma karşı geçersizdir.

Kurumun prim ve diÄŸer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı sürenin bittiÄŸi tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için % 3 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılır. Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiÄŸi tarihten baÅŸlamak üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine MüsteÅŸarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileÅŸik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır. Ancak, ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı günlük hesaplanır. Bakanlar Kurulu, ilk üç ay için uygulanan gecikme cezası oranını iki katına kadar artırmaya veya bu oranı % 1 oranına kadar indirmeye, yeniden kanunî oranına getirmeye ve uygulama tarihini belirlemeye yetkilidir. Dava ve icra takibi açılmış olsa bile, prim ve diÄŸer Kurum alacaklarının ödenmemiÅŸ kısmı için gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilir.

Yanlış veya yersiz alınmış olduÄŸu tespit edilen primler, alındıkları tarihten on yıl geçmemiÅŸ ise, hisseleri oranında iÅŸverenlere, sigortalılara, isteÄŸe baÄŸlı sigortalılara veya genel saÄŸlık sigortalılarına veya hak sahiplerine kanunî faizi ile birlikte geri verilir. Kanunî faiz, primin Kuruma yatırıldığı tarihi takip eden ay başından, iadenin yapıldığı ayın başına kadar geçen süre için hesaplanır. Ancak Borçlar Kanununun 65 inci maddesi hükmü saklıdır.

Prim iadesi nedeniyle sigortalıların, isteÄŸe baÄŸlı sigortalıların, genel saÄŸlık sigortalılarının aylık, gelir, ödenek ve saÄŸlık hizmetlerinden yararlanma ÅŸartlarını yitirmeleri durumunda, bu Kanuna göre ödenen aylık, gelir ve ödenekler ile saÄŸlanan saÄŸlık hizmetleri durdurulur. Yanlış veya yersiz yapılan masraflar 96 ncı madde hükümlerine göre ilgililerden geri alınır.

İlişiksizlik belgesinin aranması

MADDE 90- Kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluÅŸlar ve bankalar, ihale yolu ile yaptırılan her türlü iÅŸleri üzerine alanları ve bunların adreslerini onbeÅŸ gün içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür.

Ä°ÅŸverenlerin hak ediÅŸlerinin, Kuruma ihale konusu iÅŸin yapıldığı süreye iliÅŸkin prim ve her türlü borçlarının olmaması kaydıyla ödenmesi, kesin teminatlarının ise ihale konusu iÅŸle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iadesi esastır.

Hak ediÅŸlerin ödenmesi ve prim borçlarının teminata karşılık tutulmasına iliÅŸkin iÅŸlemlerin usûl ve esasları, Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle tespit edilir.

Valilikler, belediyeler, il özel idareleri ve ruhsat vermeye yetkili diÄŸer merciler tarafından, geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce ilgililerden yapılan inÅŸaat dolayısıyla; diÄŸer kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluÅŸlar ve bankaların, Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek iÅŸlemlerinde Kuruma borçlarının bulunmadığına dair Kurumca düzenlenmiÅŸ bir belgenin istenmesi zorunludur.

Bu maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediÅŸ ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskân izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diÄŸer iÅŸlemlerin gerçekleÅŸtirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idarî ve cezaî iÅŸlem yapılır.

Afet durumunda belgelerin verilme süresi ve primlerin ertelenmesi

MADDE 91- Ä°ÅŸyerleri yangın, su baskını, yer kayması, deprem gibi afete uÄŸrayan, tabii afet nedeniyle tarımsal faaliyetinden dolayı zarar gören iÅŸverenler ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalılar, bu durumu belgelemeleri kaydıyla olayın meydana geldiÄŸi tarihten itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları ve prim ödeme aczine düÅŸtüklerinin, yapılacak inceleme sonucu anlaşılması halinde, afet tarihinden önce ödeme süresi dolmuÅŸ mevcut prim borçları ile afetin meydana geldiÄŸi tarihten itibaren tahakkuk edecek üç aylık prim borçları, olayın meydana geldiÄŸi tarihten itibaren bir yıla kadar Kurumca ertelenebilir.

Birinci fıkrada belirtilen durumlarda, afetin meydana geldiÄŸi ayda verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgeleri, afetin meydana geldiÄŸi ayı takip eden üç ay içinde Kuruma verildiÄŸi takdirde, süresinde verilmiÅŸ sayılır.

15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun uyarınca genel hayatı etkilediÄŸine karar verilen afetler nedeniyle, afet bölgesinde doÄŸrudan veya dolaylı olarak zarar gören iÅŸverenlerle sigortalı ve hak sahiplerinin bu Kanuna göre vermekle yükümlü oldukları belgelerin verilme süresi ile ödenmesi gereken primlerin ve diÄŸer Kurum alacaklarının ödeme sürelerini bu Kanundaki sürelere baÄŸlı olmaksızın, afet bölgesindeki ÅŸartları ve geliÅŸmeleri göz önünde tutarak belirlemeye ve ertelemeye Kurum yetkilidir.

Prim borcunun ertelendiÄŸi sürede zamanaşımı iÅŸlemez ve ertelenen kısmına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaz.

BEŞİNCİ KISIM

Ortak ve ÇeÅŸitli Hükümler

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

Ortak Hükümler

Sigortalılığın zorunlu oluÅŸu, sona ermesi ve sosyal güvenlik sicil numarası

MADDE 92- Kısa ve uzun vadeli sigortalar ile genel saÄŸlık sigortası kapsamındaki kiÅŸilerin sigortalı olması zorunludur. Bu Kanunda yer alan sigorta hak ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmak, azaltmak veya baÅŸkasına devretmek için sözleÅŸmelere konulan hükümler geçersizdir.

Bu Kanuna göre alınacak sigorta primleri ve idarî para cezalarının ödenmesi için, Kurumca iÅŸverene yapılacak bildirim üzerine prim borçları ve idarî para cezaları ödenmezse, Kurumca düzenlenen prim borcunu ve idarî para cezasını gösteren belgeler resmî dairelerin usûlüne göre düzenledikleri belgeler hükmündedir.

Sigortalılık, bu Kanunda sayılan sigortalı sayılma ÅŸartlarının kaybedilmesi veya ölüm halinde sona erer.

Sigortalılar, isteÄŸe baÄŸlı sigortalılar ile bunların hak sahiplerinin; genel saÄŸlık sigortalıları ve bunların bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin tescil ve diÄŸer tüm iÅŸlemlerinde sosyal güvenlik sicil numarası olarak Türk vatandaÅŸları için T.C. kimlik numarası, yabancı uyruklu kiÅŸiler için ise Kurumca verilecek sosyal güvenlik sicil numarası kullanılır.

Devir, temlik ve Kurum alacaklarında zamanaşımı

MADDE 93- Bu Kanun gereÄŸince sigortalılar ve hak sahiplerinin gelir, aylık ve ödenekleri, saÄŸlık hizmeti sunucularının genel saÄŸlık sigortası hükümlerinin uygulanması sonucu Kurum nezdinde doÄŸan alacakları, devir ve temlik edilemez.

Kurumun prim ve diÄŸer alacakları ödeme süresinin dolduÄŸu tarihi takip eden takvim yılı başından baÅŸlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir. Kurumun prim ve diÄŸer alacakları, hizmet tespiti veya asgarî iÅŸçilik uygulaması nedeniyle doÄŸmuÅŸ ise zamanaşımı süresi; mahkeme kararının kesinleÅŸme tarihinden, Kurum veya diÄŸer kamu idarelerinin denetim ve kontrolle görevlendirilen memurları tarafından yapılan tespitler sonucunda doÄŸmuÅŸ ise rapor tarihinden veya bu idareler tarafından düzenlenen belgelerden doÄŸmuÅŸ ise belgenin Kuruma intikal ettiÄŸi tarihi takip eden yıl başından itibaren beÅŸ yıl olarak uygulanır. Ancak, bu durumda zamanaşımı süresi on yıldan az olamaz. Bu alacaklar için gecikme cezası ve gecikme zammı, alacağın ait olduÄŸu ayın veya dönemin sonundan itibaren uygulanır.

Bu Kanuna dayanılarak Kurumca açılacak tazminat ve rücû davaları, on yıllık zamanaşımına tâbidir. Zamanaşımı tarihi; rücû konusu gelir ve aylıklar bakımından Kurum onay tarihinden, masraf ve ödemeler için ise masraf veya ödeme tarihinden itibaren baÅŸlar.

Zamanaşımından sonra yapılan ödemeler kabul edilir. Ancak, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendine tâbi sigortalıların zamanaşımı nedeniyle prim ödenmeyen süreleri, sigortalılık süresinden sayılmaz ve bu süreye iliÅŸkin sigortalılık hak ve yükümlülükleri düÅŸer.

Kontrol muayenesi

MADDE 94- Kurum yürütülen soruÅŸturma kapsamıyla sınırlı olmak üzere;

a) SaÄŸlık hizmeti alan genel saÄŸlık sigortalısından veya bunların bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerden, saÄŸlık hizmetinin gerçekten alınıp alınmadığını,

b) Sigortalının, isteÄŸe baÄŸlı sigortalının veya bunların hak sahiplerinin malûllük, iÅŸ göremezlik raporlarında belirtilen rahatsızlıklarının mevcut olup olmadığını,

tespit amacıyla kontrol muayenesi ve tetkik yaptırılmasını talep edebilir.

Malûllük aylığı veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmış sigortalılar, malûllük durumlarında artma veya baÅŸka birinin sürekli bakımına muhtaç olduÄŸunu ileri sürerek aylık ve gelirlerinde deÄŸiÅŸiklik yapılmasını isteyebilecekleri gibi; Kurum da harp malûlleri ve vazife malûlleri hariç, malûllük aylığı veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri baÄŸlanmış sigortalılar ile aylık veya gelir baÄŸlanan ve çalışma gücünün en az % 60'ını yitiren malûl çocukların kontrol muayenesine tâbi tutulmasını talep edebilir.

Kurumca yaptırılan kontrol muayenesinde veya sigortalının isteÄŸi üzerine ya da iÅŸe alıştırma sonunda yapılan muayenesinde yeniden tespit edilecek malûllük durumuna göre, malûllük aylığı veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri, yeni malûllük durumuna esas tutulan raporun tarihini takip eden ödeme dönemi başından baÅŸlanarak artırılır, azaltılır veya kesilir.

Çalışma gücünün en az % 60'ını yitiren malûl çocuklara baÄŸlanmış bulunan gelir ve aylıklar, kontrol muayenesi sonunda tespit edilecek malûllük durumuna göre, rapor tarihinden sonraki ödeme dönemi başından itibaren kesilir.

Kurumun yazılı bildiriminde belirtilen tarihten sonraki ödeme dönemi başına kadar kabul edilebilir bir özürü olmadığı halde kontrol muayenesini yaptırmayan sigortalının malûllük aylığı veya sürekli iÅŸ göremezlik geliri ile çalışma gücünün en az % 60'ını yitiren malûl çocukların kendilerine baÄŸlanmış olan gelir veya aylığı, kontrol muayenesi için belirtilen tarihten sonraki ödeme dönemi başından itibaren kesilir.

Ancak, kontrol muayenesini Kurumun yazılı bildiriminde belirtilen tarihten baÅŸlayarak üç ay içinde yaptıran ve malûllük veya sürekli iÅŸ göremezlik halinin devam ettiÄŸi tespit edilen sigortalının veya aylık ya da gelir baÄŸlanmış olan malûl çocuÄŸun kesilen aylık veya geliri, kesildiÄŸi tarihten baÅŸlanarak yeniden baÄŸlanır.

Kontrol muayenesini Kurumun yazılı bildiriminde belirtilen tarihten üç ay geçtikten sonra yaptıran ve malûllük veya sürekli iÅŸ göremezlik halinin devam ettiÄŸi tespit edilen sigortalının malûllük aylığı veya yeni sürekli iÅŸ göremezlik derecesine göre hesaplanacak geliri, gelir veya aylık baÄŸlanan çalışamayacak durumda malûl çocukların ise almakta oldukları gelir veya aylık, rapor tarihinden sonraki ay başından baÅŸlanarak yeniden baÄŸlanır.

Bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

SaÄŸlık raporlarının usûl ve esaslarının belirlenmesi

MADDE 95- Bu Kanun gereÄŸince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iÅŸ göremezlik ödeneklerinin verilmesine iliÅŸkin raporlar ile iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teÅŸkil edecek saÄŸlık kurulu raporlarının usûl ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili saÄŸlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usûlüne uygun olmayan saÄŸlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeleri düzenleyen saÄŸlık hizmet sunucusuna iade ederek belirlenen bilgileri içerecek ÅŸekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir.

Usûlüne uygun saÄŸlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgeler ile gerekli diÄŸer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, iÅŸ kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine iliÅŸkin usûlüne uygun düzenlenmiÅŸ saÄŸlık kurulu raporları ve diÄŸer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde, durum Sosyal Sigorta Yüksek SaÄŸlık Kurulunca karara baÄŸlanır.

Bu maddenin uygulamasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, SaÄŸlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir.

Yersiz ödemelerin geri alınması

MADDE 96- Kurumca iÅŸverenlere, sigortalılara, isteÄŸe baÄŸlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel saÄŸlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler;

a) Kasıtlı veya kusurlu davranışlarından doÄŸmuÅŸsa, hatalı iÅŸlemin tespit tarihinden geriye doÄŸru en fazla on yıllık sürede yapılan ödemeler, bu ödemelerin yapıldığı tarihlerden,

b) Kurumun hatalı iÅŸlemlerinden kaynaklanmışsa, hatalı iÅŸlemin tespit tarihinden geriye doÄŸru en fazla beÅŸ yıllık sürede yapılan ödemeler toplamı, ilgiliye tebliÄŸ edildiÄŸi tarihten itibaren üç ay içinde yapılacak ödemelerde faizsiz, üç aylık sürenin dolduÄŸu tarihten sonra yapılacak ödemelerde ise bu süre sonundan,

itibaren hesaplanacak olan kanunî faizi ile birlikte, ilgililerin Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir, alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınır.

Alacakların yersiz ödemelere mahsubu, en eski borçtan baÅŸlanarak borç aslına yapılır, kanunî faiz kalan borca uygulanır. Bu hüküm ilgili hak sahiplerinin muvafakat etmeleri kaydıyla, aynı dosyadan diÄŸer bir hak sahibine yapılan yersiz ödemelere mahsubunda da uygulanır.

Yersiz ödemenin gelir ve aylıklardan kesilmesinde, kesintinin baÅŸlayacağı ödeme dönemi başı itibarıyla kanunî faizi ile birlikte hesaplanan borç tutarı, gelir ve aylıktan % 25 oranında kesilmek suretiyle uygulanır.

Yersiz ödemelerin tespiti ile geri alınmasına ve bu maddenin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Zamanaşımı, hakkın düÅŸmesi ve avans

MADDE 97- Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, iÅŸ kazası, meslek hastalığı ve ölüm hallerinde baÄŸlanması gereken gelir ve aylıkların, hakkın kazanıldığı tarihten itibaren beÅŸ yıl içinde istenmeyen kısmı zamanaşımına uÄŸrar. Bu durumda olanların gelir ve aylıkları, beÅŸ yıl geçtikten sonra, yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren baÅŸlar.

Kuruma müracaat etmemenin haklı bir sebebe dayandığını genel hükümlere göre ispat edenler hakkında, yukarıdaki hükümler uygulanmaz.

Kısa vadeli sigorta kollarından ve ölüm sigortasından kazanılan diÄŸer haklar, hakkın doÄŸduÄŸu tarihten itibaren beÅŸ yıl içinde istenmezse düÅŸer.

Bu Kanuna göre baÄŸlanan gelir ve aylıklarını tahakkuk ettirildiÄŸi tarihlerden itibaren aralıksız altı ay sonuna kadar tahsil etmeyenlerin gelir ve aylıkları, gelir ve aylık baÄŸlanma ÅŸartlarının devam edip etmediÄŸinin tespiti amacıyla durdurulur.

Genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin alacakları, hakkı doÄŸuran olayın öÄŸrenildiÄŸi tarihten itibaren iki yıl içinde istenmezse zamanaşımına uÄŸrar, hakkı doÄŸuran olay tarihinden itibaren ise beÅŸ yıl sonunda düÅŸer.

Sigortalılar ile bunların hak sahiplerinin, genel saÄŸlık sigortalıları ile bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin, bu Kanunun uygulanması bakımından hak ettikleri alacaklarının süresi içinde ödenememesi halinde, avans verilmesine Kurum yetkilidir.

SaÄŸlık hizmeti sunucularına, tahakkuk etmiÅŸ alacakları faturaların teslim tarihinden itibaren en geç yetmiÅŸbeÅŸ gün içinde ödenir. Ä°ÅŸlemlerin gecikmesi halinde tahakkuk eden tutarın % 75'i ilâ % 90'ı arasındaki tutar, son ödeme tarihini takip eden ilk iÅŸ gününde alacaklarından kesilmek üzere avans olarak ödenir.

Ücretlerden kesinti yapılmaması, özel sigortalara iliÅŸkin hükümler ve sosyal güvenlik sözleÅŸmelerinin yürütülmesi

MADDE 98- Ä°ÅŸveren, sosyal sigortalar ve genel saÄŸlık sigortası için kendisine düÅŸen yükümlülükler nedeniyle, sigortalıların ücretlerinden kesinti yapamaz. Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde özel sigortalara iliÅŸkin hükümler, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasında dikkate alınmaz.

Bu Kanun gereÄŸince saÄŸlık hizmetlerinden yararlananların ödemekle yükümlü oldukları katılım payları, özel sigorta ÅŸirketleri tarafından teminat veya ödeme konusu yapılamaz.

Uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri kapsamında yapılacak her türlü iÅŸlemler ve hesaplaÅŸmalar, Kurum tarafından yürütülür. Ä°lgili sözleÅŸmelerde irtibat kurumuna yapılan atıflar, Kuruma yapılmış sayılır.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

ÇeÅŸitli Hükümler

Sosyal güvenlikle ilgili düzenlemeler ve bildirimler

MADDE 99- Sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri ile ilgili yapılacak her türlü kanunî düzenlemeler bu Kanunda yapılır.

Bu Kanun gereÄŸince yapılacak bildirimler hakkında, 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uygulanır.

Bilgi ve belge isteme hakkı, bilgi ve belgelerin Kuruma verilme usûlü

MADDE 100- Kurum, bu Kanun hükümlerine iliÅŸkin yapılan soruÅŸturmalar hakkında Cumhuriyet savcılıklarından, kamu ve özel hukuk tüzel kiÅŸileri ile gerçek kiÅŸilerden bilgi ve belge isteyebilir.

Kurum, bu Kanun gereÄŸi verilecek her türlü belge veya bilginin internet , elektronik ve benzeri ortamda gönderilmesi hususunda, gerçek ve tüzel kiÅŸileri zorunlu tutmaya yetkilidir.

Belge veya bilgileri internet , elektronik ve benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulan gerçek ve tüzel kiÅŸilerin, Kurumun bilgi iÅŸlem sistemlerinin herhangi bir nedenle hizmet dışı kalması sonucu belge ve bilgiyi, bu Kanunda öngörülen sürenin son gününde Kuruma gönderememesi ve muhteviyatı primleri de yasal süresi içinde ödeyememesi halinde, sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden üçüncü iÅŸgününün sonuna kadar belge veya bilgiyi gönderir ve muhteviyatı primleri de aynı sürede Kuruma öder ise bu yükümlülükleri Kanunda öngörülen sürede yerine getirmiÅŸ kabul edilir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usûl ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

UyuÅŸmazlıkların çözüm yeri

MADDE 101- Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuÅŸmazlıklar iÅŸ mahkemelerinde görülür.

ALTINCI KISIM

Ä°darî Para Cezaları ve Fesih Hükümleri

Kurumca verilecek idarî para cezaları

MADDE 102- Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle diÄŸer kanunlarda suç oluÅŸtursa dahi ayrıca bu Kanunun;

a) 8 inci maddenin birinci fıkrası ile 61 inci maddede belirtilen bildirgeleri; Kurumca belirlenen ÅŸekle ve usûle uygun vermeyenler veya Kurumca internet , elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduÄŸu halde anılan ortamda göndermeyenler veya bu Kanunda belirtilen süre içinde vermeyenlere, her bir sigortalı için aylık asgarî ücret tutarında, idarî para cezası uygulanır.

b) 11 inci maddede belirtilen bildirgeyi, Kurumca belirlenen ÅŸekle ve usûle uygun vermeyenler veya Kurumca internet , elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduÄŸu halde, anılan ortamda göndermeyenler veya bu Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenlere;

1) Kamu idareleri ile bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar için asgarî ücretin üç katı tutarında,

2) DiÄŸer defterleri tutmak zorunda olanlar için asgarî ücretin iki katı tutarında,

3) Defter tutmakla yükümlü olmayanlar için bir aylık asgarî ücret tutarında,

idarî para cezası uygulanır.

c) 86 ncı maddenin birinci fıkrası uyarınca verilmesi gereken belgeleri, Kurumca belirlenen ÅŸekilde ve usûlde vermeyenler ya da Kurumca internet , elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduÄŸu halde anılan ortamda göndermeyenler veya belirlenen süre içinde vermeyenlere her bir fiil için;

1) Belgenin asıl olması halinde aylık asgarî ücretin üç katını geçmemek kaydıyla belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgarî ücretin beÅŸte biri tutarında,

2) Belgenin ek olması halinde, aylık asgarî ücretin üç katını geçmemek kaydıyla her bir ek belgede kayıtlı sigortalı sayısı başına, aylık asgarî ücretin sekizde biri tutarında,

3) Ek belgenin 86 ncı maddenin beÅŸinci fıkrasına istinaden Kurumca re'sen düzenlenmesi durumunda, aylık asgarî ücretin yarısı tutarında,

4) Belgenin mahkeme kararı, Kurum veya diÄŸer kamu idarelerinin denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurlarınca yapılan tespitler sonucunda veya bu idareler tarafından düzenlenen belgelerden hizmetleri veya kazançları Kuruma bildirilmediÄŸi veya eksik bildirildiÄŸi anlaşılan sigortalılarla ilgili olması halinde, belgenin asıl veya ek nitelikte olup olmadığı, iÅŸverence düzenlenip düzenlenmediÄŸi dikkate alınmaksızın, aylık asgarî ücretin üç katı tutarında,

idarî para cezası uygulanır.

d) 59 uncu madde uyarınca Kurumun defter ve belge incelemeye yetkili denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurları tarafından veya 59 uncu maddenin beÅŸinci fıkrasında belirtilen serbest muhasebeci malî müÅŸavirler ile yeminli malî müÅŸavirlerce düzenlenen raporlara istinaden, Kuruma bildirilmediÄŸi tespit edilen eksik iÅŸçilik tutarının mal edildiÄŸi her bir ay için, aylık asgarî ücretin üç katı tutarında idarî para cezası uygulanır.

e) 86 ncı maddenin ikinci fıkrasındaki yükümlülüÄŸü Kurumca yapılan yazılı ihtara raÄŸmen onbeÅŸ gün içinde mücbir sebep olmaksızın yerine getirmeyenlere;

1) Bilanço esasına göre defter tutmakla yükümlü iseler, aylık asgarî ücretin oniki katı tutarında,

2) DiÄŸer defterleri tutmakla yükümlü iseler, aylık asgarî ücretin altı katı tutarında,

3) Defter tutmakla yükümlü deÄŸil iseler, asgarî ücretin üç katı tutarında,

4) Defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aÅŸmamak kaydıyla; defter ve belgelerin tümünü verilen süre içinde ibraz etmekle birlikte, kullanılmaya baÅŸlanmadan önce tasdik ettirilmesi zorunlu olduÄŸu halde tasdiksiz tutulmuÅŸ olan defterler, kanunî tasdik süresi geçtikten sonra tasdik ettirilmiÅŸ olan defterlerin tasdik tarihinden önceki kısmı, iÅŸçilikle ilgili giderlerin iÅŸlenmemiÅŸ olduÄŸu tespit edilen defterler, sigorta primleri hesabına esas tutulan kazançların kesin olarak tespitine imkân vermeyecek ÅŸekilde usûlsüz, karışık veya noksan tutulmuÅŸ defterler, herhangi bir ay için sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazançların ve kazançlarla ilgili ödemelerin (sigorta primine esas kazancın ödemeye baÄŸlı olduÄŸu durumlar dahil) o ayın dahil bulunduÄŸu hesap dönemine ait defterlere iÅŸlenmemiÅŸ olması halinde, o aya ait defter kayıtları, Vergi Usul Kanunu gereÄŸince bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken iÅŸletme hesabı esasına göre tutulmuÅŸ defterler geçerli sayılmaz ve bu geçersizlik hallerinin her biri için, aylık asgarî ücretin yarısı tutarında,

5) Ä°ÅŸverenler tarafından ibraz edilen aylık ücret tediye bordrosunda; asgarî olarak iÅŸyerinin sicil numarası, bordronun iliÅŸkin olduÄŸu ay, sigortalının adı, soyadı, sigortalının sosyal güvenlik sicil numarası, ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı yer alır. Ücretin alındığına dair sigortalının imzasını ihtiva etmeyen (makbuz mukabilinde veya banka kanalıyla yapılan ödemeler hariç) ücret tediye bordroları geçerli sayılmaz ve bu geçersizlik hallerinin her biri için aylık asgarî ücretin yarısı tutarında,

idarî para cezası uygulanır. Verilen süre dışında ibraz edilen defter ve belgelerin tümünün veya bir bölümünün geçersiz olması durumunda, tutulan defter türü de dikkate alınarak bu bendin sadece (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerine göre idarî para cezası uygulanır.

f) 86 ncı maddenin altıncı fıkrasında ve 85 inci maddenin beÅŸinci fıkrasında belirtilen yükümlülükleri belirtilen sürede yerine getirmeyenlere, aylık asgarî ücretin iki katı tutarında idarî para cezası uygulanır.

g) 8 inci maddenin üçüncü ve altıncı fıkralarında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen kurum ve kuruluÅŸlar ile tüzel kiÅŸilere ve 8 inci maddenin dördüncü fıkrasındaki yükümlülüÄŸü yerine getirmeyen sigortalılara, aylık asgarî ücret tutarında idarî para cezası uygulanır.

h) SaÄŸlık hizmeti sunulmadığı halde saÄŸlık hizmetini fatura edenler; faturayı veya faturaya dayanak oluÅŸturan belgeleri gerçeÄŸe aykırı olarak düzenleyenler; 64 üncü madde gereÄŸince kapsam dışı tutulan saÄŸlık hizmetlerini kapsam içinde olan saÄŸlık hizmetleri gibi gösterenler; saÄŸlık hizmetlerine hak kazanmayan kiÅŸilere sundukları saÄŸlık hizmetlerini fatura edenler hakkında bu fiilleri nedeniyle Kurumun yersiz ödediÄŸi tutarın beÅŸ katı idarî para cezası uygulanır.

ı) 71 inci maddede yer alan kimlik tespiti yükümlülüÄŸünü yapmayan ve bu nedenle Kurumun zarara uÄŸramasına sebebiyet veren saÄŸlık hizmeti sunucularından, uÄŸranılan zararın beÅŸ katı idarî para cezası uygulanır.

j) Kurumun mahsup suretiyle tahsilini yaptığı haller hariç olmak üzere, alınması gereken katılım paylarını tahsil etmeyen saÄŸlık hizmeti sunucularına, fiilin her tekrarında tahsil edilmeyen katılım payının on katı tutarında idarî para cezası uygulanır.

k) 63 üncü madde gereÄŸi Kurumca saÄŸlanan yardımcı üreme yöntemlerinin tıbbî etik dışında uygulanması halinde, bu fiili iÅŸleyen saÄŸlık hizmeti sunucularına Kurumca vak'a için yapılan tedavi masrafının beÅŸ katı tutarında idarî para cezası uygulanır.

l) Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurlarının, bu Kanunun uygulanmasından doÄŸan inceleme ve soruÅŸturma görevlerini yerine getirmeleri sırasında iÅŸverenler, sigortalılar, iÅŸyeri sahipleri ve bu iÅŸle ilgili diÄŸer kiÅŸiler, görevlerini yapmasına engel olamazlar. Engel olanlar hakkında eylemleri baÅŸka bir suç oluÅŸtursa dahi, aylık asgarî ücretin iki katı tutarında idarî para cezası uygulanır.

Mahkeme kararına, Kurum veya diÄŸer kamu idarelerinin denetim ve kontrolle görevlendirilmiÅŸ memurlarınca yapılan tespitlere ya da kamu idarelerinden alınan belgelere istinaden düzenlenenler hariç olmak üzere, bildirgenin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliklerinden verilmesi halinde, bu maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde öngörülen cezalar % 50 oranında uygulanır.

Ä°darî para cezası uygulanması 8 inci, 11 inci ve 86 ncı maddelerde belirtilen belgelerin Kuruma verilmesi yükümlülüÄŸünü kaldırmaz.

Ä°darî para cezaları ilgiliye tebliÄŸ ile tahakkuk eder. TebliÄŸ tarihinden itibaren onbeÅŸ gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. Ä°tiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliÄŸ tarihinden itibaren onbeÅŸ gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine baÅŸvurabilirler. Bu süre içinde baÅŸvurunun yapılmamış olması halinde, idarî para cezası kesinleÅŸir.

Ä°darî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna baÅŸvurulmadan önce tebliÄŸ tarihinden itibaren onbeÅŸ gün içinde peÅŸin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. PeÅŸin ödeme idarî para cezasına karşı yargı yoluna baÅŸvurma hakkını etkilemez. Ancak Kurumca veya mahkemece Kurum lehine karar verilmesi halinde, daha önce tahsil edilmemiÅŸ olan ceza tutarının dörttebirlik kısmı, 89 uncu maddenin ikinci fıkrası hükmü de dikkate alınarak tahsil edilir.

Mahkemeye baÅŸvurulması idarî para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz. TebliÄŸ tarihinden itibaren onbeÅŸ gün içinde ödenmeyen idarî para cezaları, 89 uncu madde hükmü gereÄŸince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilir.

Ä°darî para cezaları on yıllık zamanaşımı süresine tâbidir. Zamanaşımı süresi, fiilin iÅŸlendiÄŸi tarihten itibaren baÅŸlar.

Ä°darî para cezaları hakkında, bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümleri uygulanır.

Ä°darî yaptırımlar ve fesih

MADDE 103- Kurumca yapılan inceleme neticesinde haksız menfaat temin etmek maksadıyla;

a) Sağlık hizmeti sunulmadığı halde sağlık hizmetini fatura ettiği,

b) Faturayı veya faturaya dayanak oluÅŸturan belgeleri, gerçeÄŸe aykırı olarak düzenlediÄŸi,

c) 64 üncü madde gereÄŸince kapsam dışı tutulan saÄŸlık hizmetlerini, kapsam içinde olan saÄŸlık hizmetleri gibi gösterdiÄŸi,

d) Sağlık hizmetlerine hak kazanmayan kişilere, sağlık hizmeti sunarak Kuruma fatura ettiği,

tespit edilen saÄŸlık hizmeti sunucuları hakkında genel hükümlere göre takip yapılır. Bu fiiller nedeniyle Kurumun yersiz ödediÄŸi tutar 96 ncı maddeye göre geri alınır. Ayrıca bu fiilî iÅŸleyen saÄŸlık hizmeti sunucularının varsa Kurum ile yaptıkları sözleÅŸmeleri; ilk fiilde bir ay, ilk fiilden itibaren iki yıllık dönem içerisindeki tekrarı halinde üç ay, aynı dönem içerisinde ikinci kez tekrarı halinde ise bir yıl süreyle feshedilir.

Yukarıdaki fıkranın (d) bendi hariç olmak üzere anılan fiillerin sözleÅŸmesiz saÄŸlık hizmet sunucuları tarafından iÅŸlenmesi halinde, bir yıl süreyle acil durumlar hariç ödeme yapılmaz. SaÄŸlık hizmet sunucusu bu süre içerisinde bu durumu saÄŸlık hizmeti alan tüm kiÅŸilere yazılı olarak bildirmek zorundadır. Bildirilmeyen kiÅŸilerin fatura bedelleri Kurum tarafından ödenerek, saÄŸlık hizmet sunucusundan iki katı olarak tahsil edilir.

71 inci maddede yer alan kimlik tespiti yükümlülüÄŸünü yapmayan ve bu nedenle bir baÅŸka kiÅŸiye saÄŸlık hizmeti sunulması nedeniyle Kurumun zarara uÄŸramasına sebebiyet veren saÄŸlık hizmeti sunucularından uÄŸranılan zarar geri alınır.

YEDÄ°NCÄ° KISIM

Yürürlükten Kaldırılan, DeÄŸiÅŸtirilen, Son ve Geçici Hükümler

BÄ°RÄ°NCÄ° BÖLÜM

DeÄŸiÅŸtirilen ve Yürürlükten Kaldırılan

Hükümler

Diğer kanunlardaki atıflar

MADDE 104- Bu Kanunla yürürlükten kaldırılmayan hükümleri saklı kalmak kaydıyla, 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlara yapılan atıflar ile diÄŸer kanunlarda sosyal sigorta haklarına, yardımlarına ve yükümlülüklerine, sigortalılığa ve hak sahipliÄŸi ÅŸartlarına, saÄŸlık hizmetlerinin veya tedavi bedellerinin ödenmesine iliÅŸkin yapılan atıflar bu Kanunun ilgili maddelerine yapılmış sayılır.

27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda kadrosuzluk tazminatının ödenmesine iliÅŸkin T.C. Emekli Sandığına yapılmış olan atıf ile diÄŸer kanunlarda T.C. Emekli Sandığına, Sosyal Sigortalar Kurumuna, BaÄŸ-Kur'a yapılmış atıflar Kuruma yapılmış sayılır.

DeÄŸiÅŸtirilen, eklenen ve uygulanmayacak hükümler

MADDE 105- a) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun:

1) 89 uncu maddesinin birinci fıkrasında geçen "aylık baÄŸlamaya esas" ibaresi "ek 70 inci maddeye göre hesaplanacak" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

2) Ek 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"EK MADDE 19- Vazife malûlü erlerle, bunların dul ve yetimlerine ödenecek aylık veya gelirlerin alt sınırı Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 27 nci veya 33 üncü maddeleri hükümlerine göre belirlenir."

3) Ek 48 inci maddesinin son fıkrasının başına "Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında yaÅŸlılık aylığına hak kazananlar hakkında, aynı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (d) bendinin uygulanmasında:" ibaresi eklenmiÅŸtir.

4) Ek 68 inci maddesine birinci fıkra olarak "Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında yaÅŸlılık aylığına hak kazananlar hakkında, aynı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (d) bendinin uygulanmasında:" ibaresi eklenmiÅŸ; aynı maddede geçen "ödenir" ve "ödeme yapılır" ibareleri "hesaplanır" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ; aynı maddenin dördüncü fıkrasında geçen "Bu tazminatlar ilgililere ödendikçe iki ay içinde faturası karşılığında Hazineden tahsil olunur." cümlesi ile aynı maddenin beÅŸinci ve son fıkrası madde metninden çıkarılmış ve aynı maddenin diÄŸer fıkraları (a), (b), (c), (d) ve (e) bentleri olarak düzenlenmiÅŸtir.

5) Ek 70 inci maddesinin birinci fıkrasında geçen "Sandık iÅŸtirakçilerine ödenmekte olan;" ve "emeklilik keseneÄŸine ve Kurum karşılığına tâbi tutulur." ibareleri sırasıyla "Emekli ikramiyesinin hesabında;" ve "dikkate alınır" ÅŸeklinde; aynı maddenin son fıkrası da "Personel kanunlarında yer alan aylığa iliÅŸkin gösterge ve ek göstergeler esas alınarak bulunan tutarlar da emekli ikramiyesi hesabında dikkate alınır." olarak deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

6) Ek 73 üncü maddesine birinci fıkra olarak "Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında yaÅŸlılık aylığına hak kazananlar hakkında, aynı Kanunun geçici 2 nci maddesinin (d) bendinin uygulanmasında:" ibaresi eklenmiÅŸ; aynı maddenin birinci fıkrasında geçen "toptan ödeme yapılabilmesi için" ibaresi "toptan ödeme hesaplanabilmesi için" ÅŸeklinde; ikinci fıkrasında geçen "emeklilik" kelimesi "hesaplama" ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ ve aynı maddenin fıkraları (a), (b) ve (c) bentleri olarak düzenlenmiÅŸtir.

b) 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım Ä°ÅŸçileri Sosyal Sigortalar Kanununun:

1) 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 21- YaÅŸlılık aylığı baÄŸlanmasına hak kazanan sigortalıya, Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 29 uncu maddesinde belirtilen esaslara göre aylık baÄŸlanır."

2) 30 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 30- Bu Kanunun gerektirdiÄŸi her türlü yardım ve ödemeler için sigortalılardan % 12,5'i genel saÄŸlık sigortası primi olmak üzere % 32,5 oranında prim alınır."

3) 39 uncu maddesinin (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 13, 14, 19, 20, 21, 22, 25, 26, 27, 28, 33, 34, 35, 36, 54, 55, 57, 58, 59, 60, 61, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73,76, 77,78, 89, 94, 95, 96, 97, 100 ve 101 inci maddeleri ile 41 inci maddenin (b) bendi, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Geçici 82 nci maddesi,"

c) 29/5/1986 tarihli ve 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununun 2 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ancak, Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin aynı Kanun gereÄŸi ödedikleri katılım payları ile diÄŸer saÄŸlık hizmetlerinin karşılanmayan kısmı, bu Kanun kapsamındadır. Ancak yıl içinde ödenen tutarlar, takip eden yılda Hazine tarafından Fona geri ödenir."

d) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 18 inci maddesinin başlığı ve birinci fıkrasının birinci paragrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ehliyet tespiti, imtihan ve hava deÄŸiÅŸimi için baÅŸka yere gönderilenler:

Memurlar, yardımcı hizmetler sınıfına dahil personel ve kurumlarda yalnız ödenek mukabili çalışanlardan, memuriyet mahalli dışına;"

e) 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Yurtdışında Bulunan Türk VatandaÅŸlarının Yurtdışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından DeÄŸerlendirilmesi Hakkında Kanunun:

1) 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"MADDE 1- Türk vatandaÅŸlarının yurt dışında 18 yaşını doldurduktan sonra, Türk vatandaşı iken geçen ve belgelendirilen sigortalılık süreleri ve bu süreleri arasında veya sonunda her birinde bir yıla kadar olan iÅŸsizlik süreleri ile yurt dışında ev kadını olarak geçen süreleri, bu Kanunda belirtilen sosyal güvenlik kuruluÅŸlarına prim ödenmemiÅŸ olması ve istekleri halinde, bu Kanun hükümlerine göre sosyal güvenlikleri bakımından deÄŸerlendirilir."

2) 2 nci maddesinin (a) bendinin sonuna "Sosyal Güvenlik Kurumu BaÅŸkanlığı" ibaresi ve aynı maddeye aÅŸağıdaki (e) ve (f) bentleri eklenmiÅŸtir.

"e) Kurum; Sosyal Güvenlik Kurumu BaÅŸkanlığını,

f) Bakanlık; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,"

3) 3 üncü maddesi baÅŸlığı ile birlikte aÅŸağıdaki ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

"BaÅŸvurulacak kuruluÅŸ

MADDE 3- Sigortalılar ile yurt dışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüÅŸ yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri Kuruma müracaat etmek suretiyle bu Kanunla getirilen haklardan yararlanırlar."

4) 4 üncü maddesi baÅŸlığı ile birlikte aÅŸağıdaki ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

"Borçlanma tutarı ve borçlanma tutarının iadesi

MADDE 4- Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borç tutarı, baÅŸvuru tarihindeki prime esas asgarî ve azamî günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın % 32'sidir. Borçlanılan süreler, yurda kesin dönüÅŸ yapılmış olması ÅŸartıyla aylık tahsisi için yazılı talepleri halinde Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 41 inci maddesinin son fıkrası hükümlerine göre deÄŸerlendirilir. Borçlanmaya iliÅŸkin Kurumca tahakkuk ettirilen borç tutarı, tebliÄŸ edildiÄŸi tarihten itibaren üç ay içerisinde ödenir. Ödeme yapılan gün sayısı prim ödeme gün sayısına ve prime esas kazanca dahil edilir. Tahakkuk ettirilen prim borcunu tebligat tarihinden itibaren üç ay içerisinde ödemeyenler için yeniden baÅŸvuru ÅŸartı aranır.

Borçlanmadan sonradan vazgeçenler ile yapılan borçlanma sonrasında aylık baÄŸlanması için gerekli ÅŸartları yerine getiremeyenlere ve bunların hak sahiplerine talepleri üzerine yaptıkları ödemeler, faiz uygulanmaksızın iade edilir.

Yurt dışında iken borçlanma isteÄŸinde bulunacak sigortalı veya hak sahipleri Yeni Türk Lirası olarak bildirilecek borç tutarını döviz cinsinden, Türkiye'de ise Yeni Türk Lirası olarak öderler."

5) 5 inci maddenin birinci fıkrası "Yurt dışındaki sigortalılık sürelerinin tespitinde, bunu belirten ve istek sahibinin ibraz edeceÄŸi ispatlayıcı belgelerde kayıtlı bulunan tarihler arasındaki son tarihten geriye doÄŸru olmak üzere gün sayıları esas alınır, bu tespitte 1 yıl 360 gün, 1 ay 30 gün hesaplanır." ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ; aynı maddenin üçüncü fıkrasının sonuna "Bu durumda olanlar Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılır." cümlesi eklenmiÅŸ; maddeye "Sosyal güvenlik sözleÅŸmesi yapılmış ülkelerdeki hizmetlerini, bu Kanuna göre borçlananların, sözleÅŸme yapılan ülkede ilk defa çalışmaya baÅŸladıkları tarih, ilk iÅŸe giriÅŸ tarihi olarak dikkate alınmaz." fıkrası eklenmiÅŸtir.

6) 6 ncı maddenin (A) fıkrasının son paragrafı "Yukarıdaki ÅŸartları yerine getirenlerden tahsise hak kazananların aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden ay başından itibaren baÅŸlatılmak üzere Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanunu hükümlerine göre baÄŸlanır." ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸ,

Aynı maddenin (B) fıkrası; "B) Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık baÄŸlananlardan tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tâbi çalışanlar, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneÄŸi alanlar ile Türkiye'de sigortalı çalışmaya baÅŸlayanların aylıkları, tekrar çalışmaya baÅŸladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya baÅŸladıkları tarihten itibaren kesilir. Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun sosyal güvenlik destek primi hakkındaki hükümleri, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak suretiyle aylık baÄŸlananlar için uygulanmaz.

Yurt içinde veya yurt dışında çalışması sona erenlerin veya ikamete dayalı bir ödenek alanlardan ödenekleri sona erenlerin, aylıklarının tekrar ödenmesi için yazılı talepte bulunmaları halinde, talep tarihini izleyen ay başından itibaren aylıkları tekrar ödenmeye baÅŸlanır." ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

f) 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanunun 2 nci maddesinin (b) bendine "Sosyal Güvenlik Kanunları;" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanunu," ibaresi eklenmiÅŸtir.

g) 27/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi ile 10/7/1987 tarihli ve 285 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesinin onbirinci fıkrası hariç olmak üzere, diÄŸer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.

h) 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesinin (b) fıkrası "b) (a) fıkrasına göre bulunacak tutar, Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihinden önce göreve baÅŸlayanların emekliliklerinde, Sosyal Sigortalar ve Genel SaÄŸlık Sigortası Kanununun geçici 2 nci maddesinin (d) bendine göre hesaplanacak kısmî aylığın hesabında dikkate alınır." ÅŸeklinde deÄŸiÅŸtirilmiÅŸtir.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 106- 1) 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun, geçici 20 inci, geçici 81 inci, geçici 82 nci ve geçici 87 nci ve geçici 89 uncu maddeleri hariç diÄŸer maddeleri,

2) 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve DiÄŸer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun, 1 ilâ 23 üncü, geçici 10 uncu ve geçici 11 inci maddeleri hariç diÄŸer maddeleri,

3) 29/8/1977 tarihli ve 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasasının 4 üncü ve 5 inci maddeleri,

4) 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu,

5) 24/5/1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin BirleÅŸtirilmesi Hakkında Kanun,

6) 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım Ä°ÅŸçileri Sosyal Sigortalar Kanununun 1 ilâ 5 inci, 13 ilâ 17 nci maddeleri,

7) 14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 107 nci , 188 inci, 209 uncu ve ek 22 nci maddeleri,

8) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun, 12 ilâ 19 uncu maddeleri, 23 üncü maddesi, 30 ilâ 39 uncu maddeleri, 41 ilâ 55 inci maddeleri, 57 ilâ 59 uncu maddeleri, 61 ilâ 64 üncü maddeleri, 66 ilâ 71 inci maddeleri, 72 nci maddesinin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları, 73 ilâ 77 nci maddeleri, 80 inci maddesi, 82 inci maddesinin (a), (b), (c) ve (ç) bentleri, 83 ilâ 88 inci maddeleri, 90 ıncı ve 91 inci maddeleri, 93 ilâ 100 üncü maddeleri, 102 nci maddesi, 105 ilâ 107 nci maddeleri, 112 ilâ 124 üncü maddeleri, 127 ilâ 129 uncu maddeleri, 131 ilâ 135 inci maddeleri, ek 2 ilâ ek 4 üncü maddeleri, ek 8 ve ek 9 uncu maddeleri, ek 11 inci maddesi, ek 13 ilâ ek 18 inci maddeleri, ek 21 ilâ ek 23 üncü maddeleri, ek 25 ilâ ek 27 nci maddeleri, ek 29 ve ek 30 uncu maddeleri, ek 31 inci maddesinin (a) ve (b) bentleri, ek 32 ilâ 34 üncü maddeleri, ek 37 nci maddesi, ek 39 uncu maddesi, ek 41 ilâ ek 47 nci maddeleri, ek 48 inci maddesinin son fıkrası hariç diÄŸer fıkraları, ek 49 uncu maddesi, ek 56 ve ek 57 nci maddeleri, ek 59 uncu maddesi, ek 69 uncu maddesi, ek 72 nci maddesi, ek 74 ve ek 75 inci maddeleri, ek 80 inci maddesi, geçici 8 inci maddesi, geçici 15 inci maddesi, geçici 16 ncı maddesi, geçici 54 üncü, geçici 65 inci, geçici 85 inci, geçici 86 ncı , geçici 88 inci, geçici 96 ilâ geçici 98 inci, geçici 103, geçici 104, geçici 109 ilâ geçici 113 üncü, geçici 115 ilâ geçici 118 inci, geçici 120 nci , geçici 121 inci, geçici 139 ilâ geçici 141 inci, geçici 146 ncı , geçici 147 nci , geçici 150 ilâ geçici 151 nci , geçici 153 üncü, geçici 157 nci , geçici 159 uncu, geçici 161 ilâ geçici 166 ncı , geçici 170 inci, geçici 171 inci, geçici 173 üncü, geçici 176 ncı , geçici 180 inci, geçici 182 ilâ geçici 186 ncı , geçici 190 ilâ geçici 192, geçici 195 ilâ geçici 200 üncü, geçici 203 üncü, geçici 204 üncü, geçici 207 nci ve geçici 208 inci, geçici 210 ilâ geçici 212 nci , geçici 218 ilâ geçici 220 nci , ek geçici 1 inci, ek geçici 2 nci , ek geçici 7 nci , ek geçici 8 inci, ek geçici 11 inci, ek geçici 19 uncu, ek geçici 20 nci , ek geçici 22 nci ve ek geçici 23 üncü maddeleri,

9) 1/10/1992 tarihli ve 3841 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi, 24/11/1994 tarihli ve 4049 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi ve 13/6/2001 tarihli ve 4677 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi,

10) 14/1/1988 tarihli ve 311 sayılı Memurlar ve DiÄŸer Kamu Görevlileri ile Ä°lgili Bazı Kanunlarda DeÄŸiÅŸiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 3 üncü maddesi,

11) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 56 ncı maddesinin (C) fıkrası,

12) 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 186 ilâ 188 inci ve 191 inci maddeleri,

13) 18/1/1972 tarihli ve 1512 sayılı Noterlik Kanununun 201 ilâ 203 üncü maddeleri,

14) 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı SaÄŸlık Hizmetleri Temel Kanununun 3 üncü maddesinin (d) bendi ile geçici 3 üncü maddesi,

15) 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kamu Ä°ktisadi TeÅŸebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 32 nci maddesindeki "resmî ve özel saÄŸlık kuruluÅŸlarında ayakta ve yatarak tedavileri ile" ibaresi,

16) 4/6/1937 tarihli ve 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 89 uncu maddesi,

17) 4/2/1924 tarihli ve 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununun ek 23 üncü maddesi,

18) 1/11/1983 tarihli ve 2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununun 18 inci maddesi,

19) 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi ile (g) bendinde yer alan "ve tedavileri yaptırılır" ibaresi,

20) 23/4/1981 tarihli ve 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık BaÄŸlanması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ile yaralanan veya sakat kalanların tedavi giderleri" ibaresi,

21) 15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları,

22) 1/7/1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını DoldurmuÅŸ Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk VatandaÅŸlarına Aylık BaÄŸlanması Hakkında Kanunun 7 nci maddesi,

23) 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin ikinci fıkrası,

24) 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanununun 18 inci maddesinin (c) bendi ile 20 nci maddesi,

25) 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanunun 7 nci , 11 inci, geçici 1 ilâ geçici 4 üncü maddeleri ile aynı kanunda geçen "döviz" ibareleri,

26) 18/6/1992 tarihli ve 3816 sayılı Kanunun birinci maddesinde yer alan "Genel SaÄŸlık Sigortası uygulamasına geçilinceye kadar" ibaresi,

yürürlükten kaldırılmıştır.

Yönetmelikler

MADDE 107- Bu Kanunda bahsi geçen yönetmelikler bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içerisinde çıkarılır. Kurum, bu Kanunun diÄŸer maddelerinin uygulanmasına iliÅŸkin usûl ve esasları yönetmelik ile düzenleme yetkisine sahiptir.

Ä°KÄ°NCÄ° BÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortasına iliÅŸkin bazı geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 1- Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 2925 sayılı Tarım Ä°ÅŸçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi olanlar her türlü hak ve yükümlülükleri ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında, 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve DiÄŸer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ve bu Kanunla mülga 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi olanlar her türlü hak ve yükümlülükleri ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununa tâbi olanlar her türlü hak ve yükümlülükleri ile bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c ) bendi kapsamında kabul edilir.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce çalışmaya baÅŸlayıp bu tarihten sonra aylık talebinde bulunanlardan, birinci fıkrada belirtilen sigortalılık hallerinden birden fazlasına tâbi olanlara yaÅŸlılık aylığına hak kazanma ÅŸartlarından hangisinin uygulanacağı, en son sigortalı sayıldığı tarihten geriye doÄŸru son yedi yıllık fiilî hizmet süresi içinde en fazla hizmetin geçtiÄŸi sigortalılık hali, hizmet sürelerinin eÅŸit olması halinde ise son sigortalılık durumu esas alınarak belirlenir.

17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlara göre baÄŸlanan veya talepte bulunulan; aylık, gelir, tazminat, harp malûllüÄŸü zammı ve diÄŸer ödenekler ile 8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre ödenmekte olan ek ödemenin verilmesine devam edilir. Bu gelir ve aylıkların durum deÄŸiÅŸikliÄŸi nedeniyle artırılması, azaltılması, kesilmesi veya yeniden baÄŸlanmasında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümleri uygulanır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı ve 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı kanunlara göre ödenmekte olan sosyal yardım zammı ile telafi edici ödeme tutarları, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu gereÄŸince emekli aylığı almakta olanlara ödenmekte olan makam ve yüksek hâkimlik tazminatı, görev ve temsil tazminatı ile ek ödemeler ve yardımlar, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihte ödenen tutarlar esas alınarak, ilgililerin gelir ve aylıklarına ilave edilerek ödenir.

BaÄŸlanmış aylık ve gelirler, 55 inci maddenin ikinci fıkrasına göre artırılır.

Sosyal yardım zammının ilavesinde tamamı dağıtılacak şekilde, hak sahiplerinin gelir ve aylıklardaki hisseleri esas alınır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce ölen, ancak bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili Kanun hükümlerine göre ölüm aylığının baÄŸlanabilmesi için yeterli prim ödeme gün sayısı olmayan sigortalının hak sahiplerinin, bu Kanun hükümlerine göre ölüm aylığına hak kazanması halinde ölüm aylığına bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren hak kazanılmış sayılır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce 5434 sayılı Kanuna tâbi olanlardan 44 üncü maddenin ikinci fıkrası kapsamında emekliye sevk edilenler hakkında yaÅŸ haddi, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun geçici 205 inci maddesi esas alınarak uygulanır.

3 üncü maddenin (29) uncu bendinde belirtilen güncelleme katsayısında yer verilen ortalama günlük prime esas kazançtaki deÄŸiÅŸim oranı, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki ilk yıl için, o yıl gerçekleÅŸen asgarî ücretteki artış oranı olarak kabul edilir.

Bu Kanundan önce yürürlükte bulunan sosyal güvenlik kanunlarına tâbi geçen çalışmalar için baÄŸlanacak aylıkların hesabı

GEÇÄ°CÄ° MADDE 2- Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlara ve 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tâbi sandıklara tâbi olanlara baÄŸlanacak yaÅŸlılık aylıkları aÅŸağıdaki ÅŸekilde hesaplanır:

a) Sigortalının veya iÅŸtirakçinin bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına veya fiilî hizmet süresine ait aylık; bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önceki kanun hükümlerine göre, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı veya fiilî hizmet süresi üzerinden, bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla hesaplanacak aylığının bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadarki prim ödeme gün sayısı veya fiilî hizmet süresi ile orantılı bölümü, aylık baÅŸlangıç tarihine kadar geçen yıllar için, her yıl gerçekleÅŸen güncelleme katsayısı ile çarpılarak hesaplanır.

b) Sigortalının veya iÅŸtirakçinin bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten sonra geçen sürelerdeki prim ödeme gün sayılarına ait aylığı, aylık talep tarihindeki toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden 29 uncu madde hükümlerine göre hesaplanacak aylığının, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü kadardır.

c) Aylık, (a) ve (b) bentlerine göre hesaplanan kısmî aylıkların toplamından oluÅŸur. Aylıklar ayrıca 29 uncu maddenin son fıkrasına göre artırılarak belirlenir.

d) 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun ek 48 inci maddesi ile ek 68 inci, ek 73 üncü ve 27/7/1967 tarihli ve 926 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi ve ilgili diÄŸer maddeleri esas alınarak hak edilen makam veya yüksek hâkimlik, temsil veya görev tazminatları ve ek göstergeler, bu maddenin (a) bendinde belirtilen kısmî aylıkların hesabında dikkate alınır. Ancak (a) bendine göre yapılacak hesaplama açısından bu hükmün uygulanması sonucu daha yüksek ek göstergeye hak kazanılmış olması, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun ek 70 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin uygulanmasında esas alınacak ek göstergelerin yükseltilerek uygulanması hakkını doÄŸurmaz.

e) Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 82 nci maddesinin (a) bendine göre gösterge sistemi içinde hesaplanacak kısmî aylıklara esas gösterge, sigortalıların ortalama yıllık kazanç hesabına giren takvim yılı sayısı esas alınmak suretiyle hazırlanacak olan gösterge ve üst gösterge tespit tabloları esas alınarak belirlenir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanuna göre yurt dışı hizmet borçlanması yapan sigortalıların bu sürelerinin, bu Kanuna göre hangi sigortalılık haline göre geçmiÅŸ sayılacağının belirlenmesinde; ÅŸayet borçlanma yapılan sürelerden önce sigortalılıkları varsa en son sigortalılık haline göre, ÅŸayet sigortalılıkları yoksa, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında geçmiÅŸ sigortalılık süresi olarak kabul edilir.

Bu Kanunun yürürlük tarihine kadar geçen sürelere iliÅŸkin aylığın hesabında esas alınan asgarî aylık tutarı ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 82 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen eski tam aylık tutarı, toplam prim ödeme gün sayısı içinde bu Kanunun yürürlük tarihine kadar geçen prim ödeme gün sayısının oranına tekabül eden tutar üzerinden esas alınır.

Yurt dışı hizmet borçlanması yapanların aylıkları da yukarıda belirtilen fıkralara göre hesaplanır.

Malûllük ve ölüm aylıkları, yukarıdaki fıkralarda belirtilen hükümler esas alınarak, 27 nci veya 33 üncü madde hükümlerine göre hesaplanır.

Önceki mevzuat hükümlerinin uygulanması, Devlet katkısı ve geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi

GEÇÄ°CÄ° MADDE 3- Bu Kanuna göre çıkarılması gereken yönetmelikler yürürlüÄŸe girinceye kadar, mevcut tüzük ve yönetmeliklerin, bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanmaya devam edilir.

47 nci maddenin son fıkrasında sözü edilen Türk Silâhlı Kuvvetleri SaÄŸlık YeteneÄŸi YönetmeliÄŸi hükümleri, bu Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren en geç iki yıl içinde, Kurumun da görüÅŸü alınarak, bu Kanun hükümlerine uyumlu hale getirilir.

Malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları ile genel saÄŸlık sigortası primine Devlet katkısının oranı ile bu katkının hesaplanmasında esas alınan oranı, söz konusu sigorta kollarının açıklarının azalmasına paralel olarak azaltmaya, Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Sigortalılardan 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların, bu Kanuna göre istirahatli bulunup, geçici iÅŸ göremezlik ödeneÄŸi alamadıkları sürelere ait ücretleri ve çalışırken aldıkları aylıkları ile geçici iÅŸ göremezlik ödenekleri arasındaki farklar ilgili mevzuatında deÄŸiÅŸiklik yapılıncaya kadar çalıştıkları kurumlarınca ödenmeye devam edilir.

8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesi hükümleri bu Kanun kapsamında gelir ve aylık baÄŸlanan kiÅŸiler için uygulanır.

5434 sayılı Kanuna iliÅŸkin geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 4- Bu Kanunun yürürlüÄŸe girmesinden önce sakatlık kontenjanından göreve baÅŸlayan ve T.C. Emekli Sandığına tâbi bir göreve devam edip bu Kanunun malûlen emeklilik ÅŸartlarını taşımayanlardan onbeÅŸ yıl hizmeti bulunanlara, istekleri halinde yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

Kamu görevlilerinin emeklilik ikramiyeleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun hükümlerince hesaplanarak bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir yıl süreyle, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi ve bu Kanunla mülga 24/5/1983 tarihli ve 2829 sayılı Kanun ile personel kanunlarına göre Kurumca ödenir ve ilgili kurumlardan tahsilât, anılan maddedeki usûlle yapılır. Bir yıllık sürenin dolmasından itibaren emekli ikramiyeleri 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi hükümlerine göre kamu görevlisinin son defa çalıştığı kurumunca, çalıştığı son kurumun özelleÅŸtirilmesi halinde ise Hazinece ödenir.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihe kadar 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesi uyarınca isteÄŸe baÄŸlı iÅŸtirakçi olarak T.C. Emekli Sandığı ile iliÅŸkilendirilenler ile aynı tarihe kadar isteÄŸe baÄŸlı iÅŸtirakçi olmak üzere baÅŸvuruda bulunanlardan gerekli koÅŸulları saÄŸladıkları anlaşılanların bu Kanuna göre isteÄŸe baÄŸlı sigortalı olmaya devam etmeleri durumunda emekli ikramiyeleri hakkında anılan madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

49 uncu maddede düzenlenen itibarî hizmet süreleri, emeklilik ikramiyelerinin hesabında dikkate alınmaz.

8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanuna göre aylığa hak kazanamayıp bu Kanunda yapılan düzenlemelere göre aylığa hak kazananların prime esas kazancı olarak, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihteki emsali sigortalının prime esas kazancı kabul edilir.

Bu durumdakilerin aylık veya gelirleri, yukarıdaki fıkraya göre hesap edilecek prime esas kazanca, bu Kanuna göre hak edilen aylık ve kazancın hesap edilmesine iliÅŸkin maddelerinin uygulanması suretiyle bulunur.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihte kamu idarelerinde hizmet akdi ile veya sözleÅŸmeli olarak çalışanlardan; ilgili kanunları gereÄŸi 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun ile ilgilendirilenler aynı statüde çalışmaya devam ettikleri sürece bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre sigortalı sayılırlar. Ancak, bunların prime esas kazançları ile emekli ikramiyeleri, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce uygulanan hükümlere göre tespit olunmaya devam olunur.

8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun mülga geçici 191 inci ve mülga geçici 192 nci maddeleri uyarınca, istekleri üzerine 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tâbi kurumlarda sözleÅŸmeli olarak çalışmakta iken anılan Kanun Hükmünde Kararnamenin 12 nci ve geçici 1 inci maddelerine göre zorunlu olarak, özelleÅŸtirilen kurumlarda sözleÅŸmeli olarak çalıştırılmakta iken 28/5/1986 tarihli ve 3291 sayılı Kanunun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen 16 ncı ve 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun ek 71 inci maddeleri uyarınca ve sözleÅŸmeli olarak çalıştıkları kurumun özel kanunundaki hükümler nedeniyle T.C. Emekli Sandığı ile ilgilendirilmiÅŸ olanların söz konusu hizmetleri, bu Kanuna tâbi olarak geçmiÅŸ sayılır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanuna tâbi olan iÅŸtirakçilerin, bu Kanuna göre belirlenen prime esas kazanç matrahı ile 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanuna göre keseneÄŸe tâbi kazançları arasındaki matrah farkına ait sigorta primi iki yıl süre ile kurumlarınca karşılanır.

8/9/1999 tarihi ile bu Kanunun yürürlük tarihi arasında T.C. Emekli Sandığı iÅŸtirakçisi olanlardan, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 32 nci maddesine göre fiilî hizmet sürelerine zam yapılanların yaÅŸ hadlerinden, eklenilen sürenin, üç yıldan çok olmamak üzere, yarısı indirilir.

Kamu görevlilerinden personel kanunlarına göre aylıksız izinli sayılanlardan, aylıksız izinli olarak geçen süreleri esnasında isteÄŸe baÄŸlı sigortalılık primi ödemeyenlerin, istekleri halinde baÅŸvuru tarihindeki prime esas kazanç tutarı üzerinden % 32 oranında hesap edilecek primleri defaten ödemeleri halinde, aylıksız geçen izin süreleri hizmet sürelerine eklenir.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce ek göstergeli veya daha yüksek ek göstergeli görevlere atanan T.C. Emekli Sandığı iÅŸtirakçilerinin bu Kanunun yürürlüÄŸe girmesinden sonra bu görevlerde geçen süreleri, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun ek 68 inci maddesi ile ek 73 üncü maddesinde belirtilen sürelerin doldurulmasında dikkate alınır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihte, Emniyet Hizmetleri sınıfında çalışmakta olanlarla daha önce bu sınıflarda çalışmış bulunan personelden halen 4 üncü madde kapsamında çalışmaya devam edenlerin istekleri halinde; 4 üncü maddenin üçüncü fıkrasının (e) bendinde belirtilen okullarda geçen baÅŸarılı eÄŸitim süreleri, ilgilinin talep tarihindeki en az aylık alan komiser yardımcısının prime esas kazancı üzerinden sigortalı prim hissesi kendilerince,

iÅŸveren prim hissesi de kurumlarınca verilmek suretiyle borcun tebliÄŸ edildiÄŸi tarihten itibaren dört yıl içinde eÅŸit taksitler halinde ödenir.

Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce, seçimler neticesinde belediye baÅŸkanı olarak görev yapmış olup, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu haricindeki diÄŸer sosyal güvenlik kanunlarına göre malûllük veya yaÅŸlılık aylığı almakta olanlardan; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 39 uncu maddesine göre aylık baÄŸlanması ÅŸartlarını haiz olanlara, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren, bu kiÅŸilerden bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 39 uncu maddesine göre aylık baÄŸlanması ÅŸartlarını haiz olmayanlara ise bu ÅŸartları haiz oldukları tarihten itibaren 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 68 inci maddesinde belirtilen ÅŸartlar da dikkate alınarak, emsali belediye baÅŸkanının almakta olduÄŸu makam tazminatı ve buna baÄŸlı olarak temsil veya görev tazminatı tutarı, bu Kanunun geçici 1 inci maddesi çerçevesinde almakta oldukları malûllük veya yaÅŸlılık aylıklarına ilave edilmek suretiyle ödenir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce seçimler neticesinde belediye baÅŸkanı olarak görev yapmış olup, bu Kanuna göre sigortalı iken malûllük veya yaÅŸlılık aylığı baÄŸlananlardan; 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 39 uncu maddesine göre aylık baÄŸlanması ÅŸartlarını haiz olanlara bu Kanunun geçici 2 nci maddesi hükümleri de dikkate alınarak bu fıkrada belirtilen ÅŸartlar dahilinde söz konusu tazminatlar aylıklarına ilave edilmek suretiyle ödenir. Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce seçimler neticesinde belediye baÅŸkanı olarak görev yapmış olanlardan ölenlerin bu Kanunun 32 nci maddesinde belirtilen ÅŸartlara sahip olmaları halinde, 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 68 inci maddesinde belirtilen ÅŸartlar da dikkate alınarak, hak sahiplerine bu Kanunun 34 üncü, geçici 1 inci ve geçici 2 nci maddeleri hükümlerine göre söz konusu tazminatlar bu Kanunun yürürlük tarihinden önce ölenler için bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölenler için ise ölüm tarihinden itibaren ölüm aylıklarına eklenmek suretiyle ödenir. Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce seçimler neticesinde belediye baÅŸkanı olarak görev yapmış olanlardan; malûllük aylığı almakta olanlar ile malûllük aylığına hak kazanacaklar 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun mülga 39 uncu maddesinde belirtilen aylık baÄŸlamaya iliÅŸkin ÅŸartlar dikkate alınmaksızın yukarıda belirtilen tazminat haklarından yararlandırılır.

Toptan ödeme ve ihya geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 5- Bu Kanuna göre yapılacak toptan ödemelerin, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önceki hizmet sürelerine ait bölümü, bu Kanunla bazı maddeleri yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla hesaplanarak, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih ile toptan ödemenin yapılmasına iliÅŸkin yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için her yılın güncelleme katsayısı ile çarpılarak bulunan tutar, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten sonraki süreler için bu Kanuna göre hesaplanan toptan ödeme tutarına ilave edilerek ödenir.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce toptan ödeme yapılarak tasfiye edilen hizmetlerin 31 inci, 36 ncı ve 41 inci maddelere göre ihyasında veya borçlanılmasında, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih itibarıyla bu Kanunla bazı maddeleri yürürlükten kaldırılan ilgili kanunun hükümlerine göre hesaplanan tutarı, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarih ile ihya talebine iliÅŸkin yazılı istek tarihi arasında geçen yıllar için, her yılın güncelleme katsayısı ile çarpılarak bulunan deÄŸeri dikkate alınır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun mülga 87 nci maddesinde sayılan sebepler nedeniyle görevlerinden ayrılan, kurumlarınca malûllük ve yaÅŸ haddi dahil re'sen emekliye sevk edilen ve ölenlerden; kesenek iadesi veya toptan ödeme yapılmak suretiyle hizmetleri tasfiye edilmiÅŸ veya bu süreleri hariç tutularak aylık baÄŸlanmış veya bu sürelerle birlikte aylığa hak kazanmış olanların, kendileri veya dul ve yetimlerinin bu Kanunun 31 inci ve 41 inci maddelerinde belirtilen esaslara göre hesaplanacak olan meblağı, aynı maddedeki ÅŸartlarla Kuruma ödemeleri halinde, paranın ödendiÄŸi tarihi takip eden ay başından itibaren kendilerine veya bu tarihte aylığa müstahak dul ve yetimlerine aylık baÄŸlanır veya baÄŸlanmış aylıkları düzeltilir. Ancak bu kiÅŸilere emekli ikramiyesi ödenmez.

Kesenek veya toptan ödemeleri zamanaşımına uÄŸramış olması nedeniyle hizmetleri tasfiye edilmiÅŸ olanların, tasfiye edilmiÅŸ süreleri bu Kanuna göre birleÅŸtirilecek hizmetlerden kabul edilir.

506 sayılı Kanuna iliÅŸkin geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 6- 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarına tescil edilmiÅŸ olanlar hakkında, bu Kanunun 38 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduÄŸu tarihten baÅŸlayacağına iliÅŸkin hükmü uygulanmaz.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga ek 24 üncü maddesinde sayılan kurum ve kuruluÅŸlarca, Kuruma ödenmeyen sosyal yardım zamları, Hazine tarafından ilgili kurum ve kuruluÅŸlardan tahsil edilmek üzere Kuruma ödenir.

17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanun hükümlerine göre yapılmış olan iÅŸyeri tescilleri, bu Kanun hükümlerine göre yapılmış sayılır. Kamu idarelerinden bu ÅŸekilde iÅŸyeri tescili bulunmayanlar, 11 inci maddede belirtilen iÅŸyeri bildirgesini bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren onbeÅŸ gün içinde Kuruma vermek zorundadır. Ä°ÅŸyeri bildirgesinin bu süre içinde Kuruma verilmemesi durumunda, 102 nci maddenin (b) bendi gereÄŸince idarî para cezası uygulanır.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 86 ncı maddesi hükmüne göre topluluk sigortasına tâbi olanların ödedikleri iÅŸ kazası, meslek hastalığı, hastalık, analık, malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primleri genel saÄŸlık sigortası dahil bu Kanuna göre ödenmiÅŸ sayılır. Bu süreler yatırıldıkları sigorta kolları bakımından baÅŸlangıç süresi ve prim ödeme gün sayısı olarak kabul edilir.

Bu Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 86 ncı maddesine göre malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları bakımından topluluk sigortasına devam edenler, bu Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında durumları deÄŸerlendirilerek, durumlarına uyan bent kapsamında sigortalı sayılırlar. Bunların kendileri veya iÅŸverenleri tarafından verilmesi gereken belgeler en geç üç ay içinde Kuruma verilmek zorundadır.

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 96 ncı maddesinin ikinci fıkrasına göre Sosyal Sigortalar Kurumuna devir olan sandıklardan 23/1/1968 tarihli ve 991 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesine göre baÄŸlanmış emekli, adi malûllük veya vazife malûllüÄŸü aylıkları ile 23/1/1968 tarihli ve 991 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasına göre Kurumca baÄŸlanan aylıklarla dul ve yetim aylıkları (aylık alan tek kiÅŸi de olsa) toplamı, net asgarî ücretin % 70'inden aÅŸağı olamaz.

Aylık baÄŸlama ÅŸartları bakımından bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılarak aylık baÄŸlanacaklar için;

a) 28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen 9000 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 7100 gün olarak,

2) 1/1/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 7100 güne 100 gün eklenmek suretiyle 9000 günü geçmemek üzere,

b) 28 inci maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen 5400 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 4600 gün olarak,

2) 1/1/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 4600 güne 100 gün eklenmek suretiyle 5400 günü geçmemek üzere,

c) 28 inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen 3960 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 3700 gün olarak,

2) 1/1/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 3700 güne 100 gün eklenmek suretiyle 3960 günü geçmemek üzere,

d) 28 inci maddenin beÅŸinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen 4320 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 3700 gün olarak,

2) 1/1/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 3700 güne 100 gün eklenmek suretiyle 4320 günü geçmemek üzere,

e) 28 inci maddenin beÅŸinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen 4680 günlük süre ilk defa;

1) 1/1/2007 ilâ 31/12/2007 tarihleri arasında sigortalı sayılanlar için 4100 gün olarak,

2) 1/1/2008 tarihinden itibaren sigortalı sayılanlar için ise her takvim yılı başında 4100 güne 100 gün eklenmek suretiyle 4680 günü geçmemek üzere,

uygulanır.

506, 1479, 5434, 2925, 2926 sayılı kanunlara iliÅŸkin ortak geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 7- 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı, 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı, 17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı, bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı, 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı kanunlar ile 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine göre sandıklara tâbi sigortalılık baÅŸlangıçları ve hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammı, itibarî hizmet süreleri, borçlandırılan süreler ve sigortalılık süreleri bu Kanun kapsamında geçmiÅŸ sayılır.

Kamu görevlilerinden borçlandırıldıkları paralardan ödenmeyen kısmı var ise, prime esas kazanç tutarlarından sigortalı hissesi oranında iÅŸverenleri tarafından aylıklarından tahsil edilerek Kuruma ödenir.

Türk vatandaşı olarak borçlanma talebinde bulunan ve kendilerine emekli aylığı baÄŸlanan sigortalıların sonradan ıskat dışında baÅŸka bir devlet vatandaÅŸlığını kazanmaları halinde de aylıkları ödenir.

Aylıkların hesabında 41 inci maddeye ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanuna göre yapılan borçlanmaların bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önceki sürelere ait kazançları, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerine göre deÄŸerlendirilir. Ancak, bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bulunan sigortalılar için bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki dönemlere ait süreler, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra borçlanılması halinde de 41 inci madde ve 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

1479 sayılı Kanuna iliÅŸkin geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 8- 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık niteliÄŸi taşıdığı halde, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce kayıt ve tescilini yaptırmamış olanların sigortalılık hak ve yükümlülüÄŸü, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren iki yıl içinde kayıt ve tescil yaptırmadıkları takdirde düÅŸer.

Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanuna tâbi iken, daha sonradan T.C. Emekli Sandığı iÅŸtirakçisi olup vergi yükümlülüÄŸü devam etmesi nedeniyle 2/9/1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanuna tâbi sayılan kiÅŸilerin bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren bir yıl içinde müracaatları halinde T.C. Emekli Sandığı iÅŸtirakçisi sayıldığı tarihten itibaren BaÄŸ-Kur sigortalılığı sona erdirilerek bunlar hakkında 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi gereÄŸince Ä°cra ve Ä°flas Kanununa göre baÅŸlatılmış olan icra takipleri anılan kanun hükümlerine göre takip edilerek sonuçlandırılır.

Emeklilik yaşına iliÅŸkin bazı geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 9- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden bu Kanunun yürürlük tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmak ve 7000 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiÅŸ olmak ÅŸartıyla veya kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmak ve 25 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 4500 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiÅŸ olmak ÅŸartıyla yaÅŸlılık aylığından yararlanırlar.

4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olup da 8/9/1999 tarihinden bu Kanunun yürürlük tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 60, erkek ise 62 yaşını doldurmak ve en az onbeÅŸ tam yıl malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek ÅŸartıyla kısmî yaÅŸlılık aylığından yararlanırlar.

17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalı olup da 8/9/1999 tarihinden bu Kanunun yürürlük tarihine kadar ilk defa sigortalı sayılanlar; kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmak ve onbeÅŸ yıldan beri sigortalı olup 3600 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödemek ÅŸartıyla yaÅŸlılık aylığından yararlanırlar.

Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce bazı hükümleri yürürlükten kaldırılan 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre sigortalı sayılanlardan;

a) En az 20 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden iÅŸyerlerinin yeraltı iÅŸyerlerinde sürekli çalışan ve bu iÅŸlerde en az 5000 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara yazılı talepleri halinde 28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki yaÅŸ ÅŸartları aranmaksızın yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

b) En az 25 yıldan beri Bakanlıkça tespit edilen maden iÅŸyerlerinin yeraltı iÅŸyerlerinde yeraltı münavebeli iÅŸlerinde çalışan ve bu iÅŸlerde en az 4000 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödeyen sigortalılara da 28 inci maddenin ikinci fıkrasının (a) bendindeki yaÅŸ ÅŸartları aranmaksızın 8100 gün prim ödemiÅŸ sigortalılar gibi yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

c) 50 yaşını dolduran ve malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortalarına tâbi çalışmalarının en az 1800 gününü Bakanlıkça tespit edilen maden iÅŸyerlerinin yeraltı iÅŸlerinde geçirmiÅŸ olan sigortalılara da birinci fıkrada belirtilen diÄŸer ÅŸartlarla yaÅŸlılık aylığı baÄŸlanır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce sigortalı olanların, bu Kanunun yürürlük tarihinden sonra dördüncü fıkrada belirtilen ÅŸekilde geçen prim ödeme gün sayılarına, her bir yıl için 90 gün fiilî hizmet süresi zammı eklenir.

506 sayılı Kanunun malûllük, sakatlık hükümleri ile sosyal güvenlik destek primi ödemesi geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 10- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında olup bu Kanunun yürürlük tarihinden önce ilk defa sigortalı olanlardan, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya baÅŸladığı tarihten önce 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 53 üncü maddesine göre malûl sayılmayı gerektirecek derecede hastalık veya özürü bulunan ve bu nedenle malûllük aylığından yararlanamayan sigortalılar, yaÅŸları ne olursa olsun en az onbeÅŸ yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3600 gün malûllük, yaÅŸlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiÅŸ olmak ÅŸartıyla yaÅŸlılık aylığından yararlanırlar.

Bu Kanunun yürürlük tarihinden önce sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlanmaya hak kazanmış durumda olan sigortalılar hakkında, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 60 ıncı maddesinin (C) bendinin (b) alt bendi ve geçici 87 nci maddesine göre iÅŸlem yapılır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden yararlananlardan yaÅŸlılık aylığı baÄŸlananların aylıklarının kesilmesi ve tekrar baÄŸlanmasında bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki hükümler geçerlidir.

Birinci ve ikinci fıkraya göre baÄŸlanan aylıkların aylık baÄŸlama oranı, 5400 gün üzerinden hesaplanan orandan az olamaz.

27 nci maddenin ikinci fıkrasındaki malûllük aylığı alt sınırı ile 33 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki ölüm aylığı alt sınırı 17/10/1983 tarihli ve 2925 ve bu Kanunla mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanunlara göre baÄŸlanacak malûllük ve ölüm aylıklarında, aynı kanunlar gereÄŸi baÄŸlanan yaÅŸlılık aylığı ile kıyaslanarak uygulanır.

Yukarıdaki fıkrada belirtilen alt sınır aylıklarının hesabında, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun mülga 92 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenen yarım aylıklar ile aynı Kanunun mülga 96 ncı maddesinin beÅŸinci fıkrası hükmüne göre alt sınır aylığı uygulanmayan aylıklar ile sosyal güvenlik sözleÅŸmeleri gereÄŸince baÄŸlanan kısmî aylıklar dikkate alınmaz.

27/4/2005 tarihli ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinde belirtilenler hariç olmak üzere bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce mevcut sosyal güvenlik kurumlarından yaÅŸlılık veya emekli aylığı alıp, bu tarih itibarıyla bu Kanuna tâbi çalışmayı sürdürecekler hakkında 30 uncu madde hükümleri uygulanır.

Sigortalı tesciline, sigorta sicil numarasına ve dış temsilciliklerdeki görevlilere iliÅŸkin geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 11- Bu Kanun yürürlüÄŸe girmeden önce mevcut sosyal güvenlik kurumlarında tescili yapılan sigortalılar ile bunların hak sahipleri için ortak bilgi bankası oluÅŸturulur. Bu sigortalılar ile sisteme yeni katılacak sigortalıların tescilinde, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numaraları sosyal güvenlik sicil numarası olarak esas alınır. Ayrıca vergi mükellefi olan sigortalıların vergi numaraları da sosyal güvenlik sicil numaraları ile birlikte kayıt altına alınır ve iÅŸlemlerde birlikte kullanılır.

Sigortalıların eski sigorta sicil numaraları, bu Kanuna göre tescil edilecekleri tarihe kadar kullanılmaya devam edilir.

Bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri kapsamında olan sigortalıların, bu Kanunun 17 nci maddesine göre hesaplanacak günlük kazançlarında; bu Kanunun yürürlük tarihinden sonraki sürelere ait prime esas kazanç hesabında dikkate alınan unsurlar, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki sürelere ait prime esas kazanç hesabında da dikkate alınır.

Bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihte dış temsilciliklerde görevli sigortalı veya genel saÄŸlık sigortalısı personelden, temsilciliÄŸin bulunduÄŸu ülkede sürekli ikamet iznini veya bu devletin vatandaÅŸlığını da haiz olanlar, uluslararası sosyal güvenlik sözleÅŸmelerindeki hükümler saklı kalmak üzere ve DışiÅŸleri Bakanlığının olumlu görüÅŸünün alınması ÅŸartıyla bulunduÄŸu ülkenin sosyal güvenlik kurumları ile irtibatlandırılabilirler .

Genel saÄŸlık sigortası geçiÅŸ hükümleri

GEÇÄ°CÄ° MADDE 12- Bu Kanunun uygulamasında saÄŸlık hizmeti sunucularının sigortalılık kontrolü ve diÄŸer provizyon iÅŸlemlerini elektronik ortamda yapmaya baÅŸlaması için gerekli altyapının kurulmasına kadar, saÄŸlık bilgilerinin yazılı olarak tutulmasına baÅŸlanır ve saÄŸlık belgesinin veya saÄŸlık karnesinin Kurumca verilmesine devam edilir.

Mevcut sosyal güvenlik kurumlarının, kamu idarelerinin saÄŸlık hizmetlerinin saÄŸlanmasına iliÅŸkin görevleri, yürürlükten kaldırılan kanunlardaki hak ve yükümlülükler çerçevesinde ilgili kayıt ve iÅŸlemler Kurum tarafından devralınan tarihe kadar devam eder. Ancak bu süre altı ayı geçemez.

KiÅŸilerin yürürlükten kaldırılan kanun hükümleri gereÄŸince hak ettikleri saÄŸlık hizmetleri, bu Kanun hükümleri gereÄŸince kapsama alınmamış ise tedavi tamamlanıncaya kadar yürürlükten kaldırılan kanun hükümlerine göre Kurumca saÄŸlanmaya devam edilir. 67 nci madde gereÄŸi hesaplanan 30 günün hesabında kiÅŸilerin lehine olan durum uygulanır. Genel saÄŸlık sigortalısının ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilerin, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten önce baÅŸlayan, ancak, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten sonra faturalandırılan tedavi giderleri Kurum tarafından karşılanır.

60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentleri gereÄŸince sigortalı sayılanlar, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren en geç iki yıl içinde bildirimlerini yapmak zorundadır. Ancak, aile hekimliÄŸi uygulamasına baÅŸlanan illerde, bu kiÅŸiler iki yıllık süreye bakılmaksızın genel saÄŸlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸi olarak kapsama alınır.

Aile hekimleri tarafından baÅŸlatılan sevk zincirine uygun olarak alınan saÄŸlık hizmetlerinde 68 inci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen katılım payları, üç yıl süreyle % 50 oranında azaltılarak uygulanabilir.

70 inci maddenin birinci fıkrası gereÄŸi yapılacak belirlemeler, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren en geç bir yıl içinde tamamlanır. Bu süre içerisinde 70 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkralarının uygulanmasını il ve ilçe bazında ertelemeye, SaÄŸlık Bakanlığı yetkilidir.

Ä°lgili kanunları gereÄŸi tedavi yardımları karşılanan kiÅŸiler, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihte herhangi bir iÅŸleme gerek kalmaksızın, bu Kanun açısından genel saÄŸlık sigortalısı veya genel saÄŸlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸi sayılır. Bu kiÅŸilerin durumlarında deÄŸiÅŸiklik oluncaya kadar, saÄŸlık hizmetlerinden yararlanma koÅŸulları açısından bu Kanun hükümleri uygulanmaz. Bu kiÅŸilerin sigortalı ve sigortalının bakmakla yükümlü olduÄŸu kiÅŸilere iliÅŸkin bilgileri ilgili kurumlar tarafından bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren en geç üç ay içinde Kuruma bildirilir.

211 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Ä°ç Hizmet Kanununun, bu Kanuna aykırı hükümleri, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten itibaren bir yıl süreyle uygulanır.

17/10/1983 tarihli ve 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık hali devam eden sigortalılar ile bunların saÄŸlık yardımına müstahak eÅŸ ve çocukları, genel saÄŸlık sigortası hükümlerine göre saÄŸlanan saÄŸlık hizmetlerinden ve diÄŸer haklardan yararlanma hakkına sahiptir.

Bu Kanunun 67 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereÄŸi aranan ÅŸart, bu Kanunun yürürlüÄŸe girdiÄŸi tarihten sonra tahakkuk eden prim borçları için uygulanır.

4046 sayılı Kanunun uygulanmasına iliÅŸkin geçiÅŸ esasları

GEÇÄ°CÄ° MADDE 13- 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Kanunun 21 inci maddesi kapsamında iÅŸ kaybı tazminatı alanlar 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı ve genel saÄŸlık sigortalısı sayılır, ancak iÅŸ kazası ve meslek hastalığı sigortasına tâbi deÄŸildir.

Sigortalıların sigortalı olduklarını ayrıca Kuruma bildirme sorumlulukları yoktur.

Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu tarafından ilk iÅŸ kaybı tazminatının ödendiÄŸi tarihi takip eden ay sonu itibarıyla, iÅŸ kaybı tazminatı alanlara iliÅŸkin primlerin aktarıldığı anda sigortalı bildirimi ve tescili yapılmış sayılır.

Bu kapsamdakilerin sigortalılıkları iÅŸ kaybı tazminatı ödeme süresinin bittiÄŸi tarihte sona erer. Ä°ÅŸ kaybı tazminatı sona erenler için bu Kanunun 9 uncu maddesinin dördüncü fıkrası uygulanmaz.

Ä°ÅŸ kaybı tazminatından yararlananlar için Türkiye Ä°ÅŸ Kurumu prim ödeme yükümlüsü olmakla birlikte bu Kanun kapsamında iÅŸyeri ve iÅŸveren sayılmaz.

Yürürlük

MADDE 108- Bu Kanun 1/1/2007 tarihinde yürürlüÄŸe girer.

Yürütme

MADDE 109- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.